Die fortuinsoekers. Lerina Erasmus
Читать онлайн книгу.
vir hulle ’n bonanza uit die deurgeld en die drinkgeld. Hy lig ’n vet hand waaraan ’n ring soos ’n oorvrete bosluis kleef en streel sy snor, wat kliphard van die was verby sy wange en afdraande kennebak wentel. Hy sal die spulletjie teen mekaar afspeel, die veiling uitrek oor drie aande. Dit sal die afwagting verdriedubbel, en so ook sy winste. Hy haal ’n goue horlosie uit ’n sak van die blink onderbaadjie en loop ondertoe na die klavierspeler, met wie hy ’n kort gesprek voer.
“Solomon Zeits, die eienaar. Hy deel ook in die Bowry-broers se winste. Hulle voer in, en hy verkoop,” lig Kit onderlangs vir Mac in.
Die geoefende vingers van die musikant begin Cockney Liz se deuntjie op die klavier uit te tingel. Die omstanders juig bronstig, dan verswelg hul ritmiese applous die musiek.
Cockney Liz maak haar heupwiegende verskyning deur die toegetrekte gordyne. Die pers en rooi satyn van haar rok glinster onder die swaaiende daklanterns. Haar bollende borste ontsnap ampertjies uit die walvisbaleintronk wat hulle orent dwing. Die manne hyg van begeerte toe sy haar bolyf suggestief skud sodat die borste soos jellie begin bibber.
Haar swaar gegrimeerde gesig, met Indian Hibiscus-lippe wat ’n valse lag uitstraal, lyk afgetakel ten spyte van die poeier en rooisel. Al die grimeertruuks ter wêreld sal nie meer help om die tamheid van ’n dekade of meer se verkwanselde lyfgunste weg te steek nie. Die rooisel verdoesel ook nie meer die sweterige mis op haar wange nie, die gevolg van die siekte wat haar longe begin wegvreet het.
Liz sper haar karmosyn mond oop en begin sing. Haar verkopersballade tril hoog en yl uit haar keel. Sy weet egter sy hoef vanaand min te sing. Dis per slot van sake die sién wat belangrik is. Haar liggaam, steeds formidabel, begin die ritme van die liedjie uit te wieg. Met ’n geoefende kontorsie van haar bolyf ontsnap die eerste bors uit die bostuk van haar rok. Die tepel is rooi geverf, ’n klein hartvormige mondjie waarom blinkers geplak is. Die gehoor raak in ’n verrukte ekstase toe die linkerbors ook uitwip.
Liz ken haar gehore. Sy weet dis nou tyd vir die klimaks. Sy skop hoog, om die swetende, bronstige gesigte onderkant die verhogie ’n goeie blik te gee op die vlesige granaatjie tussen haar bene wat haar kardoesbroek se strategiese spleetjie nou aan haar kliënte ontbloot. Die toeskouers kreun van genot. Haar hoë stem skreeu skril ’n uitnodiging aan Jan Rap en sy maat om meester te word van haar oester. Dawerende applous beloon haar, en ’n menigte belustigde hande reik uit na haar.
Kit leun oor na Mac; hy moet hard praat om homself hoorbaar te maak. “Nou sal jy sien of ek van gerugte gepraat het.”
Op die verhoog klap Cockney Liz haar hande vir aandag. Geleidelik oorreed sy haar gehoor tot stilte.
“Only fer’ lookin’!” kondig sy aan met ’n spreeuagtige stem. “Only fer’ lookin’! No touchin’, boys!”
Die rooi gordyn word weggetrek. Daar is sewe jong meisies op die verhoog, sommige van hulle reeds gebrandmerk deur hulle beroep, maar twee van hulle is duidelik nie die situasie gewoond nie. Die oudste van die twee, ’n meisie met ’n welige bos rooi hare, plaas haar arms beskermend om die skouers van ’n nog jonger meisietjie. Liz beduie dat die meisies moet vorentoe tree, maar hierdie twee gehoorsaam haar nie.
Zeits klouter op die verhoog. Sy hare glim olierig in die lig van die daklanterns. Hy glimlag met byna vaderlike trots vir die toeskouers, wat nou begin handuit ruk om die verhogie, en strek sy arms uit.
“Friday night is the big night!” bulder hy. “Then you can bid for these lovely little ladies!” Die res van sy woorde word verswelg deur die omstanders se teleurgestelde uitroepe.
Kit merk Mac se geskokte uitdrukking. Hy kom beslis orent. “Jy kan teruggaan, Mac.”
Maar Mac bly versteen sit. Sy oë volg Kit wat doelgerig die trap op loop na Zeits se kantoor.
Zeits se vlesige lippe vertrek in ’n glimlag en ontbloot die kunsgebit wat hy ten duurste in Londen bekom het, maar die glimlag bereik nie sy oë nie. Hulle rus waaksaam op die man voor hom. Malloy het in die ruwe delwersgemeenskap ’n reputasie as dodelike skut.
