wicehrabia – tytuł odnoszący się do rodziny hrabiowskiej, gdzie tytuł hrabiego przypadał najstarszemu członkowi rodu, zaś tytuł wicehrabiego jego synowi; funkcjonował także we Francji jako samodzielny tytuł arystokratyczny, nadawany rodzinom bez tytułu hrabiowskiego. [przypis edytorski]
13
przysiąż – dziś popr.: przysięgnij. [przypis edytorski]
14
intendentowa – żona intendenta; intendent: urząd administracyjny w prowincjach francuskich przed rewolucją. [przypis edytorski]
15
mam zostać kuzynką Gercourta? (…) – aby zrozumieć ten ustęp, trzeba wiedzieć, że hrabia de Gercourt opuścił markizę de Merteuil dla intendentowej ***, która poświęciła dla niego wicehrabiego de Valmont i że wówczas markiza i wicehrabia zbliżyli się do siebie. Ponieważ zdarzenie to sięga znacznie wcześniej niż wypadki, o których mowa w niniejszych listach, przeto autor uważał za stosowne pominąć całą odnośną korespondencję. [przypis tłumacza]
różować się – barwić sobie różem policzki. [przypis edytorski]
19
markiza – żona markiza; markiz: tytuł arystokratyczny sytuujący w hierarchii społecznej między hrabią a księciem. [przypis edytorski]
20
imiony – dziś N.lm: imionami. [przypis edytorski]
21
tedy (daw.) – więc. [przypis edytorski]
22
ewangelia – dosł. dobra nowina; tu: zestaw zasad a. nauka moralna. [przypis edytorski]
23
gotować się – tu: przygotowywać się. [przypis edytorski]
24
mirt – krzew o wonnych liściach, w judaizmie wykorzystywany jako element świątecznego bukietu. [przypis edytorski]
25
laur – wieniec z liści wawrzynu w starożytnej Grecji i Rzymie służący do dekoracji zwycięzców. [przypis edytorski]
26
Oto, zaprawdę, mąż wedle serca mojego – nawiązane do Dziejów apostolskich (Dz 13,22): „Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża wedle serca mego, który czynić będzie każdą wolę moją” (przekład Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
27
A jeśli chlubnej (…) spod pióra wielkiego poety – La Fontaine'a. [przypis tłumacza]
28
Burgundia – kraina historyczna w środkowej Francji. [przypis edytorski]
29
wisk – wist, gra karciana, poprzedniczka brydża. [przypis edytorski]
30
tuszyć (daw.) – spodziewać się czegoś, mieć nadzieję; por. otucha. [przypis edytorski]
Cecylia Volanges do Zofii Carnay – aby nie nadużywać cierpliwości czytelnika, autor pomija wiele listów w tej codziennej korespondencji; podaje jedynie te, które wydały mu się potrzebne do zrozumienia biegu wypadków. Z tego samego powodu pomija również wszystkie listy Zofii Carnay i wiele listów innych osób biorących udział w tych wydarzeniach. [przypis tłumacza]
39
ani na jotę – wcale, ani trochę. [przypis edytorski]
40
kawaler maltański – członek Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników Św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty, zwanego potocznie kawalerami maltańskimi lub joannitami. [przypis edytorski]
41
zamęście – dziś popr.: zamążpójście [przypis edytorski]
42
etc. – skrót od et caetera (łac.): dosł. i inne; i tak dalej. [przypis edytorski]
43
Jedyna markiza de Merteuil stanowi wyjątek (…) – błąd, w jakim pozostaje pani de Volanges, świadczy nam, że podobnie jak inni zbrodniarze Valmont umiał nie wydawać swoich wspólników. [przypis tłumacza]
44
Korsyka – wyspa na Morzu Śródziemnym, od 1768 w granicach Francji. [przypis edytorski]
45
migrena – powtarzający się, najczęściej jednostronny, pulsujący, silny ból głowy. [przypis edytorski]
46
powiernica – osoba obdarzana zaufaniem, której powierza się tajemnice. [przypis edytorski]
47
Sofa – romans Crébillona syna, treści niezmiernie swobodnej. [przypis tłumacza]
48
Nowa Heloiza – powieść w listach z 1761, autorstwa Jeana Jacques'a Rousseau, opisująca nieszczęśliwą miłość skromnego nauczyciela i jego arystokratycznej uczennicy, zaliczana do nurtu sentymentalizmu. [przypis edytorski]
49
Jean de La Fontaine (1621-1695) – jeden z czołowych pisarzy klasycyzmu francuskiego, autor około 250 bajek. [przypis edytorski]
