Die vertes in. Zirk van den Berg
Читать онлайн книгу.
geen dergelike illusies gehad nie, en dit wat hy tot dusver gesien het, sal selfs die hardnekkigste romantikus tot ander insigte bring. Wat hy verwag het om in Afrika te vind, is presies wat hy hier aantref – ’n onherbergsame plek van ongemak en sukkelry, bewoon deur woestelinge en untermenschen. Met sulke lae verwagtinge het hy gedink hy kan nie teleurgestel word nie, maar die hoofstad laat hom dink Duits Suidwes-Afrika is selfs meer troosteloos as wat hy gevrees het. Die dorp lyk na ’n klompie kleinhoewes nadat ’n oprukkende leër dit van groenigheid en mense gestroop het. As dit die beste is wat hierdie land kan bied … Die siniese waarnemers wat glo die protektoraat is net goed vir wetenskaplike navorsing en wapentoetse, is waarskynlik reg, besluit hy.
* * *
Toe hy hom op die trein voorgestel het dat hy in ’n hotel in Windhoek by Lisbeth Löwenstein besoek aflê, het Siegfried iets gans anders in gedagte gehad. Die werklikheid is egter beter. Hy maak die Südwester Hotel se voordeur agter hom toe om die komende hitte uit te hou, en gee sy naam by ontvangs. Die klerk vra hom om te wag, en stuur ’n seuntjie om die gas te gaan roep. Die muurhorlosie agter hom wys kwart oor tien, vroeg genoeg om op die bestemde tyd by die kerk aan te kom. Daar is ’n stoel, maar Siegfried verkies om te staan, sodat sy pasgestrykte broek se nate skerp bly.
Dit was moeilik om toestemming te kry om die basis skaars ’n dag na sy aankoms te verlaat. Hy het vir oberleutnant Von Schlicht verduidelik dat hy ingestem het om ’n vriend met haar troue by te staan, ’n nuwe setlaar vir wie dit veel sou beteken. Hy kon die offisier nie blameer dat hy nie sy storie wou glo nie; hy sukkel self om te verstaan waarom hy aangebied het om fraulein Löwenstein by die kerk in te bring. In die betowerende maanlig het dit gepas gevoel, maar helder oordag is dit moeiliker te verklaar. Nadat ’n boodskapper hotel toe gestuur is om die storie te bevestig, het hulle hom die dag afgegee. “Ek is eenhonderd persent hierteen,” het die offisier gesê, “maar blykbaar is die verhouding tussen die weermag en die setlaars maar broos, en oberst Adendorff meen ons moet witvoetjie soek waar ons kan. So, net hierdie een keer, Bock, asseblief, probeer om niemand die harnas in te jaag nie.”
Hy het belowe om hom onberispelik te gedra en hier is hy nou, met sy hande agter sy rug, besig om in gepoetste stewels heen en weer te tree. Die ontvangsarea se mure is versier met nogals amateuragtige steendrukke van berglandskappe. Hy kyk na hulle, en by elke rotsstulping sien hy ’n figuur wat nie werklik daar is nie – die voortvlugtige met die leë hande wat na hom staar. Elke keer as hy die gebeure in sy gedagtes terugspeel, soek hy ’n nuwe besonderheid wat hom sal help verstaan presies wat gebeur het, die hoe en hoekom, maar elke keer wanneer hy dink hy onthou ’n spesifieke aspek, weet hy nie of dit regtig so was of net sy verbeelding nie.
Voetstappe klink op, hy kyk om en sien Lisbeth met die trap afkom, in ’n nou rok wat haar slank en elegant laat lyk. Sy glimlag vir hom en lyk werklik beeldskoon. Die onsekerheid wat om haar oë huiwer, dra net by tot die allure. Siegfried het nie verwag dat sy so ’n uitwerking op hom sou hê nie. “Fraulein Löwenstein,” sê hy, “jy lyk wonderlik.”
“Dit ís my troudag.”
“Hoe voel jy noudat jy vir herr Kamke ontmoet het?” vra hy sag toe sy naby kom.
“Ek glo hy is ’n goeie man.”
“Sal ons gaan?”
“Net een ding, daar’s ’n strik agter. Kan jy asseblief seker maak dit lyk reg? Ek kon nie daar sien nie.”
Sy staan stil terwyl hy om haar loop. Die strik sit laag teen haar rug en lyk vir hom heel goed. Tog gee hy dit ’n paar plukkies. Hy is bewus daarvan dat sy kneukels aan haar rug raak. “Perfek.”
Hulle loop uit in die stil, helder oggendlug en met die stofstraat langs, die lang vrou en die kort man, ingehaak. Siegfried voel trots om saam met haar te wees, ’n eenvoudige vrou, nederig van afkoms, maar een wat fisiek ’n aantreklike prentjie slaan, en wie se lewe en gevoelens, besef hy, meer kompleks is as wat dit met die eerste oogopslag vir hom voorgekom het. Hoeveel mense kry dit reg om ’n ongewenste lot so moedig tegemoet te gaan? Haar hakke klap op die leiklip-sypaadjie, een van die enkeles op die dorp.
