U VII—XIII veku, rane feudalne slavenske države postojale su na teritoriji današnje Jugoslavije. U IX veku. stvorena je srpska kneževina. U XI veku. na teritoriji Crne Gore postojala su državna udruženja – Duklja, zatim Zeta, iz XV veka. – Crna Gora. Od 1389.godine, nakon Bitke na kosovskom polju, Srbija je postala vazal Osmanskog carstva. 1459. godine teritorija Srbije postala je deo Osmanskog carstva, 1833. godine Srbija je postigla unutrašnju autonomiju. Borba naroda Jugoslavije za nacionalno oslobođenje, sticanje nezavisnosti, jačanje teritorijalnog integriteta ima duboke istorijske korene. Srbija i Crna Gora ostvarile su punu nezavisnost nakon skoro 500 godina potčinjavanja Osmanskom carstvu 1878. godine, kada je Turska poražena u rusko-turskom ratu. Berlinski kongres iste godine potvrdio je nezavisnost Srbije i Crne Gore. 1918.godine stvorena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca (od 1929. – Kraljevina Jugoslavija). U aprilu 1941.godine Jugoslaviju su napale fašističke trupe koje su okupirale zemlju. Narodi Jugoslavije ustali su u oružanoj borbi protiv okupatora, stvorena je Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije. Narodi Jugoslavije skupo su platili svoju slobodu i nezavisnost i dali dostojan doprinos porazu fašizma. Rat je odnio živote 1,7 miliona ljudi ili 10,8% stanovništva zemlje; materijalna šteta iznosila je 46,9 milijardi dolara.

      Izgradnja socijalizma u Jugoslaviji

      Najvažnija prekretnica u borbi jugoslovenskih naroda za stvaranje multinacionalne socijalističke države bila je druga sjednica antifašističke skupštine narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOYU), održana u novembru 1943.godine. Donosila je istorijske odluke o državnoj strukturi Nove Jugoslavije kao Federacije ravnopravnih naroda, proglasila avnu Vrhovnim zakonodavnim i izvršnim tijelom, formirala Nacionalni komitet za oslobođenje Jugoslavije na čelu sa Josipom Brozom Titom, obdaren ovlašćenjima Narodne vlade. 29. novembra 1945 Ustavotvorna skupština usvojila je Deklaraciju o konačnoj likvidaciji monarhije i proglašenju Jugoslavije Federalnom Narodnom Republikom, koja je ujedinila šest republika na principima pune jednakosti – Srbiju (sa dva autonomna entiteta: Vojvodinu, naseljenu uglavnom Mađarima, Kosovo i Metohiju, naseljene uglavnom Albancima), Hrvatsku, Sloveniju, Bosnu i Hercegovinu, Makedoniju i Crnu Goru. Ustavom usvojenim u januaru 1946.utvrđeno je da sva vlast u zemlji dolazi od naroda i pripada narodu. Na osnovu Ustava usvojen je Zakon o nacionalizaciji većine industrijskih preduzeća, transporta, finansijskog sistema i trgovine na veliko. U Jugoslaviji su agrarne reforme djelomično utjecale na imovinu ruralne buržoazije, a prve proizvodne zadruge počele su se stvarati u zemlji već 1944—1945. Tako je postavljen temelj za izgradnju socijalizma, tokom kojeg je Jugoslavija razvila svoje karakteristične oblike političke i ekonomske organizacije društva.

      1948.godine došlo je do pogoršanja odnosa, a zatim prekida veza između SSSR-a i zemalja socijalizma sa Jugoslavijom. 22. i 24. juna održan je sastanak u Bukureštu (Rumunija), gdje je rukovodstvo Komunističke partije Jugoslavije optuženo za nacionalizam. 28. juna Komunistička partija Jugoslavije protjerana je iz Kominforma. 1949.godine trgovina između SSSR-a i Jugoslavije smanjila se, a onda je potpuno zaustavljena. Jugoslavija je morala doživjeti ozbiljne ekonomske i političke poteškoće. Vanjskotrgovinski deficit se značajno povećao. Godine 1948. iznosio je 2,4 milijarde dinara, 1953.godine – 62,7 milijardi dinara. Istovremeno, velike sume morale su se platiti zbog stranih dugova, zajmova i kamata na njih, Anglosaksonci i njihovi sateliti su to iskoristili. Jugoslavija je 1951.godine zaključila sporazum sa Sjedinjenim Državama o takozvanoj vojnoj pomoći, 1952. – o ekonomskoj saradnji, 1953—1954 – sporazum sa Turskom i Grčkom o prijateljstvu i saradnji, o savezu i uzajamnoj pomoći. Imperijalisti su pokušali preuzeti kontrolu nad ekonomijom i politikom Jugoslavije, kako bi Vijeće Evrope uvuklo u agresivni Sjevernoatlantski pakt.

