Infanta. Deon Meyer
Читать онлайн книгу.
vloeibare weergawe,” sê Joubert.
“Jy’s seker met die helmet gebore,” sê die man en lag met ’n tandlose kekkel.
“Waar’s jou vrou en kinders, Swart Piet?”
“Long time ago. Net ’n rand? Of vyf?”
“Sê vir hom, Piet. Sê vir hom watse werk jy gedoen het.”
“Breinchirurg. What does it matter?”
“Is dít wat jy wil hê?” Joubert kyk na Griessel. “Is dít wat jy wil wees?”
Griessel kry niks om te sê nie. Hy sien net Swart Piet se hand, ’n bevlekte klou.
Joubert draai om en stap terug motor toe.
“Hei,” sê die man. “Wat is sy storie?”
Griessel kyk na Joubert se rug toe hy wegstap. Hy wou hom nie bliksem nie. Al die pad uitgery hiernatoe vir ’n kinderlike sedeles. Vir ’n oomblik het hy die groot man lief. Dan snap hy iets anders, draai om en vra: “Was jy ’n poliesman?”
“Lyk ek vir jou na ’n doos?”
“Wat was jy?”
“Health inspector in Milnerton.”
“Health inspector?”
“Help ’n honger man, pêl. Twee rand.”
“’n Health inspector,” sê Griessel. Hy voel die kwaad binne ontplof.
“O fok,” sê Swart Piet. “Is jy die ou van die Saddles steakhouse?”
Griessel draai om, agter Joubert aan. “Hy was ’n gesondheidsinspekteur,” skree hy en loop, doelgerig.
“Okay, ’n rand, pêl. Wat is ’n rand tussen vriende?”
Die senior superintendent sit al agter die stuur.
Griessel draf nou. “Jy kan dit nie doen nie,” skree hy. Tot by die venster. “Jy wil my vergelyk met ’n fokken gesondheidsinspekteur?”
“Nee. Met ’n fokop wat nie kan ophou drink nie.”
“Het jy hom gevra hoekom hy drink, Mat? Het jy hom gevra?”
“Vir hom maak dit nie meer saak nie.”
“Fok jou,” sê Griessel, die moegheid en die dranklus en die vernedering wat saamspan. “Ek laat my nie vergelyk met ’n kakkerlakkyker nie. Hoeveel lyke moes hy al omdraai? Hoeveel? Sê my. Hoeveel kindermoorde? Hoeveel vroue en ou tannies wat doodgebliksem is vir ’n selfoon of ’n twintigrand-ring? Jy soek die ou Bennie? Jy soek die fokker uit Parow wat vir niks geskrik het nie? Ék soek hom ook. Elke dag, elke oggend as ek opstaan, soek ek hom. Want hy het minstens geweet hy is aan die regte kant. Hy het gedink hy maak ’n verskil. Hy het geglo as hy lank genoeg en hard genoeg werk, sal ons wen, die een of ander tyd, fok die range en fok die bevordering, geregtigheid sal seëvier en dit is al wat saak maak, ons is die goeie ouens. Die ou van Parow is dood, Mat. Soos ’n drol. En hoekom? Wat het gebeur? Wat gebeur nou? Dis ’n fokken oormag. Ons wen nie, ons verloor. Húlle word meer en óns word minder. Wat help dit? Wat help al die ure en die moeilikheid? Is ons beloon? Is vir ons dankie gesê? Hoe harder ons werk, hoe meer kak almal op ons. Kyk hier. Dis ’n wit vel dié. Wat beteken dit? Ses en twintig jaar in die Mag en dit beteken fokkol. Dis nie die drank nie – ek is nie ’n inspekteurtjie oor die drank nie. Jy weet dit. Affirmative action. My hele fokken lewe gegee, al daai kak gevat en die affirmative action hou nie op nie. Tien jaar nou al. Het ek geloop, soos De Kok en Rens en Jan Broekman? Kyk waar sit hulle, sekuriteitsfirma en hulle maak geld soos bossies en ry BMW’s en hulle is elke middag vyfuur by die huis. En waar is ek? ’n Honderd oop dossiere en my vrou gooi my uit en ek is ’n alkoholis … Maar ek is nog fokken hiér, Mat. Ek het nie gefokken dros nie.”
En dan is sy brandstof op en hy gaan leun teen die motor aan, sy kop op sy bors.
