Mahometa studnia — źródło Zeusen w Mekce, mające według wierzeń mahometan cudowne właściwości.
37
puchlina — właśc. puchlina wodna, daw. określenie schorzenia polegającego na gromadzeniu się płynów w otrzewnej i ogólnym obrzęku; uważano niegdyś (co znajduje wyraz w tej bajce Krasickiego), że przyczyną choroby jest nadmierne spożywanie wody.
38
brylantowany — imitujący brylant dzięki odpowiedniej obróbce szlifierskiej.
39
szmaragi (daw. forma oboczna) — szmaragdy.
40
drożyć się — tu: cenić się, wynosić.
41
do sprzączki — chodzi o sprzączkę u trzewika; ozdoby te były wykonywane z mniej cennych kamieni ze względu na łatwość ich zniszczenia lub zgubienia.
42
moderat — człowiek umiarkowany, powściągliwy; por. wł.: moderato: umiarkowanie (o tempie wykonywania utworu).
43
zajeść — zagryźć.
44
potkać się (daw.) — spotkać się.
45
mopsu (daw. forma C. lp) — dziś: mopsowi.
46
kurta — pies z uciętym ogonem, zwł. kundel.
47
fatyga — trud, wysiłek.
48
spektator (z łac. spectare: patrzeć) — widz.
49
zdania przedsięwziętych — sądy a priori, czyli powzięte z góry, przed potwierdzeniem ich doświadczeniem.