Tryna du Toit-omnibus 9. Tryna du Toit
Читать онлайн книгу.
as ek nie dié geld gehad het om op terug te val nie. Ek voel net baie skuldig as ek dink jy het dit miskien self nodig gehad, maar ek was destyds onder die indruk …”
“Ek het dit nie nodig gehad nie,” val sy hom kortaf in die rede. “En ek wil dit ook nie nou hê nie. Die helfte het in elk geval aan jou behoort.”
“Die meubels was op jou naam en ek het die geld – op jou voorstel – as ’n lening aanvaar. Moet dit asseblief nie nou vir my moeiliker maak as wat dit reeds is nie, Veronica. Die geld kom jou toe. Neem dit en gebruik dit of bêre dit vir jou vakansie oorsee. Jy sal uitvind dat dit baie handig te pas kom.”
Sy kyk besluiteloos na die tjek tussen haar vingers, terwyl sy veg teen die impuls om dit stukkend te skeur en in die vuur te gooi.
“Ek het al van die geld vergeet. Ek wou dit nie weer teruggehad het nie,” sê sy stroef.
“Dit was ’n lening. Anders sou ek dit nooit aanvaar het nie.” Asof hy bewus is van wat in haar gedagtes omgaan, neem hy die tjek tussen haar vingers uit, maak haar handsak oop wat langs haar op die tafel lê en sit dit daarin. “So ja, dis nou afgehandel. En moenie dink jy kan dit by die huis gaan opskeur nie. Ek gaan jou gereeld lastig val tot ek van die bank hoor die tjek is inbetaal.”
“Waarom sal ek dit opskeur?” vra sy onskuldig, asof so ’n gedagte nooit eens by haar opgekom het nie. “Baie dankie, Emile. Ek sal dit definitief bêre vir daardie vakansie oorsee.”
Hy grinnik vlugtig.
“Mooi so! Ek het net benoud begin word. Ek het gedink dit gaan weer op een van ons volbloedrusies uitloop. En ek hoop ons kan die volgende sakie net so vreedsaam besleg as hierdie een.” Sy antwoord nie maar kyk afwagtend na hom en saaklik vervolg hy: “In ons huwelikskontrak het ek, behalwe die meubels, ook nog die som van tweeduisend rand aan jou belowe, betaalbaar indien ek sterf of – soos die geval was – wanneer ons skei. Ek het natuurlik nie destyds die geld gehad nie en ek het ook nie nou die volle bedrag nie, maar ek wil graag ’n ooreenkoms met jou aangaan …”
“Asseblief, Emile,” val sy hom koel en baie beslis in die rede. “Daardie kontrak bestaan nie meer nie – dit was in elk geval maar net ’n belofte wat jy destyds gemaak het omdat my pa daarop aangedring het. As … as daar ’n kind was vir wie ek verantwoordelik was, sou ek miskien nog oorweeg het om die geld, of ’n gedeelte daarvan, te aanvaar. Soos dit is, verdien ek meer as genoeg, nie net met die skoolhou nie, maar ook met my illustreerwerk, om in my eie behoeftes te voorsien en nog iets weg te sit. Ek droom nie daarvan om nog meer geld van jou te neem nie. Jy het geen verpligting teenoor my nie – net so min as wat ek enige verpligting teenoor jou het. Jy is heeltemal vry om ’n nuwe lewe saam met Leonie of enigiemand anders te begin.”
“En as jy nie weer trou nie?”
Sy kyk hom half geamuseerd, half ergerlik aan.
“Dan is dit nog my saak. Asseblief, ek waardeer jou besorgdheid, maar dit laat my ’n bietjie verleë voel. Soos ek gesê het, ek sal seker weer eendag trou. Intussen geniet ek die lewe en maak ek soos ek wil.”
Die kelner met hulle sop maak ’n einde aan die gesprek. Toe hy wegstap, sê Veronica: “Vertel my van jou vriendin. Sy weet natuurlik dat jy …” Sy breek skielik af en kyk na hom. “O, ek haat die woord ‘geskei’,” sê sy met onderdrukte hartstog. “Toe ons jonk was, was ’n geskeide persoon, en veral ’n geskeide vrou, iets uit die bose, en selfs vandag nog is dit of daar ’n soort stigma aan die woord en die persoon kleef.”
“Arme Veronica,” sê hy half spottend, half teer. “Dan is die lewe nie heeltemal so rooskleurig soos jy voorgee nie?”
Daar is ’n skielike knop in haar keel wat sy met die lekker warm ertjiesop probeer wegsluk.
“Vertel my van jou vriendin,” herhaal sy toe sy weer haar stem kan vertrou. “Wat doen sy nog behalwe kantoorwerk?”
“Ek dink ons wag liewer tot sy kom, dan kan jy self oordeel.”
