Таайбараҥ. Венера Петрова
Читать онлайн книгу.
күн аҥаара баар. Үлэлиэххэ наада, – санаабытыттан олох атыны туойан барда.
Милииссийэни утары көрөн туран үөҕүө дуо. Дьон хараҕын аалан турдахтара үһү. Бу дьахтары тутан илдьэн эрэллэр диэтэхтэринэ көҥүл. Оо, «Доширак»…
– Тугу үлэлиигиний? – доппуруостуурга үөрүйэх диэх курдук.
– Таах олоробун. Үчүгэй дии? – уонна хараҕынан оонньуу сатаата.
– Аһара. Эчи хаарыаны, эн буолбут киһи.
Өссө үгэргиир. Уонна кып-кыһылынан, дьэ, көрүү-истии. Сүүлүргээбит оҕуска дылы буолан. Утуйбакка үргүлдьү сылдьарын иһин ини.
– Мантан киэһэ тугу гынаҕын?
Араҕымаары гынна дии. Түүҥҥү Моруос күнүс туохха наадалааҕый. «Доширак» аҕалла уонна туох наада. Онтун атыытын көрдөөрү гынар дуу?
– Дьиэлиэм этэ. Утуктаан өлөөрү сылдьабын.
– Эн өссө утуйбутуҥ дии. Сорох хараҕын симэн да көрө илик.
– Оттон эн да дьиэлээ ээ. Лапсаҥ иһин барҕа махтал.
– Эс, хайдах? Оттон ханна эрэ олоро түспэппит дуо? Ону-маны сэһэргэһиэ эҥин этибит буо.
Ытырбытын ыыппат ыччат диэтэҕиҥ. Арыый атын кэмҥэ эбитэ буоллар, кэбис диэ суох эбит. Бүгүн кини хаҕа эрэ баар. Онто да өлбөөдүйэн өлөн баран сылдьар. Туох дьикти киһитэй, кини саҕа дьахтары көрөн-көрөн кэллэ ини.
– Хайыыбыт? – уонна хараҕар эрэл кыыма кыламныыр.
– Тоҕо булгуччу бүгүн?
– Оччоҕо хаһан?
– Таах да, сарсын тэрилтэбит Саҥа дьыла, өйүүн дьиҥнээх Саҥа дьыл.
– Буот-буот! Бүгүн өрөбүлүм.
Ойоҕо үлэтигэр буолуо, онон туһанаары гынар ээ, быһыыта.
– Мин эйигин ханна эрэ көрбүт курдукпун. Түүнү супту таайа сатаан. Баҕар, урут көрсүбүппүт буолуо. Тоҕо эрэ чуо бүгүн эйигин өссө көрсүөхпүн баҕарбытым. Ол иһин кэллэҕим.
Наака… кини эмиэ билиэхчэ билбэт. Олох уһун. Баҕар, хайа эрэ хампаанньаҕа алтыһан ааспыттара буолаарай? Хампаанньа эрэ элбэх этэ. Ама да билигин саппаҕырбытын иһин, син мээнэ кыыспын дэнэрэ. Ханна? Хаһан? Моруос сирэйин сыныйан одууласта. Быһа баллайбытын, хараҕа кытарбытын, тараҕайдыҥытын аахсыбатахха…
Киһитин кытары кэпсэтэр, оттон өйүн иһигэр ырытыы бөҕөтө.
– Поиск! – программа холбонно.
1987 сылтан саҕалаан буолбуту барытын ырыта охсор хайаан кыаллыай. Хараҕа! Бэйэтэ баараҕадыйыан, дьүһүн кубулуйуон сөп. Оттон харах уларыйбат. Дьээбэ-хообо хаата быһыылаах. Үөҥҥэ тиллиэх көрүҥнээх. Дьахтар улам тиллэн, устунан умсугуйан барыах курдук. Түүн олох таптаан кэбиспит курдук санаммыта. Онто суураллан истэҕинэ түбэһэ кэлэн, иккиһин иитиллэн бараары гынна. Киһи диэн уустук айыы, тугу-тугу туойан туруо биллибэт. Оттон эҥин туруктан таптал диэн саамай өйдөммөттөрө. Кыраттан да саҕыллан тахсыан сөп.
– Обнаружено подозрительное оживление! – мэйиитин түгэҕиттэн бэлиэ кэллэ.
«Поиск руткитов» аптамаатынан холбонон хааллаҕа. Туох эрэ дьикти «вирус» иһигэр өтөн киирэ сатаабытын туттаҕа. Сааһын сиппит дьахтар сэрэх бөҕөтө буоллаҕа. Эр киһини барытын өстөөҕүн курдук көрөр сааһа. Кэһэйбитэ бэрт, кэлэйбитэ да бэрт. Бу ньылбыҥнаабыт киһи да туох эрэ хос соруктааҕын курдары таайдаҕа диэтэҕиҥ. Өссө үчүгэй