“Ek is nog fokken hiér.”
“Hei,” skree Swart Piet van tussen die bome.
“Bennie,” sê Joubert sag.
Hy kyk stadig op. “Wat?”
“Kom ons ry.”
“Hei!”
Toe hy omloop na die ander deur toe, kom die man se stem helder en hoog: “Hei, julle! Fok julle!”
8
“Jou pa het jou misbruik,” sê die dominee met sekerheid.
“Nee,” sê sy. “Daar’s baie call girls wat só sê. Die stiefpa het met my gelol. Of die ma se boyfriend. Of die pa. Ek kan dit nie sê nie. Dit was nie sy probleem nie.”
Sy soek die teleurstelling op sy gesig, maar hy wys niks.
“Weet jy wat sal ek wens as ek net een wens kan kry? Om te kan weet wat met hom gebeur het. Ek wonder so baie daaroor. Wat het hy gesien wat hom verander het? Ek weet dit was op die grens. Ek weet min of meer watter jaar, ek het dit al uitgewerk. Iewers in Suidwes of Angola. Maar wat was dit?
“As ek net meer van hom kan onthou soos hy voor dit was. Maar ek kan nie. Ek onthou net die bad times. Ek dink hy was altyd ernstig. En stil. Hy moes seker … Hulle het nie almal só van die grens af teruggekom nie, so hy moes ’n sekere soort mens gewees het. Hy moes die, wat is die woord …”
“Potensiaal?”
“Ja. Hy moes die potensiaal gehad het.”
Sy soek iets om met haar hande te doen. Sy leun vooroor en neem die suikerlepel uit die wit porseleinpotjie. Dit het ’n dorpswapen aan die punt van die geboë steel. Sy vryf die metaal met die kussing van haar duim, voel die gegote lyne daarvan.
“Die skool het elke jaar ’n kermis gehou. Op ’n Vrydag in Oktober. In die middag was daar boeresport en in die aand was daar stalletjies. Tombola en skyfskiet. Braaivleis. Almal was daar, die hele dorp. Jy het ná die boeresport huis toe gegaan en gaan mooimaak. Vir die aand. Ek was veertien. Ek het make-up by Lenie Heysteck geleen en ek het my eerste denim gekoop met my spaargeld. Ek het ’n sky blue bloes aangehad en my hare was lank en ek dink ek het mooi gelyk. Ek het voor die spieël in my kamer gesit daardie aand met maskara wat by die bloes pas en my lippe was rooi, miskien te veel grimering, want ek was nog stupid, maar ek weet ek het so mooi gevoel. Dis iets wat mans nie verstaan nie. Om mooi te voel.
“Sê nou maar net ek het daardie aand my swart handsakkie gevat, sitkamer toe geloop en hy het vir my gesê: ‘Jy lyk beautiful, Christine.’ Sê nou maar net hy het opgestaan, my hand gevat en gesê: ‘Wil jy dans, prinses?’”
Sy druk die ronding van die suikerlepel teen haar mond. Sy voel die emosie, oud en bekend.
“Dis nie wat gebeur het nie,” sê die dominee.
“Nee,” sê sy. “Dit is nie wat gebeur het nie.”
* * *
Tobela het die adres van Khoza se broer in Khayelitsha gememoriseer, maar hy ry nie reguit soontoe nie. Op die ingewing van die oomblik wyk hy twee afritte wes van die lughawe van sy roete af, en ry Guguletu toe, gaan soek die huisie waar hy en Miriam en Pakamile gebly het. Hy parkeer oorkant die straat, skakel die enjin af.
Die tuintjie wat hy en die seun met soveel sorg en moeite en water uit die Vlakte-sand opgetower het, is nou vaal in die laatsomer. Daar is ander gordyne voor die voorste kamer se venster.
Hy en Miriam het in daardie kamer geslaap.
In die straat af is daar ’n gejil van kinderstemme. Hy kyk, sien die seuns wat sokker speel, hemde wat uithang, kouse op die enkels. Pakamile het elke middag op daardie straathoek vir hom staan en wag, hier van halfses se kant af. Hy het met ’n Honda Benly gery, daardie kanniedood-motorfietsie waarop hy soos ’n langbeenspinnekop gelyk het, en die kind se gesig het verhelder wanneer hy om die draai kom en dan het hy gehardloop, saam met die motorfiets, die laaste honderd tree tot