“Nou maak jy my net nuuskierig. Kan jy my nie net ’n leidraad gee nie – anders begin ek later twyfel of sy regtig bestaan.”
Hy haal sy skouers liggies op.
“Jy sal haar miskien ’n bietjie jonk en ongekunsteld vind – nie dat vier-en-twintig so danig jonk is nie, maar sy het heeltemal ’n ander uitkyk op die lewe as die meeste jong meisies van vandag. Sy erken reguit dat sy ’n man en kinders bo ’n loopbaan verkies, dat sy hou van doodgewone dinge soos koskook en kleremaak en huisskoonmaak – al die dinge wat moderne meisies as vervelig en sieldodend beskou. Miskien omdat haar kinderjare nie baie gelukkig was nie – haar ma is dood toe sy nog jonk was en sy het nie ’n baie maklike lewe onder haar stiefma gehad nie – het sy ’n groter behoefte aan sekuriteit en liefde as ander jong meisies wat in gelukkiger omstandighede as sy grootgeword het.”
“’n Model van voortreflikheid,” spot sy saggies. “En jy waag dit om weg te gaan en haar alleen agter te laat?”
Hy glimlag effens.
“Geen kommentaar nie,” sê hy en sy voel meteens of sy die selfvoldane uitdrukking van sy gesig wil vee. Die atmosfeer het ongemerk verander, die gemoedelikheid het verdwyn. Sy voel skielik moeg en bedruk, maar sy dwing haarself om die res van die maaltyd liggies en gemaklik te gesels, bang dat die koel groenbruin oë haar verwarring en bedruktheid sal raaksien en moontlik heeltemal ’n verkeerde verklaring daarvoor sal vind. Sy is baie bly toe die ete ten einde loop en hulle huis toe kan gaan.
Buite is dit stikdonker en ’n koue misreëntjie waai teen hul gesigte aan. ’n Dag van sonskyn en reën, van wisselende stemminge wat mens sowel as natuur betref. ’n Oomblik staan hulle stil langs mekaar terwyl hulle luister na die diep gedreun van die wind in die hoë bome. Dan, sonder ’n woord, klim hulle in die motor en ry byna in stilte die hele ent pad huis toe.
Emile stap saam met haar tot by haar deur, neem die sleutel by haar en sluit die deur vir haar oop, maar sy nooi hom nie binne nie.
“Baie dankie,” sê Emile terwyl hy sy hand na haar uitsteek. “Dit was ’n aangename en interessante dag.” Sy lê haar hand in syne en voel hoe sy vingers warm en vas om hare sluit. “As daar nog spinnerakke was, hoop ek ons gesprekke vandag het gehelp om dit uit die weg te ruim.”
“Dankie. Ek is seker dit het gehelp.” ’n Oomblik is haar blik in syne vasgevang. Dan, met ’n bruuske groet, draai hy om en stap weg.
Die woonstel is koud en stil en leeg. Nog net so netjies en onaangeraak as wat sy dit gelos het. Sy dink aan die werk wat sy wou doen, maar vanaand sien sy nie daarvoor kans nie. Sy het net een begeerte: ’n kokend warm bad en om daarna droomloos te slaap tot die volgende oggend.
Sy haal die tjek wat Emile vroeër die aand vir haar gegee het uit haar handsak en bekyk dit peinsend. Flitse en beelde van die middag en aand wat verby is, herrys voor haar oë – hulle twee daar op die rotse; die wandeling in die skemering met die geruis van die wind in die bome, die geur van klam akkerblare om hulle; sy sterk hande op die stuur van die motor, sy stil, byna streng profiel – en hartseer wel in haar op.
Waarom is sy ongelukkig? Omdat Emile vir haar gesê het hy het ’n ander meisie lief en vir haar geld gegee het om seker te maak sy sal geen verdere aanspraak op hom maak nie? Of sommer net omdat die lewe hard en onverbiddelik is en sy seker die res van haar lewe sal moet boet vir die sondes wat sy begaan het toe sy jonger was?
Vererg gooi sy die tjek eenkant neer. Sy wens die voortreflike Leonie voorspoed toe met haar toekomstige man! Sy sal dit nodig hê. ’n Meer onmoontlike en moedswillige kreatuur as Emile de Klerk het sy nog nie weer teëgekom nie.
Die volgende dag kom Koenraad met die teepouse na haar toe.
“Waar was jy gister die hele middag en aand? Ek het jou verskeie kere gebel, maar daar was geen antwoord nie.”
“Ek is jammer, ek was uit.” ’n Nag se rus het haar gehelp om weer haar ewewig te herwin, om die wêreld weer in sy regte perspektief te sien. “Het jy verlang?” vra sy tergend.
“Ek