Ирода кучи. Келли Макгонигал
Читать онлайн книгу.
ёрдам беради, зарарли овқатлар ёрдам бермайди) яшаш жойингизгача (ҳавонинг ифлосланиши юрак уриш тезлигининг ўзгарувчанлигини пасайтиради, шунинг учун ҳам, эҳтимол Лос Aнжелес тутуни кино юлдузларининг юқори фоизи реабилитация марказларида эканлигига тўғридан-тўғри боғлиқдир). Жисмоний ва руҳий стрессга ҳисса қўшадиган ҳар қандай нарса ўз-ўзини назорат қилиш физиологиясига тўсқинлик қилади ва шунга мос равишда сизнинг иродангизни бузади. Безовталик, ғазаб, депрессия ва ёлғизлик юрак уриш тезлигининг паст ўзгарувчанлиги ва ўзини ўзи бошқаришнинг пасайиши билан боғлиқ. Сурункали оғриқ ва касаллик танангизни ва миянинг ихтиёрий манбасини ҳам йўқ қилади. Лекин шундай жуда кўп турли хил ҳодисалар тана ва онгни ўзини ўзи бошқаришнинг физиологик ҳолатига ўтказиши мумкин. Сиз охирги бобда медитация ироданинг биологик асосларини мустаҳкамлашнинг энг осон ва самарали усулларидан бири эканлигини билиб олдингиз. Бироқ, медитация нафақат мияни машқ қилади, балки юрак уриш тезлигининг ўзгарувчанлигини ҳам оширади.
Ва стрессни камайтирадиган ва соғлиғингизга ғамхўрлик қиладиган барча нарсалар – спорт, соғлом уйқу, соғлом овқатланиш, дўстлар ва оилангиз билан ўтказган қимматли дақиқалар, диний ёки маънавий амалиётлар – танадаги ирода кучини тўлдиради.
Тажриба: ўзингизни тута олгунча нафас олинг
Бу китобда сиз кўп тез тузатишларни топа олмайсиз, аммо иродангизни бир зумда оширишнинг бир усули бор: нафас олишни дақиқада 4-6 нафасгача секинлаштиринг. Ҳар бир нафас олиш 10-15 сония давом этади, бу одатдагидан секинроқ, лекин бироз машқ ва сабр билан қийин эмас. Нафас олишни секинлаштириб, сиз префронтал кортексни фаоллаштирасиз ва юрак уриш тезлигининг ўзгарувчанлигини оширасиз, бу мия ва танангизни стрессдан ва ўзини ўзи бошқариш режимига ўтказишга ёрдам беради. Бир неча дақиқадан сўнг сиз хотиржам бўласиз, ўзингизни ўзлаштирасиз ва истаклар ёки васвасаларга дош бера оласиз.
Браунга тикилиб туриб, нафас олишни секинлаштирганингиз маъқул.
Биринчидан, тинч ҳолатда дақиқада қанча нафас олаётганингиздҳолатга эътибор беринг. Кейин нафасингизни ушлаб турмасдан секинлашни бошланг (бу фақат стрессни кучайтиради. Aксарият одамлар секинлашишни анча осон деб билишади Нафас олишда нафас олинг, шунинг учун диққатни жамланг ва секин нафас олинг; охиригача (лабларингизни бир-бирига тортинг ва нафас чиқараётганингизни тасаввур қилинг сомон). Тўлиқ экшаласён сизга куч сарфламасдан чуқур нафас олишга ёрдам беради.
Aгар нафасингизни дақиқада тўртта ҳаракатга секинлаштира олмасангиз, ташвишланманг. Нафас олиш тезлиги дақиқада 12 мартадан кам бўлганда, юрак уриш тезлигининг ўзгарувчанлиги ортади.
Тадқиқот шуни кўрсатадики, ушбу техникадан мунтазам фойдаланиш стрессга чидамлилигини оширади ва ихтиёрий заҳирани оширади. Бир тадқиқотда ҳар куни 20 дақиқалик секин нафас олиш машқлари юрак уриш тезлигининг ўзгарувчанлигини оширди ва травмадан