Opieka logopedyczna nad mową dziecka. Małgorzata Kitlińska-Król
Читать онлайн книгу.
pełniejsze – holistyczne spojrzenie diagnostyczne i terapeutyczne.
Krystyna Błachnio zauważa, iż analiza syndromowa w logopedii (wydzielenie symptomu podstawowego – lingwistycznego i symptomów pozostałych) ułatwia logopedzie nie tylko obserwację, analizę i opis symptomów występujących u pacjenta, ale również pozwala na wybór właściwych konsultacji specjalistycznych (badania dodatkowe). Logopeda w holistycznym podejściu do diagnozy powinien rozważyć, po wyodrębnieniu podstawowego symptomu lingwistycznego, symptomy towarzyszące:
− symptom psychologiczny (np. nadpobudliwość psychomotoryczna, apatia, osłabiona pamięć, brak koncentracji uwagi),
− symptom ortodontyczny (np. zaburzenia zębowo-twarzowo-szczękowe),
− symptom pediatryczny (np. zaburzenia psychofizyczne uwarunkowane różnymi czynnikami),
− symptom neurologiczny (np. zmiany organiczne mózgu, dystonia wegetatywna, niedojrzałość tkanki nerwowej),
− symptom otolaryngologiczno-foniatryczny (np. nieprawidłowości anatomiczno-funkcjonalne nosa, uszu, gardła, krtani).
Po dokonaniu analizy występowania złożonego zestawu symptomów obocznych logopeda jest w stanie zaplanować odpowiednie typy działań, które będą niwelować deficyty związane z zaburzeniami mowy, a także harmonijnie oddziaływać na całą osobowość pacjenta.
Stosując w logopedii, zaproponowane przez K. Błachnio, podejście systemowo-sydromowo-kompleksowe postrzegamy ją, jako:
− proces,
− specyficzną dydaktykę języka,
− system o współczynnikach S-E-I, w którym:
S – to spontaniczność zachowań językowych i pozajęzykowych pacjenta logopedycznego, stymulowana metodycznie na kolejnych etapach logoterapii104, służąca kreatywności językowej oraz sprzyjająca odpowiedniej postawie emocjonalnej i intelektualnej;
E – to emocjonalność, która ujmowana jest, jako wyzwolenie pozytywnych reakcji emocjonalnych: w kontaktach z logopedą, z materiałem dydaktycznym (metody, formy, środki), a także w relacjach z szerokim środowiskiem – personel placówki leczniczej, rodzina, rówieśnicy (⇒ obniżenie napięcia psychicznego, zwiększenie motywacji do ćwiczeń, poprawa koncentracji uwagi, pamięci, spostrzegania);
I – to intelektualność, postrzegana, jako odwoływanie się do sfery umysłowej pacjenta w celu optymalnego przyswojenia i zapamiętania przez niego materiału językowego, wyzwolenia kreatywności językowej, ukształtowaniu umiejętności i nawyków motoryki narządów mowy105.
Wyżej wymienione trzy podstawowe współczynniki logoterapii nie występują w izolacji, ale znakomicie się uzupełniają. Składnikami S, E, I nasycone są wszystkie elementy holistycznego systemu dydaktycznego logoterapii (tzn. treści i środki dydaktyczne oraz relaksacyjne, metody, formy, etapy). Wszystko to tworzy funkcjonalną strukturę logoterapii.
Wyrazem graficznym ogólnego algorytmu logoterapii jest model kolisty, który przedstawia zależność pomiędzy procesem logopedycznym, a stanem mowy. K. Błachnio prezentuje w ten sposób wpływ dydaktyki logopedycznej (cztery etapy logoterapii ze stosownie dobranymi grupami działań) na zmiany dokonujące się w stanie mowy osoby z jej zaburzeniami. Pacjent stopniowo przechodzi od objawów patologii (defektów i deficytów mowy) do nowych umiejętności i nawyków językowych oraz pozajęzykowych, aby w końcowym rezultacie zbliżyć się do normy (uzusu) lub ją osiągnąć.
Rycina 1. Model kolisty stosunku procesu logopedycznego do stanu mowy.
Legenda:
OWI – OGNIWO WZORCOWE IZOLOWANE
OKI – OGNIWO KONTROLNE IZOLOWANE
OWK – OGNIWO WZORCOWE KONTEKSTOWE
OKK – OGNIWO KONTROLNE KONTEKSTOWE
OPS – OGNIWO POMOCY SPECJALNEJ
Źródło: K. Błachnio: Vademecum logopedyczne. Poznań 2001, s. 103.
Osoba, u której występują zaburzenia komunikacji językowej w pierwszym etapie logoterapii poddawana jest rozpoznającym jej stan mowy. Przeprowadza się więc: obserwację, anamnezę, badanie mowy, badanie dodatkowe by uzyskać pełną diagnozę. Ta z kolei pozwala na rozpoczęcie etapu uczulania, czyli prezentację izolowanych i ich reprodukcję. Pacjent zostaje „wyposażony” w nową umiejętność dotyczącą realizacji dźwięków mowy. Umiejętność tę rozwija podczas dalszej pracy logopedycznej – etap utrwalania – automatyzując i włączając wypracowaną formę językową (i niejęzykową) do kontekstu. Wówczas umiejętność staje się nawykiem, a stan mowy ulega wyraźnej poprawie. Ostatni etap ekspresji kontrolnej dotyczy sprawdzenia skuteczności zastosowanej metodyki usuwania zaburzeń mowy w przypadku konkretnej jednostki. Ustąpienie w toku logoterapii nieprawidłowości mówienia lub rozumienia i osiągnięcia normy pozwala zakończyć terapię.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.