O krasnoludkach i sierotce Marysi. Maria Konopnicka
Читать онлайн книгу.
id="n1">
1
zapiecek – w dawnych wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
2
komora (daw.) – w dawnych wiejskich domach było to małe pomieszczenie mieszkalne lub miejsce, gdzie przechowywano np. żywność. [przypis edytorski]
3
rynka (reg.) – mały rondelek. [przypis edytorski]
4
w obiad – tu: podczas obiadu. [przypis edytorski]
5
spląta – dziś popr. forma: splącze. [przypis edytorski]
6
chyżo – szybko. [przypis edytorski]
7
odżegnać się – wyrzec się związku z kimś lub czymś, stanowczo czemuś zaprzeczać. [przypis edytorski]
8
licho – tu w znaczeniu: coś drobnego, niepozornego. [przypis edytorski]
9
ganić – strofować, krytykować. [przypis edytorski]
10
okiść – gruba warstwa przymarzniętego śniegu. [przypis edytorski]
11
opończa – rodzaj płaszcza, z kapturem, bez rękawów, noszonego między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]
12
szuba (daw.) – rodzaj wierzchniego, obszernego okrycia, bez zapięcia. Szuby przeważnie podbijano futrem w taki sposób, by stworzyć dodatkowe obszycie na brzegach materiału i uformować duży kołnierz. [przypis edytorski]
13
spencer (daw.) – krótka, dwurzędowa kurtka. [przypis edytorski]
14
uzbieranych w boru – dziś popr. forma: Ms.lp: w borze; bór: duży las iglasty. [przypis edytorski]
15
odziewać się (daw.) – ubierać się. [przypis edytorski]
16
ile że (daw.) – ponieważ. [przypis edytorski]
17
przędza – nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]
18
srodze – silnie, mocno, strasznie. [przypis edytorski]
19
tedy – dziś w znaczeniu: zatem, wtedy. [przypis edytorski]
20
kornie – dziś: pokornie. [przypis edytorski]
21
soplów – dziś popr.: sopli. [przypis edytorski]
22
jąć (daw.) – zacząć; tu forma 3 os.lp: jęła: zaczęła. [przypis edytorski]
23
obaczyć (daw.) – zobaczyć, dostrzec. [przypis edytorski]
24
kojec – rodzaj ogrodzenia tworzącego zagrodę dla zwierząt domowych np. kur, kaczek itp. [przypis edytorski]
25
rogatka (daw.) – posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd. [przypis edytorski]
26
kufel kwarciany – kufel o pojemności 1/4 części garnca (w przybliżeniu 1/4 l); garniec: daw. miara objętości cieczy. [przypis edytorski]
27
tabaka – rodzaj tytoniu do wciągania nosem, by wywołać kichanie. [przypis edytorski]
28
utracać – dziś: tracić. [przypis edytorski]
29
piędź – daw. miara długości mierzona jako odległość między końcem kciuka a końcem palca środkowego, lub małego, rozpostartej, męskiej dłoni, równa ok. 21 cm. [przypis edytorski]
30
kałamarz – naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
31
zwiedzieć się – dziś: dowiedzieć się [przypis edytorski]
32
spokojność – dziś: spokój. [przypis edytorski]
33
poglądać – dziś popr.: spoglądać. [przypis edytorski]
34
ruń – rodzaj niskiej, gęstej roślinności rozwijającej się na łąkach i pastwiskach. [przypis edytorski]
35
struga – niewielka rzeczka lub strumień. [przypis edytorski]
36
czerwieniały pręty wikliny – młode pędy wikliny (rodzaj krzewiastej wierzby) mają kolor czerwony i długie, szarozielone liście. [przypis edytorski]
37
zgoła – zupełnie, całkiem, wcale. [przypis edytorski]
38
chruściany płot – płot upleciony z chrustu, tj. suchych gałązek. [przypis edytorski]
39
gawiedź – pogardliwie o grupie gapiów. [przypis edytorski]
40
ona hołota – czyli: ta hołota. [przypis edytorski]
41
kompanii nie trzymać – nie bratać się, nie spędzać z kimś czasu. [przypis edytorski]
42
przydrożek – obszar przydrożny, znajdujący się blisko drogi. [przypis edytorski]
43
chaty