Winde van herinnering. Susanna M. Lingua
Читать онлайн книгу.
sy wonder in haar enigheid of Lena regtig geslaap het of net gemaak het asof sy slaap.
Lena lê afgetrokke na die plafon en staar toe Thea en ouma Strassheim hul opwagting maak. Sy groet hulle net kortaf, sluit haar oë en sê nie weer ’n woord nie.
Die ouer vrou merk die kommer en hartseer op Thea se gesig toe sy met ’n sagte stem sê: “Mamma is natuurlik uiters swak. Daarom dat sy so baie slaap.”
Daar is meteens ’n harde trek om haar ouma se mond toe sy met ingehoue ergernis sê: “Jou ma slaap nie, my kind. Sy maak maar of sy slaap in die hoop dat ons huis toe sal gaan.”
Die jong meisie kyk haar ouma verward aan en vra effens verwese: “Waarom sal my ma wil hê ons moet huis toe gaan, Oumie?”
“Omdat sy ’n verbitterde mens is – galbitter omdat die lewe haar in ’n vorm gedruk het waarmee sy haar nie kon vereenselwig nie. Laat ons liewer gaan, ek sal jou alles by die huis vertel,” stel haar ouma voor.
“Maar die besoektyd is nog nie verstreke nie, Oumie . . .” begin Thea, duidelik onwillig om haar ma nou al te verlaat.
Ouma Strassheim se stem is egter vol simpatie toe sy Thea saggies reghelp: “Ek sien geen sin daarin om na ’n sieke te staan en kyk wat met haar toe oë lê en ons besoek opsetlik ignoreer nie, my kind. Jou ma het jou nie eens kans gegee om te vra hoe dit met haar gaan nie. Dit wys jou net hoe min sy jou besoeke waardeer. Sê vir haar tot siens en laat ons loop.”
Thea merk dat sy vasberade is om te gaan, daarom soen sy haar ma haastig op die voorkop en volg haar ouma wat reeds die siekesaal verlaat het.
Albei is stil terwyl hulle huis toe ry. Die ouer vrou se hart is vol liefde en medelye vir haar kleindogter wat die afgelope twintig jaar nog geen liefde van haar ma ontvang het nie, en Thea wonder weer wat haar ouma haar van haar ma wil vertel. Noudat sy daaraan dink, tref dit haar dat sy inderdaad baie min van haar ouers af weet. Al wat sy weet, is dat haar pa oorlede is toe sy nog baie klein was. Maar waaraan, weet sy nie, want haar ma het haar nooit die geleentheid gegee om vrae oor sy dood te vra nie. Trouens, sy kan nie onthou dat haar ma al ooit ’n vriendelike gesprek met haar gevoer het nie.
Met hul tuiskoms maak Thea gou vir hulle tee, en toe hulle eindelik die tee rustig in die sitkamer geniet, vra sy met ’n kalmte wat sy glad nie voel nie: “Wat is dit wat Oumie my nie in die hospitaal kon vertel nie? Ek veronderstel dit het betrekking op my ma.”
“Ja, dit het, en dit gaan ook oor jou pa se dood,” sê die ouer vrou met haar kenmerkende bedaardheid.
Thea neem die leë teekoppie by haar ouma en sit dit langs haar op ’n tafeltjie neer.
“Dit het alles begin toe jy drie jaar oud was, my kind. Jou oupa het nog geleef en julle het vir ons op die plaas kom kuier. Jy was baie lief vir die plaasdiere en het gewoonlik deur die kraalhek gekruip om met die lammertjies te speel. As ons maar geweet het waartoe dit sou lei, sou jou oupa nooit sy stoetbul daardie middag in die skaapkraal laat jaag het nie.”
Thea staar haar grootoog aan.
“Maar nou ja, nie een het daaraan gedink dat jy deur die kraalhek sou kruip om die bul van naderby te beskou nie. Ons het almal langs die kraalmuur gestaan om jou oupa se nuwe bul te bewonder. Die bul was boosaardig en rusteloos en jou oupa het besef dat hy die dier agter stewige doringdraad sou moes hou, want dit sou te gevaarlik gewees het om hom in die veld te laat loop.” Haar ouma bly ’n oomblik stil, asof die herinnering meteens vir haar te intens raak.
“En toe, Ouma?” vra Thea sag.
“In elk geval, jou oupa was nog besig om die nuwe bul se deugde te besing toe ons jou skielik in die kraal gewaar en sien hoe die verwoede dier gereed maak om jou te bestorm. Jou ma het begin gil en so deur die skok en verwardheid het ek gesien hoe jou oupa huis toe hardloop om sy geweer te gaan haal en hoe jou pa oor die kraalmuur spring, jou voor die verwoede bul opraap en veilig op die kraalmuur neersit. Maar daar was nie tyd vir jou pa om self veiligheid te bereik nie.”
“O nee . . .” sug Thea, asof die versugting die verloop van die tragedie kan omkeer.
