Diep spoor. Jeanette Stals
Читать онлайн книгу.
nie.
“Maar hoe kan dit wees?”
“Dis wat hy gesê het.” Katrien hoes, of miskien stik sy in haar woorde.
“Snaaks.” Dina probeer op Katrien se gesig lees of sy meer durf sê. “Ek het … Dit het vir my gelyk of hy baie erg is oor jou.”
Katrien kyk vol verwagting op. “Dink jy so?”
Dina soen die vingerpunte van haar regterhand en plaas dit oor haar hart. Dis hoe hulle as kinders hulle beloftes aan mekaar verseël het.
“Ek’t ook so gedink.” Katrien steek vas. “Maar dit maak tog nie meer saak nie.” Sy lig haar hand voor haar mond om nog ’n hoesie weg te steek.
“Jy moet by die dokter uitkom, Katrien. Jy hoes al weer te veel. Laat die dokter liewer na jou kyk.”
Dokter O’Flinn se studeerkamer, waar hy ook sy pasiënte ontvang, is ’n gesellige vertrek. Die groot lessenaar is oorlaai met papiere en boeke, sommige met boekmerke wat uithang en ander in hopies gestapel. ’n Vel papier lê byderhand, asof hy besig was om aantekeninge te maak toe Katrien kom aanklop het.
Sy beduie na die lessenaar. “Ek hoop nie ek steur nie.”
“Glad nie. My pasiënte kom altyd eerste. Of kom jy sommer net kuier?”
“Nee. Ek bedoel, dis eintlik oor die hoes wat weer begin het.”
Hy kom met sy stetoskoop nader. “Maak die knopies los dat ek kan luister.”
Terwyl hy die lang houtpyp teen haar bors druk en die ander punt by sy oor hou, word Katrien bewus van die effense rookreuk in die vertrek. Die geur van Stefaans se klere. Het iets van hom hier agtergebly? Hy en O’Flinn het sekerlik baie ure hier deurgebring.
“Asem diep in, Katrien.”
Sy doen dit, word vir ’n oomblik een met die geur. Toe draai haar oë na die boekrak wat een hele muur beslaan en sy bekyk die boeke wat daarop uitgepak is. Dik versamelings, nes Gerrit s’n. Hartseer spoel in ’n golf oor haar, sy kan daarin verdrink.
O’Flinn sit die stetoskoop op die lessenaar agter hom neer en draai terug.
Versigtig trek hy haar onderste ooglid met sy duim af. “H’m. Nes ek gedink het. Jy’s weer bloedarmoedig. Maar jou longe klink nie sleg nie. Ek gaan vir jou van die versterkdruppels gee wat jy laas gebruik het, dan kyk ons weer oor ’n week hoe dit gaan.”
O’Flinn maak die voordeur agter haar toe en Katrien stap in die rigting van die huis, maar dis nie meer haar tuiste nie. Haar hart swerf in ’n woestyn en haar honger kan nie meer met herinneringe versadig word nie. Alles om haar is wasig en uit fokus en sy weet nie presies vir wie haar trane is nie.
Ná ’n rukkie gaan sy staan. By haar voete kabbel die stroom water in die leivoor. Gelukkig is hier niemand naby om haar te sien nie en sy vee met haar sakdoek oor haar oë voor sy verder onder die kaal eikebome deur stap. Skaduvingers gryp na haar kop en lyf, bly verwronge op die grond en oor die witgekalkte mure agter haar lê.
Naby die huis skrik sy – ’n perdekar staan voor die deur.
Dis Johannes wat by die voordeur uitkom en sy loop nader, struikel effens.
“Dag, Sus!” Hy gee haar ’n klapsoen. “Hoekom so verdwaas? Ken jy nie meer jou familie nie?”
Haar ma kom op die stoep uitgestap. “Dina maak solank koffie,” sê sy en soen ook vir Katrien. “Sy sê jy het gou vir dokter iets gevat. Hoe gaan dit daar? Ek het hulle lanklaas gesien. Johannes is ook so haastig as hy dorp toe kom, mens kry skaars ’n draai by die winkel gemaak.”
“Dit gaan goed.” Katrien is verlig dat Dina nie die rede vir haar besoek verklap het nie.
