Әсәрләр. 5 томда / Собрание сочинений. Том 5. Мухаммет Магдеев
Читать онлайн книгу.
сорашам. Сездә дә шулай булдымы, дим. Өч ел буена аларга бер генә тапкыр да концерт күрсәтмәгәннәр, бер генә тапкыр да театрга алып бармаганнар. Юк, безнең заманда безне тәрбияләүче өлкән офицерлар акыллырак иде…
Безгә ул елларда кунак булып ике-өч тапкыр Тын океан флотының җыр һәм бию ансамбле килде. Дөньяда күп хорлар тыңладым, ләкин Тын океан флотының хоры кадәр бер генә хор да мин юләргә шулай көчле тәэсир итә алмады.
Кеше үз җирен, үз Ватанын, кешеләрне сөюе белән бәхетле. Җырлары белән бәхетле. Мин, биографиям буенча бик бәхетсез булсам да, рухым белән гомергә бәхетле булдым. Йә инде, шундый халәттә булып карагыз әле.
…Сәхнәдә – өч рәт булып тезелгән матрослар хоры. Беренче рәттән соңгылары бер башка биек, өченче рәт, күрәсең, урындыкларга баскан. Өч рәт – таза бит, җитди йөз, ирләр чырае. Ак чехол киерткән бескозыркалар, үтүкләнгән гюйслар, кулыңны кисәрлек итеп үтүкләнгән кара чалбарлар. Ленталарның бер очы алда – җилкә аркылы күкрәктә. Таза, киң күкрәк-җилкә. Сиңа арты белән баскан дирижёр – бераз гына кыланчык хәрәкәтле офицер.
Беренче рәтнең иң кырындагы мәһабәт гәүдәле матрос алга чыга да, тәнеңнән каз ите бәрдереп крейсер-линкор тавышы белән әйтә:
– Выступает ордена Боевого Красного Знамени ансамбль песни и пляски Краснознаменного Тихоокеанского флота… «Песня о Родине». Солист – матрос Остап Соловьяненко.
Дер калтырап утырасың. Тынлык. Менә бервакыт алгы рәтнең икенче кырыеннан мәһабәт гәүдәле берәү чыгып сәхнә алдына баса, котчыккыч чибәрлек, бөеклек, шәплек. Ул сиңа чалбарлар, ул сиңа ялтыравыклы бляха, ул сиңа күзеңнең явын алырлык итеп алтын буяу белән язылган ленталар: «Тихоокеанский флот». Беттем, беттем, мин дә кеше булып залда утырам, «Бас, әйдә, Өммегөлсем»нән башка бер җыр да белмим бит, идриянамайть…
Залда чебен булса, аның очканы ишетелер иде. Дирижёр хикмәтле бер хәрәкәт-ым ясады һәм залның тәненә ток йөгерде.
От края до края, до дальней границы,
Где горный орёл совершает полёт…
Йа Хода! Кырык-илле таза күкрәк күтәрелеп, таза авыздан залга куәт ташытты – без беттек, ноль генә булып калдык.
О Сталине добром, родном и любимом
Прекрасную песню слагает народ.
Мыеклы, мәһабәт матрос исә, беткән көе болар бетсен инде дигәндәй, тагын күкрәген иягенә кадәр күтәрде.
Летит эта песня быстрее, чем птица…
Өч рәт таза күкрәк, залдагы бөтен һава запасын бәреп чыгарырга әзерләнгәндәй, гәүдәләрен бераз гына өскә күтәрделәр һәм… крейсер-линкор куәте белән җырны күтәреп алдылар, ул арада хор артында ефәк полотнода бөек юлбашчы портреты җилферди башлады.
…Её не удержат посты и границы,
Её не удержат ничьи рубежи.
Җыр тәмамлангач, акылдан шашып биш минутлар чамасы кул чаптык. Хәтерлим: 1952 ел иде. Зал тынгач, тимер тавышлы фырт егет, уң кулының баш бармагын каеш астына кыстырып, хәрби конферансьеларга гына хас тавыш белән залны ярды:
– «Амурские волны». Солист – старшина второй статьи Тарас