Вушацкі словазбор Рыгора Барадуліна. Рыгор Барадулін
Читать онлайн книгу.
– перажыць. Быў чалавек з Атрошкава, чатыры жонкі зжыў.
Ззаўхá – зза вуха, з размаху, наўзмаш. Як грымнуў ззаўха, дык ён брык вобземлю.
Злажыць – зваліць віну на іншага. Усё на гэту бабу злажыла, а сама сухая вышла, сама асталася чыста.
Злáсаваць – раздурыць прысмакамі. Ужо так яго зласавалі, нічога ня есь.
Зласець, разласець – прывыкнуць да прысмакаў. Зласеў на куплёным, што свайго й есці ня хочаць. І кот зласеў, ужо абы-чаго ня есь.
Злáскаваць – спесціць, раздурыць. Малога зласкавалі, а цяпер самі ня рады.
Злеціць, злеціцца – трошкі падагрэць, крыху сагрэцца, адстаяцца. Злець ваду, хай хоць летняя будзіць. Абы троху вада злецілася.
Змазгаваць – прыдумаць, прыдбаць. Можа, паўлітру змазгуім?
Змікіціць – прыдумаць, арганізаваць, вы́мергаваць. На трох паўлітэрку змікіцілі – і на душы цяплей стала.
Змір – згода. Ніколі ў іх зміру ў хаці й не было.
Змуста – той, хто прымушае, змушае да пэўнай працы. Стары – змуста, ды без яго ў двары пуста.
Змяісты – хітры, затоены. Яна такая змяістая, жах.
Змякчыцца – адысці, падабрэць, палагаднець. Праўда, ён тут змякчыўся.
Знакомасць – знаёмства, сяброўства. Ён па знакомасці ўсіх дзяцей прыстроіў.
Зналопу – знянацку, з налёту. Чорт усё зналопу робіць, каб чалавек апомніцца не паспеў.
Знатка, знак – прыкметна, відно, памеціна. Па двары знатка, якая гаспадыня. Індыкі дзе стануць ў гародзі, там і знак.
Знахопу – з наскоку, нечакана. Хочаць усё ўхапіць знахопу, нецярплівы.
Зніцець – змарнець, звяць, пабялець. У бульбы калíўе зніцела ад такой пякоты. (Бадай, ад нікнуць ці ад ніткі.)
Знові, знавá – адразу, спачатку. Каб я знові зробіў, лепі было б. Яна знава такая няспраўная, мясакрутка гэтая.
Знячы́велі – з перапуду, з нечаканкі. Знячывелі аж заікацца стаў.
Зорніць – ганарыцца, задзіраць нос. Ён галаву зорніў адвеку.
Зрабћціцца – здзяцініцца. Зрабяціўся Пятрок, у жмуркі з малым гуляіць.
Зразвагі – не спяшаючыся. Ідзець сабе паволі, зразвагі.
Зробіцца – дамовіцца, уладзіць, пагадзіцца, сысціся. Ты не чапайся, я сама неяк зроблюся. Ён успомніў даўняе, ён сваё – яна сваё, так яны й зробіліся.
Зродасць – радня, сваякі. У яе ж нейкая зродасць ёсь.
Зрудзíць – зжаўціць, падпаліць. Ужо гладзіла нешта праз маю анучку ды зрудзіла.
Зручны – умелы, рукаты. Такі ўжо зручны зяць папаўся, за што ні возьміцца, зробіць.
Зубашчэр – весялун, баламут, прасмішнік. У забашчэра са смеху вячэра.
Зљбрыць – навучаць, нацкоўваць. Яна яму зубрыць, кажаць гэтак і гэтак.
Зухнуць – павесці сябе як зух, шыкануць. Яго хлебам не кармі, а дай зухнуць.
Зцёмным – па начы, абначэла. Зцёмным прыехалі, дарога была далёкая.
Зыгарадзь – загароджа. Зыгарадзь коні паламалі, німа парадку скрозь.
Зык, зыкаваць, зазыкаваць – гіз, калі на кароў нападаюць авадні ці сляпні. Як паўдзён, дык зык кароў па полю ганяіць. Сонца сагрэіць, дык і каровы