Szkoła przetrwania. Bear Grylls
Читать онлайн книгу.
należy ją zwilżyć, aby mikroskopijne opiłki nie zapychały nierówności na jej powierzchni. W domu można to zrobić olejem, natomiast w terenie najlepiej użyć zwykłej wody. Pamiętaj, że jeśli raz użyjesz oleju, nie możesz później użyć wody; natomiast jeśli zastosujesz wodę, to ostrzałkę możesz po dokładnym osuszeniu zwilżyć olejem.
Zacznij od nawilżonej ostrzałki gruboziarnistej. Nóż ustaw pod kątem około 10 stopni, ostrzem od siebie. Płynnym ruchem od siebie przeciągaj krawędź noża po kamieniu, starając się, by ostrze miało z nim kontakt na całej swojej długości. Następnie odwróć nóż w taki sposób, aby krawędź była skierowana w twoją stronę, i powtarzaj proces, tym razem ruchem do siebie. Ważne, aby przez cały czas utrzymywać jednakowy kąt.
Gdy krawędź noża będzie już ostra, możesz powtórzyć cały proces na ostrzałce o średniej grubości, a następnie na ostrzałce drobnoziarnistej. W miarę nabierania doświadczenia będziesz mógł bez trudu określić, kiedy nóż już jest naostrzony, ale na początek możesz przyjąć, że wystarczy po około 5 minut ostrzenia na poszczególnych ostrzałkach.
Etapy 1–3 ostrzenia noża należy wykonywać w domu lub w obozie, jako że ostrzałki są ciężkie i niewygodne w transporcie. Natomiast dwie ostatnie fazy – przy użyciu osełki i paska – możesz wykonać bez trudu w trakcie wyprawy. Regularnie wygładzanie noża na osełce i pasku sprawi, że etapów 1–3 nie będziesz musiał wykonywać zbyt często. Warto, abyś nosił osełkę i pasek stale przy sobie.
Gdy ostrze noża zostanie już wygładzone na drobnoziarnistej ostrzałce, należy poddać je wygładzaniu (honowaniu) na osełce. Najlepiej nadaje się do tego gładki ceramiczny pręt. Podobnie jak wcześniej, powinieneś zadbać o to, by utrzymywać stały kąt ostrzenia na całej długości ostrza.
Osełka pozwala uzyskać bardzo ostrą krawędź. Niestety, krawędź ta jest tak delikatna, że z łatwością pęka, tworząc na ostrzu zadziory. Dzieje się tak dlatego, że cieniutki i elastyczny brzeg noża się wygina. Gdybyś teraz zaczął używać takiego narzędzia, ostrze bardzo szybko stępiłoby się ponownie. Właśnie z tego powodu tak ważny jest piąty etap ostrzenia: wygładzanie przy użyciu paska.
Jako pasek do ostrzenia można wykorzystać dowolny kawałek skóry – pasek do spodni sprawdza się tu znakomicie. Wszelkie zadziory usuwaj, przeciągając obie strony krawędzi tnącej noża wzdłuż paska (należy się starać, by nóż był ustawiony jak najbardziej płasko względem powierzchni pasa, aby jej nie uszkodzić). Czynność ta jest dość czaso- i pracochłonna, ale będziesz miał pewność, że nóż, co najważniejsze, nie stępi się zbyt szybko.
Rozbicie obozowiska na podmokłym terenie nigdy nie jest łatwe, ale bez dobrego noża staje się zdecydowanie trudniejsze.
Noże o stałej głowni (nierozkładane) powinny być przechowywane w solidnej pochwie, która pozwoli na bezpieczny transport, czy to przy pasku, czy w plecaku. Nóż powinien znajdować się w pokrowcu zawsze, gdy nie jest używany. Musisz pamiętać, gdzie się w danym momencie znajduje – może być przytroczony do paska lub też bezpiecznie schowany w plecaku. Nie możesz dopuścić, by trafił w ręce osoby, która nie wie, jak go bezpiecznie używać (lub też celowo chce użyć go w złych zamiarach), ani też nie wolno ci go zgubić. Powinieneś myśleć o sobie jako o powierniku niebezpiecznej broni i traktować nóż z taką samą troską i odpowiedzialnością, z jaką żołnierz dba o swój karabin. Prawdziwi mężczyźni nie obnoszą się z bronią – zachowują dyskrecję i mądrze z niej korzystają, gdy jest to rzeczywiście konieczne.
