As dit alles verby is, is dit al wat ons het. Dit is altyd net oomblikke …

      * * *

      In ’n verafgeleë wildernis sny ’n rivier deur die klipkranse en berge van ’n semiwoestyn, skynbaar onaangeraak deur die mens se bestaan, manjifiek in sy oeroue eensaamheid.

      Tot jy weer kyk.

      Knip jou oë een keer, en skielik is ’n groot geel opblaasboot duidelik sigbaar. Dit word deur die rivier meegesleur: Dit kap teen halfversteekte rotse, tol deur stroomversnellings, skiet dan soos ’n kinderspeelding in die lug op.

      Die boot is skynbaar onbeman, die rivier heeltemal verlate.

      Maar kyk van naderby, van nóg nader. Kyk verby die oppervlak tot in die kolkende dieptes, en dan word die spartelende lywe van ’n groep drenkelinge sigbaar.

      Elkeen van die vae figure veg op ’n eie manier vir oorlewing teen die mag van die water, hulle spiere tot die uiterste ingespan, hulle hale desperaat.

      Vir ’n paar oomblikke lyk dit asof daar geen hoop is nie. Die stroom is te sterk, die figure te nietig. Maar dan breek ’n hand deur die water se oppervlak.

      Bebloed.

      Sterk.

      Vroulik.

      * * *

      Op ’n ander plek, ’n ander tyd, was ’n moeë jong chirurg die bloed van haar hande af. Daarna loop sy doelgerig die hospitaal se gange af om die slegte nuus aan ’n angsbevange familielid te gaan oordra, haar treë selfversekerd, haar houding professioneel, oënskynlik totaal in beheer van die situasie.

      Maar knip weer jou oë, beskou hierdie oomblik vanuit ’n ander hoek, en dit word gou duidelik dat die dokter se skans van koel professionaliteit iets meer weerloos en onseker versteek. Want toe die familielid ná aanhoor van die tyding wil ineenstort, is dieselfde chirurg wat so selfversekerd was in die teater skielik onbeholpe en diep ongemaklik.

      Gekonfronteer met die vrou voor haar se rou emosionele pyn, wil-wil die vlymskerp brein wat minute tevore tydens die operasie so kalm was nou deur paniek oorval word. Die mond wat so maklik bevele geblaf het, is stil, en die hande wat die skalpel so sekuur deur die pasiënt se vel kon laat gly, is lam langs haar sye.

      Die dokter weet dat sy op hierdie oomblik na die gebroke vrou voor haar moet uitreik. Basiese menslikheid vereis dit.

      Maar sy kan nie.

      * * *

      In dieselfde stad, in ’n spogbuurt nie te ver van die hospitaal nie, klop ’n jong vrou huiwerig aan haar ouerhuis se voordeur. Dis laat in die nag en sy is omring deur ’n klomp haastig gepakte tasse.

      ’n Statige ouer vrou maak uiteindelik die deur oop. Daar is ’n effense huiwering, die ma oorbluf, die dogter ontwykend, en dan is die pa ook daar, so oorstelp van blydskap dat hy sy dogter in sy arms toevou en wild in die rondte swaai. Daar is uitroepe van vreugde, ’n harde gelag, omhelsings en trane – ’n paar oomblikke van perfekte huislike geluk.

      Tot jy weer kyk.

      Kyk ’n bietjie meer indringend en let op hoe die dogter haar ma se vraende oë vermy en haar aandag op haar pa toespits. Kyk hoe die ma bekommerd na die tasse voor die deur loer, ’n frons op haar gesig. Merk dat die pa se glimlag miskien té gul is, sy lag te hard, sy vreugde te uitbundig. Amper asof hy vir iets probeer vergoed.

      Asof hy weet dat daar, met dié twee vroue, geen ander rol is wat hy moontlik kan speel nie.

      * * *

      In ’n siellose werkshokkie in ’n oopplankantoor sit ’n vrou en frons.

      Op hierdie oomblik lyk sy hardwerkend en selfversekerd: die tipe vrou wat haar nie veel aan die samelewing se verwagtinge steur nie. Haar hare is argeloos teruggekam, haar bril groot en onvleiend, haar gesig sonder grimering, haar klere sonder enige fieterjasies.

      Maar kyk weer, en die moontlikheid ontstaan dat haar praktiese styl eerder dui op ’n gebrek aan vroulike selfvertroue as ’n ongeërgdheid oor wat mense van haar mag dink. Wat help dit immers jy doen moeite as niemand jou ooit raaksien nie?

      Sy staar mismoedig na die rekenaarskerm voor haar. Dit is egter nie die verslag waaraan sy werk (2018 STATS: The serotonin benefits of Vitamin D) wat haar so neerslagtig laat voel nie, maar die generiese boodskap wat ’n minuut gelede op haar skerm verskyn het.

      Happy birthday, Vivian! From all of us at Facebook, we hope you have a wonderful year.

      Dis die enigste boodskap