Pożegnanie jesieni. Stanisław Ignacy Witkiewicz
Читать онлайн книгу.
– pseudonim Tadeusza Żeleńskiego (1874–1941), krytyka literackiego i teatralnego, tłumacza literatury francuskiej, przyjaciela S. I. Witkiewicza. [przypis edytorski]
6
Panna de Maupin – powieść fr. powieściopisarza Théophile'a Gautier, wyd. w 1836. [przypis edytorski]
7
wypadków majowych z roku 1926 czy marcowych z roku 1927 – mowa o zamachu stanu w Polsce dokonanym w dniach 12–15 maja 1926 w Warszawie przez marsz. Józefa Piłsudskiego oraz zapewne o ogłoszonej 11 marca 1927 delegalizacji Niezależnej Partii Chłopskiej, radykalnie lewicowej partii ludowej. [przypis edytorski]
8
à la (fr.) – na wzór, na sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]
9
Samozwaniec, Magdalena, właśc. Magdalena Niewidowska, primo voto Starzewska, z domu Kossak (1894–1972) – polska pisarka satyryczna. [przypis edytorski]
10
Chwistek, Leon (1884–1944) – polski malarz, filozof, matematyk, teoretyk sztuki; przyjaciel S. I. Witkiewicza. [przypis edytorski]
11
major (ang.) – burmistrz. [przypis edytorski]
12
Rydz – przedwojenna znana restauracja z dancingiem w Warszawie, przy ul. Nowosenatorskiej 1. [przypis edytorski]
13
Słonimski, Antoni (1895–1976) – polski poeta, dramatopisarz, prozaik, felietonista. [przypis edytorski]
14
Irzykowski, Karol (1873–1944) – polski krytyk literacki, poeta, prozaik, dramaturg. [przypis edytorski]
15
à propos (fr.) – co się tyczy, w związku z; wyrażenie wprowadzające nowy temat w nawiązaniu do czegoś. [przypis edytorski]
16
Rytard, Jerzy Mieczysław, właśc. Mieczysław Antoni Kozłowski (1899–1970) – pisarz polski, autor utworów o tematyce podhalańskiej; jego powieść Wniebowstąpienie (1923) to rodzaj prozy poetyckiej ze słabo zarysowaną fabułą. [przypis edytorski]
17
Skamander – polskie czasopismo literackie, wydawane w latach 1920–1928, a następnie 1935–1939. [przypis edytorski]
18
Nikt nie zmusi mnie, abym pięknie brzmiące słowo dwusylabowe „tryumf” drukował „triumf” – odniesienie do jednej ze zmian ujednolicających i porządkujących pisownię polską uchwalonych w roku 1918; obecnie poprawna jest zarówno forma zmodernizowana: „triumf”, jak i dawniejsza: „tryumf”. [przypis edytorski]
19
popojka (reg., z ros.) – pijatyka. [przypis edytorski]
20
à la manière russe (fr.) – na sposób rosyjski. [przypis edytorski]
21
gurgito nel campo vasto (daw. wł.) – gardziel w rozległym polu (słowo gurgito nie występuje we współczesnym jęz. wł.); wyrażenie przywodzące na myśl użyte przez Wergiliusza w Eneidzie (I, w.118): rari nantes in gurgito vasto (nieliczni pływający po bezkresnej głębinie). [przypis edytorski]
22
à coup sur (fr.) – z całą pewnością, na pewno. [przypis edytorski]
23
un cochon triste (fr.) – smutna świnia. [przypis edytorski]
24
Proust, Marcel (1871–1922) – francuski pisarz, autor cyklu W poszukiwaniu straconego czasu, arcydzieła powieści psychologicznej. [przypis edytorski]
25
Valéry, Paul (1871–1945) – francuski poeta i eseista, uprawiający poezję refleksyjną, intelektualną. [przypis edytorski]
26
ontologia (filoz.) – nauka o bycie. [przypis edytorski]
27
Arrhenius, Svante (1859–1927) – fizykochemik i astrofizyk szwedzki, laureat Nagrody Nobla (1903). Twórca teorii panspermii, według której życie rozprzestrzenia się wśród ciał niebieskich dzięki przenoszeniu jego zarodków przez ciśnienie promieniowania świetlnego. Autor wielu książek popularnonaukowych, m.in. Das Schicksal de Planeten (1911; wyd. polskie Losy planet, 1914). [przypis edytorski]
28
aprenuledelużyzm (neol.) – ponaschoćbypotopizm, z fr. apres nous le deluge: po nas choćby potop. [przypis edytorski]
29
aplikant – absolwent prawa odbywający praktykę przygotowującą do wykonywania któregoś zawodu prawniczego. [przypis edytorski]
30
marka (daw.) – znaczek. [przypis edytorski]
31
Strug, Andrzej, właśc. Tadeusz Gałecki (1871–1937) – pisarz i publicysta, działacz ruchu socjalistycznego i niepodległościowego. [przypis edytorski]
32
Semici – grupa ludów mówiących jęz. semickimi, zamieszkująca od starożytności Bliski Wschód (Mezopotamię, Syrię, Palestynę, Płw. Arabski), współcz. gł. Arabowie i Żydzi; termin wprowadzony w XVIII w., daw. używany w znaczeniu etnicznym i rasowym, ob. niestosowany w nauce poza użyciem nieformalnym w odniesieniu do grupy ludów staroż.; pot. często: Żydzi. [przypis edytorski]
33
psychologista – zwolennik psychologizmu, poglądu zakładającego, że czynniki psychologiczne mają determinujący i najważniejszy charakter, albo wręcz stanowią osnowę zjawisk. [przypis edytorski]
34
Dolina Złomisk – dolina tatrzańska, odgałęzienie Doliny Mięguszowieckiej. [przypis edytorski]
35
półdziewica – kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo. [przypis edytorski]
36
plutokracja – warstwa społeczna ludzi bogatych i wpływowych. [przypis edytorski]
37
parias – członek najniższej kasty w Indiach. [przypis edytorski]
38
akwaforta –