Уч мушкетёр. Александр Дюма
Читать онлайн книгу.
қилмас ёввойи нарсалар бўлиб туюларди.
Лекин, кардиналга аталган бу аччиқ, ҳажвияларга ногаҳон қиролнинг номи ўралашиб қолса, гўё аллакимнинг кўринмас қўли бу заҳарханда лабларни бир зумга юмиб қўярди. Суҳбатлашаётганлар товушлари девордан ўтиб, жаноб де Тревилнинг кабинетига етишидан чўчиётгандай хижолатли аланглашарди. Аммо, деярли шу заҳоти, гап орасида ташланган ишора суҳбатни яна падари-бузрукворга ўтказар, товушлар яна баланд янграр ҳамда улуғ кардиналнинг бирор қилиғи сояда қолиб кетмасди.
«Бу кишиларнинг ҳаммасини муқаррар Бастилияга қамаб, осиб ташлашади, – даҳшат ичида ўйларди д’Артаньян. – Мени ҳам уларга қўшиб олиб кетишади: уларнинг гапларига қулоқ солганимдан, эшитганимдан кейин мени уларга шерик деб ҳисоблашади. Кардинални ҳурмат қилишни тинмай уқтириб келган отам-чи, бунақа шаккокларнинг даврасида турганимдан хабар топса, нималар деяркин!»
Тушуниш қийин эмаски, д’Артаньян шу важдан суҳбатга аралашишга ботинолмай турарди. Лекин, у ўзининг бешала сезгисига зўр бериб, кўзларини бақрайтириб қарар, бирор гапни қочирмаслик ғамида иштиёқ билан тингларди. Ота насиҳатларига ҳурматидан қатъи назар, у ўз майли ва таъбига эргашиб, атрофида юз бераётган нарсаларни қоралашдан кўра, маъқуллашга мойилроқ эди.
Бироқ, де Тревиль мухлисларининг бу тўдасида у мутлақо бегона эканини эътиборга олиб, ташриф мақсадини билиш учун унинг ёнига келдилар. Д’Артаньян камтаринлик билан номини айтди ва ўзининг жаноб де Тревиль юртдоши эканини баҳона қилиб, савол билан ёнига келган мулозимга бир-икки дақиқа вақтини дариғ тутмаслигини жаноб де Тревилдан илтимос қилишни топширди. Мулозим илтимосни ўз вақтида етказишга нуфузли оҳангда ваъда берди.
Дастлабки хижолатдан бир оз ўнгланиб олган д’Артаньян энди бекорчиликда атрофдагиларнинг устбошларини ва юзларини дурустроқ кўздан кечириши мумкин эди.
Энг гавжум гуруҳлардан бири ўртасида ғаройиб либоси умумий диққатни жалб этаётган такаббур юзли, бўйчан мушкетёр турарди. Унинг эгнида у пайтлар – камроқ эрк-у кўпроқ мустақиллик пайтлари – кийилиши шарт ҳисобланмаган формали уст-бош эмас, балки анча ўнгиб, эскириб қолган камзул бўлиб, унинг устидаги кўркам зар тасма пешинги қуёш шуълаларининг сув сатҳидаги жилвасидай ялтирарди. Каттакон қилич осиғлиқ кўз қамаштирувчи тасмани фақат олд томонидан кўришга имкон бериб турган алвон бахмалдан тикилган узун ридо унинг елкаларидан нафис қуйилиб тушган эди. Бу мушкетёр боягина қоровулликдан бўшаган, тумовдан нолиб, жўрттага йўталиб-йўталиб қўярди. Бошқалар ва ҳаммадан кўпроқ д’Артаньян шовқин солиб, зар тасмани мақташаётганда у мўйловларини бураб-бураб, шу сабабдан ҳам ридо ташлаб олишга тўғри келганини бепарво тушунтирарди.
– На чора, – деярди мушкетёр, – бу расмга айланаяпти. Бу исрофгарчилик, ўзим ҳам биламан, аммо расм бўлиб қолди. Дарвоқе ота-онанинг пулини бирор нарсага ишлатиш керак-да.
– Оҳ, Портос, – хитоб қилди шу