Wyjmując nóż z pochwy, trzymaj pochwę od strony, z której znajduje się tępa krawędź noża. Nigdy nie przeciągaj palcem po jej krawędzi – ostry nóż może ją przebić i w rezultacie się zranisz.
Podając nóż innej osobie, ostrze trzymaj zawsze skierowane w dół i w twoją stronę. Nigdy nie chodź z nożem wyjętym z pochwy. W trudnym terenie bardzo łatwo możesz się potknąć – jeśli przydarzy się to w chwili, gdy trzymasz w ręku niezabezpieczony nóż, zmieni się on w broń śmiertelnie niebezpieczną zarówno dla ciebie samego, jak i dla innych.
Gdy używasz noża do przecinania czegokolwiek, powinieneś zawsze pomyśleć, w którą stronę może pójść ostrze, gdy się ześlizgnie. Nigdy nie opieraj ciętego przedmiotu na nodze: przez udo przebiegają ważne tętnice. Jeden błąd i możesz wykrwawić się na śmierć. Lepiej już oprzeć przedmiot o bok wyprostowanej nogi i ciąć od siebie. Jeśli musisz przeciąć rzecz znajdującą się przed tobą, usiądź, połóż łokcie na kolanach i tnij od siebie. Najlepiej będzie, jeśli postawisz przedmiot do przecięcia na pieńku lub oprzesz go o niego: gdy nóż się ześlizgnie, trafi w drewno.
Używając noża, musisz się dobrze skoncentrować. Jeśli cokolwiek cię rozprasza, przerwij cięcie i poczekaj, aż znów będziesz mógł się tym bezpiecznie zajmować. Nigdy nie używaj noża, gdy jesteś zmęczony. I ostatnia przestroga: nie używaj noża w słabym świetle. Gdy słońce zachodzi, pora odłożyć nóż.
Dobra siekiera jest bardzo przydatnym narzędziem, szczególnie jeśli chodzi o rąbanie drewna na opał, ale można ją wykorzystać także przy budowie obozu: usuwaniu gałęzi i przygotowaniu prowizorycznych kołków do rozstawienia namiotu. Podobnie jak noże, w nieodpowiednich rękach siekiery mogą stać się bardzo niebezpieczne. Jeśli więc chcesz zabrać takie narzędzie na wyprawę, musisz wiedzieć, jak się nim posługiwać.
Wybór siekier jest ogromny – oferowane są w przeróżnych kształtach i rozmia-rach. Ogólna zasada jest jednak prosta: im większa, tym bezpieczniejsza i łatwiejsza w użyciu, choć oczywiście jest to okupione masą i niewygodą podczas transportu. Dlatego przy wyborze odpowiedniego sprzętu na wyprawę konieczne będzie znalezienie odpowiedniego kompromisu. Niektórzy uważają, że wyboru należy dokonać w następujący sposób: weź siekierę do ręki, trzymając ją za głowicę w taki sposób, aby rękojeść była równoległa do wewnętrznej części wyciągniętego ramienia – rękojeść powinna sięgać do pachy. Nie jest to zła technika wyboru, ale nie martw się, jeśli twoim zdaniem takie narzędzie będzie zbyt duże, by je zabrać na wyprawę. Najprawdopodobniej wystarczy ci mała siekiera o wadze 0,5–1 kg. Nie będziesz mógł za jej pomocą ścinać dużych drzew, ale do obcinania gałęzi nada się lepiej niż nóż, a gdy już się do niej przyzwyczaisz, zdziwisz się, jak uniwersalny może to być sprzęt. Pamiętaj tylko, że mniejszą siekierą łatwiej zrobić sobie krzywdę, bo ostrze znajduje się wtedy bliżej ciała. Wybierając siekierę, należy uważnie przyjrzeć się ostrzu. Wyróżniamy trzy kształty ostrzy: wypukły, wklęsły i prosty. Każdy z nich jest dobry do innych celów. Siekiery także mają różne kształty, ale tu liczą się indywidualne preferencje. Dla mnie najlepszym i najbardziej wszechstronnym narzędziem jest niewielka siekiera turystyczna z nieco wklęsłym ostrzem i lekko zaokrągloną krawędzią.
Bezpieczeństwo na obozowisku