“Maar jy lyk bleek, Katrien. Jy’s nie siek nie? Hoe gesond eet julle?” En sonder om op ’n antwoord te wag: “Ons het ’n ietsie vir julle saamgebring.”
“Dankie, Moeder.”
Johannes sit sy hoed op. “Ek gaan eers kyk hoe ver Lang Koos met my wawiel is.”
“Moenie draai nie, die kos is amper reg,” waarsku hulle ma en stap voor Katrien uit kombuis toe. “Wanneer kom Fransie?”
“Eers later, Moeder. Ons kan sy kos uithou.” As sy dink dat sy dalk weer eendag by haar ma in die huis moet bly, sidder sy. Sy het aan haar onafhanklike lewe gewoond geraak, danksy Gerrit. Haar hart trek inmekaar toe sy aan hom dink.
Die kombuistafel staan vol van die ietsie van die plaas af: ’n meelsakkie met biltong, flesse vol konfyt en ingelegde appelliefies, twee varsgebakte brode, ’n blik beskuit. Skaapboud is in ’n moeseliendoek toegedraai. “Dié moet Dina dadelik op die agterstoep hang waar dit koel is,” beduie haar ma.
“So baie kos, Moeder.”
“Die flesse moet jy weer vir my laat kry wanneer dit leeg is. En die beskuit pak ons sommer nou uit, dan kan ek Maria se blik saam terugvat.”
Katrien gee ’n leë blik vir haar ma en help om die beskuit oor te pak.
“Stefaans is toe weer terug,” sê haar ma uit die bloute.
Katrien hou haar hande met die beskuit besig. “Ja.”
“Hy boer naby Uitenhage, nie waar nie?”
Haar ma verplig haar om te praat. “Ek verstaan so.”
Die beskuit is klaar oorgepak en sy druk die blik se deksel toe, gaan sit dit op een van die lang houtrakke. “Dankie vir alles, Moeder. Fransie sal dit geniet. Hy eet deesdae omtrent sonder ophou.”
“Johannes het met hom gepraat.”
“Met Fransie?” hou sy haar dom.
“Met Stefaans, Katrien,” sê haar ma geduldig, asof sy ’n kind is. “Hy het ’n vrou, weet jy?”
“Ek weet, ja.”
“Het hy dit vir jou gesê?”
“Ja.” Dank die Vader hy het dit self vir haar gesê.
“Sy is nou wel …” Haar ma trek haar skouers op.
“Nou wel wat?”
“Nie normaal nie. Sy bly glo al vir jare daar by haar ouers naby Caledon.”
Dit neem ’n oomblik voor die woorde insink. “Wat makeer haar?”
“Sy kan nie meer vir haarself sorg nie. Haar verstand is glo aangetas.”
“Sy is geestesiek?”
“So iets, ja.” Haar ma sug swaar. “Dis hartseer, maar getroud bly getroud.”
“En wat het Johannes vir hom te sê gehad?” wil Katrien op haar beurt deur stywe lippe weet.
Haar ma kyk haar skerp aan. “Vir die man gevra wat sy intensies is, Katrien. Jou pa sou dieselfde gedoen het. En dis netsowel, want dis toe dat ons moes hoor hy het ’n vrou.”
“En wat was sy intensies?” Sy kan die byt in haar stem nie beheer nie.
“Katrientjie, my kind, moet jou nie so opruk nie,” paai haar ma. “Ons kan mos nie staan en toekyk … Jy weet hoe maklik ’n weduwee kan seerkry.”
“Ja, Moeder.” Sy lag wrang. “Maar hy het sekerlik nie intensies gehad nie.”
Sê sy dit nou om haar ma gerus te stel? Of om Stefaans te verdedig?
“Ek sal nie weet nie.” Haar ma kyk haar reguit in die oë en vee ’n denkbeeldige haar uit haar gesig. “Maar Johannes het hom so te sê met die dood gedreig as hy jou te na sou kom.”
“Nè?” Die verontwaardiging pers uit haar longe voor sy haar weer onder beheer kry. Sy is in ’n strik vasgevang met geen uitkomkans nie. Hoe meer sy stry teen die ysterdrade, hoe stywer span dit.
Toe sy opkyk, staan haar