Zeits, wat op ’n keer Kit se pokeropponent was, weet ook dat Malloy ’n gedugte teenstander is by enige dobbeltafel. Kort ná sy aankoms uit Kimberley het hy die slegte geluk gehad om teen die Ier te speel. Malloy het blitsvinnig deur sy spel gesien en het hom daardie aand byna uitgeroei.
Waarom sou Malloy belangstel in die nuwe besending meisies? Hy het tog oorgenoeg in sy eie salonne. Zeits doen sy bes om sy agterdog weg te steek. “Die veiling is Vrydagaand, u kan dan –”
“Ek het klaar my aanbod gemaak, Zeits.” Kit staan op. Sy blik rus uitdrukkingloos op die Litauer, wat haastig begin skerm.
“Nee, nee! Moenie oorhaastig wees nie. Ons is albei sakemanne, is ons nie? Ons kan tog onderhandel … ?”
Zeits kyk hoe Kit sy beursie uit sy baadjie se binnesak haal. Hy sien die dik rol note, waarvan Kit ’n paar afstroop.
“Dertig pond. Dit is my finale aanbod, maar dan vat ek al twee meisies.”
Zeits kom vinnig orent. Sy ringbelaaide hande fladder protesterend. “Hulle is vars, die beste van die lot. Almal soek hulle. Op die veiling sal hulle ’n goeie prys behaal.”
“Waarskynlik. Veral as jy hulle soos gewoonlik drie maal in ’n aand gaan opveil. Ek ken jou.”
Kit voel ’n koue woede wat in hom opkook. Hy sou die man met plesier uit hierdie wêreld wou uithelp, maar dit sou niks aan die saak verander nie. Nog nie. Hy tel sy hoed op en loop deur toe, waar hy omdraai.
“Ek het môre ’n afspraak met ons landdros, Carl von Brandis. Ek is oortuig hy sal geïnteresseerd wees in hierdie veilings waarin kinders verkrag word.”
Voor hy die deur kan oopmaak, is Zeits by hom. Hy plaas ’n mollige hand afwerend op die deurknop om Kit te probeer keer. Von Brandis, die pasaangestelde landdros, is ’n preutse Duitser en ’n nuwe besem. Zeits glimlag pleitend.
“Komaan! Ons is dan in dieselfde bedryf, meneer Malloy. Moenie oorhaastig wees nie. Ek sal Liz vra om die meisies aan te sê om gereed te maak … of hoe?”
Onder uit die drinkerslokaal is die skel gelag van ’n vrou weer bo die dronkerige geroesemoes van die baie manstemme hoorbaar, en vanuit die kamer langsaan gaan die ritmiese kooi-geklik van ’n koppelende paar onverpoos voort. Naderhand hou dit op, ’n deur gaan oop en toe, en manstewels klater die houttrappe af. Nie lank daarna nie gaan die deur weer oop, en dan begin alles weer van voor af.
Gladys Smith lê op die smal ysterkateltjie met haar arms beskermend om haar jonger suster, Delphine, gevou. Sy wens sy kan haar ore toestop teen dit wat buite die vier mure van hul kamertjie aangaan, of dat sy, soos Delphine wat haar aan die slaap gehuil het, ’n soort vergetelheid kan vind. As sy maar net kon huil. Selfs dít sou verligting gebring het vir die opgekropte haat en bitterheid wat sy voel. Maar Gladys, wat van die ouderdom van twaalf jaar af verantwoordelik is vir haar en Delphine se voortbestaan, het lank reeds verleer om te huil.
Delphine draai in haar rustelose slaap op haar rug. Haar kinderlike, plomp gesiggie is rosig. Gladys trek die kombers weer oor haar voor sy saggies uit die smal katel kruip wat hulle noodgedwonge met mekaar moet deel.
Haar oë is nou gewoond aan die donkerte. Vir die soveelste keer bekyk sy desperaat die beknopte vertrek. Daar is geen venster nie, net die deur met sy bolig waardeur die lig van die trapgalery syfer, en selfs daar is daar gietystertralies.
Uit ondervinding weet sy die deur word van buite gesluit. Tog moet daar ’n manier wees om te ontsnap.
Die jong meisie met haar vag vlammende rooi hare tel die tjalie wat oor die stoel gevou lê op en swaai dit om haar benerige skouers. Die dun, verslete chemise weer skaars die koue af wat onder die deur en sinkmure insyfer.
Gladys gaan sit by die mankoliekerige tafel waarop ’n emaljelampetbeker en waskom staan. Op beide die beker en die kom is daar idilliese prentjies geskilder van ’n vreemdsoortige langbeenvoël met rooskleurige vlerke, teen die agtergrond van ’n poel waarop lelies dryf. Haar vingers trek ingedagte die effe opgehewe verfpatroon na.