Hekayələr. Энвер Мамедханлы
Читать онлайн книгу.
baba bu gün çox tez durub sarı qaya tərəfə yola düşmüş, bildirdən5 orada yerini bələdlədiyi yamaclardan yeralması adlandırdığı yumru köklər qazıb gətirmişdi. İndi ovçu ilə Pərini bikef görərkən, qoca gedib komadan həmin yeralmalarından ikisini gətirdi, hərəsinə bir dənə bağışlayıb dedi:
– Bunları yeyib yatın, onda elə bir yuxu görəcəksiniz ki, qüssəniz səhər dumanı kimi uçub dağılacaq.
Ovçu ilə Pəri bu almacıqları yedilər və dərhal yuxuya gedib ağ çiçəklərlə dolu fərəhli bir yuxu gördülər.
Səhər açılarkən gecə ürəklərindən asılmış o ağır və tutqun duyğulardan əsər belə qalmamışdı. Dərhal əl-ələ verib bir uşaq sevinci ilə ayağa qalxdılar. Yuxarılardan axıb gələn durnagözlü bir çeşmənin dupduru suyunda yuyundular. Ovçu suyun gətirdiyi bir dağ çiçəyini tutub Pəriyə verdi. Saçlarını darayan Pəri çiçəyi dişləri arasına aldı, ovçuya baxıb gülümsədi. Ovçu sevgilisinin bu çiçəkli təbəssümünü görərkən, öz bəxtiyarlığından özü qorxdu, sevinclə qabaran sinəsindən ixtiyarsız həzin bir fəğan qopdu.
Sonra tut ağacı altında, çəmən üstündə sərilmiş süfrə başında oturdular, bütün günü ovçu sevgilisini güldürür, Pəri isə bir körpə kimi o qədər ürəkdən gələn, qayğısız bir səmimiyyətlə gülürdü ki, bu gülüşlərdən məst olan ovçunun başı gicəllənirdi.
Axşamüstü onlar komalarının arxasındakı təpəyə qalxdılar. Orada oturub Yasamal dalına çəkilən günəşə, dumanlanan uzaq üfüqlərə, hardasa çox dinlənib yubanan, indi yuvalarına tələsən azğın düşmüş tənha quşlara tamaşa elədilər.
Sonra ovçu gözünü qaranlıqlaşan uzaqlardan çevirib, üzünü Pərinin saçlarında qərq elədi. Qızın dağ çiçəkləri kimi ətir saçan saçlarını qoxulayıb kirimişcə nəyə isə qulaq verdi.
Nəhəng dağlar, qalın meşələr dərin bir sükut içində donub durmuşdu.
Lakin bu sonsuz və möhtəşəm sükut özü sanki hansı tərəfdən gəldiyi bəlli olmayan, güclə gəlib yerə yetişən, varlığını eşitdirməkdən artıq hiss etdirən çox uzaq və qərib bir səsə qulaq verirdi. Elə bil ki, bu, milyon-milyon illər bundan əvvəl ulduzlardan o tayda məhv olub dağılmış bir dünyanın sonuncu fəryadı idi ki, indi gəlib bizə yetişir, sönən səsiylə kimi isə gecikmiş, əbəs bir köməyə çağırırdı.
Birdən uzaqlarda, meşə dalında dalbadal bir neçə güllə açıldı. Bu səsdən səksənən sükut şüşə kimi qırıldı, donub nəhəng dəvə karvanı kimi dayanmış qatar dağlarda boğuq bir vəlvələ qopdu. Səslər yalçın qayalarda partlayıb guruldadı, sonra qəlpələri bir uçqun kimi üzüaşağı, zülmət dolu dibsiz uçurumlara töküldü.
Pəri sıçrayıb ayağa qalxdı, əli ilə ürəyini tutaraq:
– Laçınım, – dedi, – bu, yəqin, arandan dağa qalxan ovçulardır…
Ovçu başını tərpətdi, dalğın halda uzaqlara baxaraq cavab verdi:
– Görünür, maral ovuna çıxıblar.
Bunu eşidən Pəri daha da həyəcanlandı, bir müddət meşəyə baxaraq qaldı. Sonra təpədən üzüaşağı, komalarına doğru yüyürdü.
Bir az sonra tövşüyə-tövşüyə, birnəfəsə təpə başına qalxaraq, əlində gətirdiyi tüfəngi ovçuya uzadıb:
– Gedək, laçınım, – dedi, – gedək, maralımızı mərdimazar ovçu gülləsindən qoruyaq.
