Евгений Онегин. Александр Пушкин
Читать онлайн книгу.
русалкасининг биринчи қисмидан.
70
Биз ҳаммамиз ўзимиз учунгина муваффақият ва шуҳрат қидирамиз, демакдир. Наполеон (1769 – 1824) номаълум бир офицер бўлиб, кейинча французларнинг императори даражасига кўтарилган машҳур қўмондондир.
71
Шимол достонлари – гўё қадим замонда яшаган афсонавий Шотландия шоири Оссианга тақлидан ёзилган қўшиқлар назарда тутилади. Русча қилинган таржимаси катта муваффақиятга эга бўлгандир.
72
Шоп мўйлов – аскарлар, ҳарбийлар демакдир. Подшоҳ ҳукумати – Николай биринчи даврида ҳарбийлар учун соқолни қириб, фақат мўйлов қўйишни буюрган эди.
12
Ширин садоли юнон исмлари, масалан: Агафон, Филат, Фёдор, Фекла ва ҳоказо, бизда фақат оддий халқ орасида қўлланилади.
73
Дворян жамиятининг юқори қисмида «Татьяна» исми у вақтларда оз қўлланиларди. Романларда эса иштирок этувчи шахсларнинг юқори, танланган табақага мансуб бўлиши қоида эди.
74
Ричардсон (1689 – 1761) – инглиз ёзувчиси. Сентименталь характердаги «оилавий романлар жанри»нинг отаси. Бир кўп романлари бор: «Помелло», «Кларисса гарлов», «Грандисон». Қаҳрамонлари ғайритабиий бир фазилатга, ахлоққа эга бўлган бу романлар бир вақт Русияда кўп тарқалган эди.
75
Грандисон, Ловлас – Ричардсон романларининг қаҳрамонлари. Грандисон – XVIII аср буржуазия ахлоқининг тимсоли бўлган фазилаткор қаҳрамон. Ловлас – ахлоқсиз, фаҳшга ботган одам образи.
13
Грандисон ҳам Ловлас – икки яхши романнинг қаҳрамонлари.
76
Гвардия сержанти – ҳарбий унвон, унтер-офицер.
77
Помешчиклар ўз қўл остларида бўлган деҳқонларни аскарликка жўнатиш ҳуқуқига эга эдилар. Аскарликка берилатурган йигитларнинг сочларини қирқар эдилар. Соч қирқиш – аскарликка жўнатиш демакдир.
78
Бемаъни, суюқ, лекин ҳиссий тизмалар ёзиш; бу ерда истеҳзоли маъно бор. Альбом – ҳар хил шеърлар, хотиралар, қизиқ иборалар ёзилатурган дафтар, эски вақтда Русияда жуда расм бўлиб кетган эди.
79
Прасковия – асилзодалар тушунчасича, «оддий», «қора авом» исми. Шунинг учун бу исм яхшироқ деб билинган «Полина» исми ила алмаштирилади.
80
Корсет – хотинларнинг белини ингичка қилиб кўрсатадиган махсус кийим.
81
Масленица – русларнинг диний байрами.
82
У вақтларда дворян оилаларида меҳмонларга овқат мансаб тартиби билан тортилар эди.
83
Бригадир – эски вақтлар полковник ила генерал мансаби орасида бўлган ҳарбий мансаб.
85
Очаков медали – 1787 – 1791 йилларда бўлган рустурк уруши вақтида Очаков деган турк қалъаси олинганда берилган нишон.
86
«У қиз эди, у севган эди» – француз шоири Мольфилатр шеъридан.
87
Эклога – қишлоқ ҳаётига доир эски шеърлар.
88