Die Lutherse kerksaal is net ’n paar deure ver, maar die geboue is ver uitmekaar en hulle het nie tyd te verspil nie.
’n Opgeskote swart seun jaag ’n troppie bokke met bruin koppe aan, en die bokke blêr toe hulle die grasse langs die pad sien waar hulle nie kan stop om te wei nie. Oorkant die straat is messelaars besig om ’n huis te bou. In ’n doringboompie se yl skaduwee skaaf ’n ander man ’n plank wat oor twee houtbokkies vasgeklamp is. Die geswiep van sy hale sweef op die stil oggendlug. ’n Oop landauer met twee swart perde kom verby, met ’n man wat ’n pluiskeil dra. Hy knik en lig sy hoed in die verbygaan, staar openlik na die vrou in die trourok eerder as na die soldaat in uniform, wat ’n baie meer algemene gesig is.
Siegfried kyk ook na die bruid. “Is jy op jou senuwees?”
Sy sug sag en kyk vorentoe. “As jy soos ek grootgeword het, is dit glad nie so ongewoon om magteloos te voel as jy die onbekende aandurf nie. Ons lewe met hoop en vrees.”
Hy dink daaroor. “Ek weet jy praat van sosiale status, maar daar is ander dinge wat jou ook só kan laat voel … soos om kleiner en swakker as almal anders te wees in die wêreld van seuns en mans, of om nie die mense rondom jou se waardes te begryp nie. Jy is nie alleen nie.”
“Ek weet,” sê sy. “Ek het vir jou. En saam sal ons hierdie ding doen.”
Buite die saal wag ’n stralende setlaarsvrou hulle in, wit en melerig soos ’n deegkluitjie, saam met ’n man van byna sestig met ’n groot voorkop, kalfagtige oë en ’n gekorste seerplek op sy lip. Hulle stel hulle bekend as die Jürgense, die bruidegom se bure.
“Sal jy haar inbring?” vra frau Jürgens vir Siegfried, en slaag nie daarin om haar afkeer weg te steek nie.
Siegfried soek nog na woorde toe Lisbeth dit bevestig: “Hy is my vriend.”
Herr Jürgens kyk na sy sakhorlosie. “Dis omtrent tyd.”
“Kom sodra julle die musiek hoor,” sê frau Jürgens. “Ons praat later.” Sy vat haar man se arm en hulle verdwyn in die saal.
Oomblikke later hoor hulle die geluide van Wagner se “Bruidskoor” wat op die klavier uitgetimmer word. Siegfried kyk na Lisbeth. Sy lyk meer gereed vir ’n begrafnis as ’n bruilof. “Lisbeth,” sê hy. Dis die eerste keer dat hy haar voornaam gebruik, en hy is bewus van die intimiteit wat dit suggereer.
Sy kyk bo die deur, na die kruis wat daar geverf is. “Ek was nog nooit in ’n Christelike kerk nie.”
“Hulle behoort geëerd te voel om jou hier te ontvang,” sê hy. “Dis nou tyd vir jou dapper gesig.”
Sy draai haar kop en glimlag vir hom, en dit is nie net dapper nie, dis pragtig.
Hy hou sy elmboog uit, sy lê haar hand op sy voorarm, en saam loop hulle by die kerk in. Hulle vordering met die gangetjie langs word deur dertig pare oë gevolg, maar Siegfried is net bewus van een mens, die lang vrou, so statig aan sy sy. Die geluid van die verwoed gespeelde klavier weerklink in die groot ruimte.
Herr Kamke wag voor vir hulle – skraal en sonbruin, in ’n vormlose swart pak. Hy moet seker twintig jaar ouer wees as sy bruid. By hom is die dominee, onder ’n swierig versorgde dos grys hare, soos ’n brander wat gevries is net toe dit breek. Die musiek stop, die dominee verhef sy arms en sy stem, en Siegfried staan eenkant toe.
Hy het sy rug op die gemeente en sy oë op die grond, staar na die grys planke met die wye gleuwe tussenin. Hy is bewus van die mense om hom, lede van ’n jong gemeenskap. Hulle is ingestel op die nuwe band wat hier tussen man en vrou gesmee word, maar dit is die laaste ding waaraan Siegfried wil dink. Pleks daarvan probeer hy onthou dat dit die mense is vir wie die schutztruppe kom beskerm, setlaars en amptenare wat hierdie land omskep in iets regeerbaar en ekonomies lewensvatbaar, ’n buitepos van Duitsland, ’n plek waar die landlose klas kan kom wortel skiet, wat vir mense soos herr Kamke en Lisbeth ’n toekoms bied. Miskien sal ook hy die grondslag vir ’n beter toekoms hier lê.
Die