      «Neprijateljski stav britanskog premijera Winstona Churchilla prema Bugarskoj tokom ustanka 9. septembra objašnjen je ne samo činjenicom da su britanski interesi u Bugarskoj povrijeđeni. Ulazak Crvene armije u Bugarsku spriječio je provedbu unaprijed zamišljene spletke, u kojoj je glavna uloga bila namijenjena izdajniku Tito – plaćenom agentu Angloamerikanaca.

      Kada su se Churchill i Tito sastali u Rimu 13.avgusta, razvili su plan zajedničke akcije; međutim, nisu predvidjeli brz napredak sovjetskih trupa u Rumuniji i Bugarskoj, pa je njihov plan konačno poništen pobjedničkim ustankom bugarskog naroda 9. septembra.

      Usvajanju ovog plana prethodila je postepena transformacija Titove klike u agenta anglosaksonskih imperijalista. Dokumentovano je da je Titova klika, već u najranijem periodu rata, vodila aktivnu Antisovjetsku politiku u bliskom kontaktu sa liderima angloameričke inteligencije.

      Prodor Titove klike u Komunističku partiju Jugoslavije objašnjava se iz više razloga. Jedna od njih bila je izolacija ove stranke i beznačajna nadopuna njenih redova tokom njenog dugoročnog podzemnog postojanja. Od 1921.godine stranka je kontinuirano pod zemljom.

      …Već u danima rata u Španiji, Tito je pokušao baciti Trockističke provokatore u međunarodnu brigadu. Tokom suđenja Raiku u Budimpešti 1949.godine, dokazano je da je 1939. godine u francuskom logoru svetog Cypriana u Gursi, gdje su držani internirani borci za slobodu Španije, postojala je provokatorska Jugoslovenska Trockistička grupa, čiji su lideri, prema Raiku, bili General Temno Vukmanovich, Kosta Nagy i Milić, koji su kasnije postali Titov general. Raik je tada izvijestio da su ti ljudi u logoru bili u kontaktu s raznim obavještajnim agentima zapadnih sila. To nije spriječilo gore pomenute osobe da budu na rukovodećim pozicijama u Titovoj partizanskoj vojsci tokom rata.

      Trebalo bi da se upoznate, između ostalog, sa načinom na koji je Čerčil okarakterisao Tita i njegov narod u svojim javnim govorima tokom rata. Njegov odnos prema Titovoj kliki bio je potpuno drugačiji od, na primjer, ELASU i bugarskim partizanima, a da ne spominjemo Poljske komuniste. Znamo da je britanski premijer početkom 1944. godine žrtvovao svog bivšeg poslušnog sluge Mihailoviča u korist Tita. U svom govoru održanom 22. februara u Donjem domu Churchill je izjavio:

      «Dugo sam pratio aktivnosti Maršala Tita sa posebnim interesovanjem i pokušao sam na svaki mogući način – još uvek pokušavam – da mu pomognem.

      Jedan moj mladi prijatelj, naučnik sa Univerziteta u Oxfordu, kapetan Deakin [koji je sad potpukovnik] padobran je u Jugoslaviju prije godinu dana [27.maja 1943.] i živio je 8 mjeseci u Generalštabu Maršala Tita. Jednog dana oboje su ranjeni istom bombom i postali su prijatelji… Na osnovu izvještaja potpukovnika Deakina, možemo stvoriti jasnu predstavu o cijeloj borbi i osobama koje su je vodile. Prošle jeseni smo poslali [Jugoslaviji] prilično veliku misiju pod vodstvom našeg cijenjenog hrabrog zamjenika iz Lancaster – brigadnog generala Fitzroya Macleana. Bio je u Kairu sa ministrom vanjskih poslova i sa mnom da napravi izvještaj tamo, i sada se vratio u Jugoslaviju. Uveravam komoru da će sve biti urađeno kako bi se podržao Maršal Tito i njegov hrabri korpus. Maršal mi je pisao tokom moje bolesti (u decembru 1943.) i od tada sam u prijateljskoj prepisci s njim. Nameravamo da ga podržimo i pružimo mu svu moguću pomoć,