Палескія рабінзоны. Янка Маўр
Читать онлайн книгу.
справа. Цяпер жа, калі сядзелі галышом пад дрэвам і чакалі, пакуль высахне адзежа, яны маглі больш падумаць пра заўтрашні дзень.
– А што, калі нам некалькі дзён давядзецца валэндацца тут, пакуль выберамся? – разважаў Віктар.
– О, гэта было б вялікім шчасцем! – прамовіў Мірон.
– Дзякую за гэткае шчасце! – чмыхнуў Віктар. – А есці што будзеш? Можа, яшчэ з голаду зойдзешся.
– Вось таму я і лічу за шчасце пабадзяцца некалькі дзён, а не тыдняў ці месяцаў, – панура сказаў Мірон.
– Можа, скажаш яшчэ – стагоддзяў, – усміхнуўся Віктар.
– І гэта можа быць, – сур'ёзна адказаў Мірон. – Нашы косці могуць знайсці і праз некалькі стагоддзяў!
– Эх ты, нуда хадзячая! – скрывіўся Віктар. – Табе на печы б сядзець, а не пускацца ў падарожжа. Чуў я шмат разоў, як людзі блудзілі па лясах, але не чуў аніводнага разу, каб у нашых лясах гэтак хто-небудзь загінуў. Гэта табе не бразільскія лясы, не афрыканскія пушчы.
– Чаго ты пнешся? Магу цябе запэўніць, што я таксама не вельмі прагну тут загінуць, – апраўдваўся Мірон.
– Ну, дык няма чаго рыхтавацца да смерці! – адрэзаў Віктар.
Хоць сонца яшчэ свяціла, але ўжо не грэла. Доўгія цені паступова пакрывалі светлыя мясціны. Хлопцы адчулі холад.
– Нічога не зробіш, прыйдзецца надзяваць сырую адзежу, – уздыхнуў Мірон.
– Дармо! Дасохне на целе, – бадзёрыўся Віктар.
Калі яны адзеліся, Віктар неяк нерашуча сказаў:
– Можа, пойдзем далей?
– Куды ты цяпер пойдзеш? – адказаў Мірон. – Нават па знаёмай дарозе рызыкоўна пускацца ў такі час. А гэтак мы напэўна праблытаемся ўсю ноч дарэмна. Наўрад ці блізка ў гэтых месцах ёсць паселішча. Якім бы ні было чынам, а прыйдзецца тут пераначаваць.
За ўвесь сённяшні дзень гэта было адзінае пытанне, па якім не адбылося спрэчак паміж таварышамі. Пачалі рыхтавацца да начлегу. Зрабілі сабе логава ў сухім пяску між карэнняў, падгарнулі сухога лісця і шыльніку.
Нарэшце надышоў самы вялікі, урачысты і адказны момант – здабыванне агню. Сэрцы ў хлопцаў застукалі мацней, рукі дрыжалі. Мусіць, з такім самым пачуццём тысячагоддзі назад у якім-небудзь першабытным храме людзі прыступалі да здабывання свяшчэннага агню.
– Ці высахлі яны?
Памацалі з усіх бакоў – здаецца, высахлі.
Чыркнуў Віктар раз, другі – нічога… Толькі белы след застаўся на карабку.
– Мусіць, не досыць высахлі, – сумна сказаў Мірон. – Болей псаваць не варта.
– Мая кашуля ўжо высахла, я палажу іх пад паху, – сказаў Віктар.
А пакуль што прытуліліся ў сваім логаве без агню.
II
Першая ноч. – Начная дужанка. – Заяц, які дзюбаецца. – Апошнія запалкі. – Дадому.
Сонца ўжо зайшло, але яшчэ цэлую гадзіну трымаўся шэры змрок. Над возерам са свістам праляталі качкі, спяшаліся на начлег. Уверсе пачуўся жураўліны крык. Вось ён мацнее, робіцца больш выразным: відаць, жураўлі спускаюцца на адпачынак.
– Вось добра было б, каб які-небудзь журавель ці гусь сеў нам на галаву! –