Ludzie bezdomni, tom drugi. Stefan Żeromski
Читать онлайн книгу.
(z łac.utensilia) – rzeczy użyteczne; narzędzia, sprzęt, przybory. [przypis edytorski]
6
par force (fr.) – siłą. [przypis redakcyjny]
7
in folio (łac.) – dosł. w formacie arkusza; największy format, w jakim drukuje się książki. [przypis redakcyjny]
8
templum (łac.) – świątynia, przybytek. [przypis redakcyjny]
9
Makiawel – Niccolo Machiavelli (1469–1527), włoski historyk i pisarz polityczny. W swym dziele Książę, dokonując na podstawie panujących stosunków analizy mechanizmu rządzenia, stwierdzał, że polityk nie cofa się przed użyciem podstępu i przemocy dla osiągnięcia zamierzonych przez siebie celów. W opisanej przez Machiavellego praktyce działania doszukiwano się powszechnie dyrektywy postępowania dla władcy. [przypis redakcyjny]
10
ekstyrpować (z łac.: extirpare) – wycinać. [przypis edytorski]
11
via (łac.) – droga; tu: przez. [przypis redakcyjny]
12
summa summarum (łac.) – wszystko razem, ostatecznie. [przypis redakcyjny]
13
bębny – tu: dzieci. [przypis edytorski]
14
siurpryza (z fr. surprise) – niespodzianka. [przypis redakcyjny]
15
pontyfikalnie – uroczyście. [przypis redakcyjny]
16
futur – tu w znaczeniu: kolega, kompan. [przypis redakcyjny]
17
ex officio (łac.) – z urzędu. [przypis redakcyjny]
18
przekonywująco – dziś popr.: przekonująco a. przekonywająco. [przypis edytorski]
19
dura lex, sed lex (łac.) – twarde prawo, lecz prawo. [przypis redakcyjny]
20
kontrolerowie – dziś końcówka -owie w M lm przysługuje nazwom osób szacownych (profesorowie, senatorowie), w pozostałych zaś wypadkach stosuje się końcówkę -rzy (dyrektorzy, kontrolerzy). [przypis edytorski]
21
z umysłu – umyślnie, z rozmysłem. [przypis edytorski]
22
ab ovo (łac.) – od początku, dosł.: od jajka; jajko stanowiło pierwszą potrawę na ucztach staroż. Rzymian. [przypis redakcyjny]
23
Znacie tę bajeczkę – więc posłuchajcie… – aluzja do „powiedzonka” z komedii Aleksandra Fredry Pan Jowialski. [przypis redakcyjny]
24
bad (z niem.: Bad) – miejscowość kąpielowa, uzdrowisko. [przypis redakcyjny]
25
Ta łza, co z oczu twoich spływa… – początkowe słowa wiersza Adama Asnyka. Sens ukrytej w tytule aluzji wyjaśniają dalsze słowa pierwszej zwrotki, która brzmi: „Ta łza, co z oczu twoich spływa, / Jak ogień pali moją duszę; / I wciąż mnie dręczy myśl straszliwa, / Że cię w nieszczęściu rzucić muszę…” [przypis redakcyjny]
26
telefonowe – dziś popr.: telefoniczne. [przypis edytorski]
27
kościół świętokrzyski – kościół Świętego Krzyża w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście, należący do największych kościołów w stolicy. [przypis redakcyjny]
28
czarniawa – tu: chmura burzowa. [przypis redakcyjny]
29
w stronę Sosnowca – w okresie zaborów na trasie kolei warszawsko-wiedeńskiej Sosnowiec był stacją graniczną w Królestwie Polskim. [przypis redakcyjny]
30
pleciaki – zapewne chodzi o plecione (np. z wikliny) płoty. [przypis edytorski]
31
mikrotom – aparat do krajania bardzo cienkich skrawków tkanek roślinnych czy zwierzęcych, które bada się pod mikroskopem. [przypis redakcyjny]