“Alles het so vinnig gebeur. Toe jou oupa na ’n paar minute met sy geweer daar aankom, was jou pa reeds dood. Jou ma was skoon histeries en het so onbeheers teen jou uitgevaar dat ek later verplig was om haar ’n paar harde klappe te gee. Daarna het sy tot besinning gekom, maar haar heeltemal aan jou onttrek en soos ’n vreemdeling teenoor jou opgetree. Jou oupa het die bul summier doodgeskiet, maar hy het homself voortdurend verwyt omdat hy so ’n boosaardige dier aangekoop het. Jou ma het daarna nooit weer haar voete op die plaas gesit nie en na jou oupa se dood het ek jou neef gevra om die boerdery oor te neem.”
“My ma hou my dus aanspreeklik vir my pa se dood. Sy verwyt my dus al die jare vir iets wat as gevolg van my kinderlike onskuld plaasgevind het,” sê Thea meer tot haarself.
“Ja, my kind, sy kon jou van daardie oomblik af nie verdra nie. Jou oupa, ek en jou tante het alles gedoen om haar te laat besef dat dit bloot ’n ongeluk was en nie jou skuld nie. Maar al ons verduidelikings het op dowe ore geval en ons moes magteloos toekyk hoe jy na moederliefde smag terwyl sy verder en verder van jou af wegdryf. Ek het jou ’n rukkie by ons op die plaas gehou, maar jy het so baie na jou ma verlang, jy was later heeltemal troosteloos. Toe moes ek jou maar terugneem.”
“Dit klink vir my asof die skok van my pa se dood my ma geestelik versteur het, Oumie,” kan Thea nie help om te sê nie, al maak dit haar bitter seer om so iets van haar ma te sê.
Maar die ouer vrou skud haar kop beslis. “Ons het ook eers so gedink, my kind. Jou oupa het selfs aangebied om haar na ’n sielkundige te neem. Maar sy het reguit vir ons gesê sy is nie mal nie, wat moet sy by ’n sielkundige gaan maak? In elk geval, dit is ’n lang storie, maar ons het wel later bevestiging gekry dat daar niks met haar verstand skort nie. Sy het jou uit die staanspoor beskuldig dat jy verantwoordelik was vir jou pa se dood en sy voel vandag nog steeds so oor daardie tragiese ongeluk. Nou weet jy waarom sy jou die afgelope twintig jaar so stief behandel het – en nog steeds gevoelloos teenoor haar eie kind staan.”
Thea bly ’n lang ruk stil terwyl sy afgetrokke in haar leë teekoppie staar. Toe sê sy eindelik met ’n stem wat moeg en hartseer klink: “Ek verstaan nou waarom sy die ruiker en vrugte wat ek vir haar gestuur het, vir die pasiënt langsaan gegee het . . . waarom sy niks van my wil hê en ook nie my besoeke kan veel nie. Maar ek het haar lief en ek sal haar aanhou besoek, Oumie, al wil sy my nie sien nie.”
“Dit staan jou vry om haar elke dag te besoek, my kind. Moet net nie verwag dat ek dieselfde moet doen nie. Ek is oud en sien nie kans om my tyd met besoeke aan so ’n ondankbare mens te verspil nie.”
Thea het die volgende oggend pas op kantoor gekom toe een van die hospitaalpersoneel haar in kennis stel dat haar ma ’n tweede aanval van beroerte gekry het en dat haar toestand sorgwekkend is. Met haar werkgewer se toestemming haas sy haar na die hospitaal. Maar sy is te laat, haar ma het pas voor haar aankoms gesterf.
’n Eindelose hartseer oorval die jong meisie terwyl sy na haar ma se mooi, stil gelaat kyk wat so kalm en rustig lyk in hierdie laaste slaap. Dit lyk vir haar asof die ontslapene eindelik rus gevind het vir haar vermoeide gees.
Warm trane stroom oor Thea se wange. Sy huil nie net omdat sy so bitter hartseer en eensaam voel nie, maar ook omdat sy nooit liefde van haar ma ontvang het nie.
Thea is so bleek, hartseer en uitgeput toe sy van die hospitaal af tuiskom dat haar ouma haar dadelik in die bed stop en hul huisdokter ontbied. Sy voel te moeg en geestelik uitgeput om teë te stribbel, dus laat sy haar ouma maar begaan. Miskien gee die dokter haar ’n slaapmiddel wat haar sal laat slaap en vergeet, want op dié oomblik is dit al wat sy begeer – rus en vergetelheid.
Thea lê met geslote oë toe die dokter die vertrek binnekom.
“Jy lyk vandag self soos ’n pasiënt, dokter,” hoor sy haar ouma besorg sê.
“Dis waar, tannie Strassheim, ek werk my oor ’n mik. Ek sal baie beslis vir my ’n vennoot moet kry.”
Die meisie is ineens