Człowieku! gdybyś wiedział, jaka twoja władza!

      Kiedy myśl w twojej głowie, jako iskra w chmurze,

      Zabłyśnie niewidzialna, obłoki zgromadza,

      I tworzy deszcz rodzajny lub gromy i burze;

      Gdybyś wiedział, że ledwie jedną myśl rozniecisz,

      Już czekają w milczeniu, jak gromu żywioły,

      Tak czekają twej myśli – szatan i anioły:

      Czy ty w piekło uderzysz, czy w niebo zaświecisz;

      A ty jak obłok górny, ale błędny, pałasz

      I sam nie wiesz, gdzie lecisz, sam nie wiesz, co zdziałasz.

      Ludzie! każdy z was mógłby, samotny, więziony,

      Myślą i wiarą zwalać i podźwigać trony.

      Czy można? – obaczym się?

                        Straż gorzałkę pije:

      Kapral nasz.

                        Która biła?

                        Północ niedaleko.

      Ale jak nas runt14 złowi, kaprala zasieka.

      Tylko zgaś świecę; – widzisz – ogień w okna bije.

      Runt dzieciństwo! runt musi do wrót długo pukać,

      Dać hasło i odebrać, musi kluczów szukać: —

      Potem – długi korytarz, – nim nas runt zacapi,

      Rozbieżym się, drzwi zamkną, każdy padł i chrapi.

      Dobry wieczór.

                        I ty tu!

                        I wy tu?

                        I ja tu.

      A wiecie co, Żegoto, idziem do twej celi,

      Świeży więzień dziś wstąpił do nowicyjatu15,

      I ma komin; tam dobry ogień będziem mieli,

      A przy tym nowość, – dobrze widzieć nowe ściany.

      Żegoto! a, jak się masz; – i ty tu, kochany!

      U mnie cela trzy kroki; was taka gromada.

      Wiecie co, pójdźmy lepiej do celi Konrada.

      Najdalsza jest, przytyka do muru kościoła;

      Nie słychać stamtąd, choć kto śpiewa albo woła.

      Myślę dziś głośno gadać i chcę śpiewać wiele;

      W mieście pomyślą, że to śpiewają w kościele.

      Jutro jest Narodzenie Boże. – Eh – koledzy,

      Mam i kilka butelek.

                        Bez kaprala wiedzy?

      Kapral poczciwy, i sam z butelek skorzysta,

      Przy tym jest Polak, dawny nasz legijonista,

      Którego car przerobił gwałtem na Moskala.

      Kapral dobry katolik, i więźniom pozwala

      Przepędzić wieczór świętej Wigiliji razem.

      Gdyby się dowiedzieli, nie uszłoby płazem.

      I skądże się tu wziąłeś, Żegoto kochany?

      Kiedy?

                        Dziś mię porwali z domu, ze stodoły.

      I