Quarantine. Венера Петрова
Читать онлайн книгу.
иҥэ-бата сатаан киһи аны туохха-туохха тиксэр?
– Тот үйэҕит да баар, – ити этиллибиккэ “эт да эт, үүт да үүт” диирэ уурайбыт Момуой обургу мэҥэстибитэ эрэ баар буолуо этэ.
Ол тойон нөҥүө дьиэҕэ ордууланар. Бэйэлээх бэйэтин балаҕаныгар тугу гынара көҥүл. Билигин кини хайдах да дьаабыламмытын үчүгэй диэн көннөрөн өйдүүллэр, кэмэ суох кэбилэммитин атын аҕайдык кэмэнтээрийдээн биэрэллэр. Аартык атамаана диэн аны кини. Сэсиэдэ Сандал ириэйтинэ түһэн, одьуйутаан эрэ оруолун толороохтуур. Момуойбут кутуруксута муора, одьуйутаана эҥин диэн буолунай. Иимиисмиэйкэрдэнэбин диэн аны иириэ. Эти кырбаһынан сиир эрдэҕинээҕи кэмнэри баттаһа төрөөбөтөх көлүөнэ дьоно ити оҕонньор тугу-тугу туойар диэн туруохтара.
– Миэхэ тиксэрэ диэн моой, иҥиир, тараһа, быччыҥ, кинигэ, – диэн киҥинэйбитинэн улуу тойон саҥа күнү саҕалаан эбэр.
Эмис этинэн эмсэхтэнэр сахха Момуойу бэркэ да атаҕастаан олорбуттар эбит. Салбаммытынан сыалаах эттэн матан биирин үксүн күрүчүөк майгыланнаҕа. Баҕатын хоту билигин тэҥнэһэн турабыт. Эт амтанын өйдүүр да ахсааннаах. Бэгэтэрийээнистэр үйэлэрэ хабарҕаҕа турда. От-мас аһылыктаах Момуой мөҕүттэрэ да оруннаах курдук. Били, Моркуоп Момуой диэн аатырарын саҕанааҕыга дылы дьаабы сорбутун сордоон эрэр. Сирбит курдук силлэҥнээтэр, баһын иһэ бар саҥа да буоллар, Момуой иһигэр иитэр ыра дуомнаах. Өйдөөҕүмсүйэллэр да, эттэн ордук минньигэһи бүгүҥҥүтэ айа иликтэр. Ускуустубаннай эттэрэ да баар. Аһым диэн аһыы туруохха да “ньостуойут”. Аанньа аһаабат киһи олоҕо олох буолсу дуо, “таах сибиэ”, мэнээк, күлүҥкээр.
– Аа-һаа-аах! – Момуойбут атыыр оҕус курдук айаатаан тугун сүрэй.
Сыҥааҕырҕыыр да сылаалаах диэ киһиҥ өссө. Дьиэтин иһэ хоп курдук. Хара лаахтаах халадыынньыгын үрдүгэр Көөлөөн уолунуу саах тэллэйин курдук сэлээппэни сэксэччи ууруммут таас төбө көстөр. Хайа ускуулуптар аллааҕымсыйан айбыта буолла – ат төбөтө мосуоннаах хамсаны уоппут өссө. Таас төбө сирбит курдук силлэччи туттубут, сабыччы үүммүт хааһын быыһынан нэһиилэ кылатан уоран көрөргө дылы. Ити лэкэйбит төбө сэҥийэтигэр онон-манан үүммүт бытык дуомун эбэн, күрэҥсийбит баттаҕы кэтэрдэн кэбис – Момуой Момуойунан. Ноо, дьиэлээх тойоммут дубойунньууга эбит дии. Илэ бэйэтэ силлэҥниир, таас күлүгэ тыллыргыыра эрэ хааллаҕа. Бэйэтэ тылынан оонньуоҕун өссө да уутугар аҥаарыйан сылдьар. Сыыйа-баайа уһуктуо. Оччоҕо… Онуоха диэри тылын мүөтүн мунньунар, киһиҥ өссө сэрээккэлиир.
– Ыых, ыых, – ынчыктыыр диэбиппит тыынар сэрээккэни оҥорон ырычаахтаһар эбит.
Сааһы мэлдьэһэр эт-сиин, үөҥҥэ тиллэр өспөт өй Момуойга халлаантан бэриллибит үһү дуо, үлэлээтэҕинэ эрэ сатанар. Кырдьыы кыһарыйан улуу сүрэҕэ суоҕу хамсатан эрэр.
– Араас, дыбаа. Араас, дыбаа, – иҥнэҥниир, тоҥхоҥнуур, ол аайы сүһүөх сүһүөҕэ барыта хаппыт мастыы хаачыргыыр.
– Араас, дыбаа. Араас, дыбаа, – олорбуппут сыччах, сотору тойоммут тоҥхоҥноон бүтэрэ буолуо.
Оргуул курдук оронтон