Ovçu yerindən tərpənməyərək, heyrətlə Pərinin təlaş dolu gözlərinə baxdı.
– Oyan, laçınım, nə olub sənə, tez ol tərpən, yoxsa yubanıb özümüzü bədbəxt edərik.
Pəri irəli şığıyıb, ovçunu da dalısınca aşağıya doğru çəkdi: bir anda qızın həyəcanı ovçuya da sirayət elədi, hər ikisi təpədən enib meşəyə sarı yüyürdü. Meşəyə girərkən Pəri artıq qabağa düşüb bələdçilik eləməyə başladı.
İndi o dibsiz uçurumların üstündən asılmış yalçın qayaların böyrü ilə, bir adam güclə sığışan dik cığırlarla yuxarı qalxır, arxadan gələn ovçu isə qızın qopub yıxılmasından qorxaraq, öz ayağı altına baxmadan daban-dabana Pərinin izi ilə gedirdi. Xeyli yuxarı qalxdıqdan sonra ovçu nəfəsi qaralmış Pərinin qolundan tutub saxladı:
– Dayan, göyərçinim, dayan, nəfəsini dər, çox ola bilsin ki, güllələr aşağıda atıldı, əks-sədası yuxarıdan, qayalar dalından gəldi.
Pəri qaya divarına söykənib nəfəsini dərdi.
– Təki elə olaydı, laçınım, – dedi, – amma indi ki buracan gəlmişik, geri qayıtmayaq. Yuxarıda bir göl var. Bu vaxtlar maral ora su içməyə gedir. Qalxaq, onu salamat görüm, ürəyim rahat olsun.
İndi onlar ağır-ağır qalxır, dağ keçisi sürülərinin açdığı, eni bir qarış cığırları kəsifləşən alaqaranlıqda güclə seçirdilər. Bir yerdə Pəri cığırı itirərək dayandı, gözlərini qaldırıb göyə baxdı.
– Bir az gözləyək ay çıxsın, – dedi, – qaranlıqda cığırı tapa bilmirəm.
Yanaşı bir daş üstündə oturdular. Ay göy ətəyindən qalxıb buludlar içindən çıxaraq, ta qayalar başına gələnə qədər gözlədilər.
O zaman sanki dağlar, meşələr üzərinə gümüş tozundan narın bir yağış səpələndi. Yuxarıda dağ yalının üfüqü kəsdiyi cizgi üzərinə isə bir dəstə ağ ulduz qondu. Onlar bu ulduzları tuş tutub getdilər. Lakin ovçu ilə Pəri aşırım başına çatanda, ulduzlar ürkmüş ağ göyərçinlər kimi yal belindən qopub yuxarı qalxdılar, bir-bir göy qübbəsinə sancılıb, yenə öz doğma boşluqlarında göz qırpıb sayrışmağa başladılar.
Ovçu ilə Pəri ulduzlar qopan yaldan aşıb o taya keçdilər. Dayanmadan baş alıb gedən Pəri birdən ovçunu yanında görməyəndə, dönüb geri baxdı. Ovçu bir az yuxarıda hərəkətsiz dayanaraq, sanki yerində donub qalmışdı.
Qız tez onun yanına yüyürərək ovçunun qoluna toxundu.
– Niyə dayandın, laçınım, – dedi. – Budur ha, artıq çatmışıq…
Handan-hana dilə gələn ovçu əlini aşağıya doğru uzadaraq yavaşdan dedi:
– O nədir elə, Pərican? O büllur ayna kimi parıldayan nədir orda?
Pəri gülümsəyərək dönüb geri baxdı:
– Dediyim maral gölü odur, laçınım, dağların maralları oradan su içirlər.
Ovçu gözlərini gördüyü mənzərədən çəkə bilməyərək qızı köksünə sıxıb pıçıldadı:
– Yox, göyərçinim, o göl deyil, o, yuxudur, röyadır, bizə görsənir…
Gülümsər gözləri parıldayan Pəri altdan yuxarı ovçunun üzünə baxdı.
– Yaxına gedək, laçınım, – dedi. – Yaxın gedəndə o göl elə bil adamın üzünə gülür, uzaqlaşanda doluxsunur, elə bil ağlamaq istəyir.
Ay işığı düşmüş cığırla, yenə Pəri qabaqda, ovçu dalda üzüaşağı endilər. Hər ikisinin