Die vertes in. Zirk van den Berg
Читать онлайн книгу.
so helder. Dit moet die droë lug wees. Dis asof jy tussen hulle is.”
“Dit laat my so klein voel,” bely sy.
“Party van ons hoef nou nie juis daaraan herinner te word nie.”
Sy besef hy verwys na sy liggaamsbou, sê iets ten koste van homself, om die ooglopende verskil in hulle status te help oorbrug. Sy dra wel nuwe klere, maar haar spraak verraai haar agtergrond. “Ek bedoel in die groter opset,” verduidelik sy.
“Ek weet.” Hy vryf sy hare agteroor en sit sy pet op. “Ons is nie behoorlik voorgestel nie. Ek is Siegfried Bock.”
“Lisbeth Löwenstein.” Sy kon dit daar gelaat het, maar aangesien sy nog nie die kans gehad het om oor die ding te praat wat aan haar gemoed knaag nie, las sy by: “Vir eers.”
Hy kyk skuinsweg na haar. “Hoe bedoel jy?”
“Oor twee dae gaan my naam verander. Ek trou.”
“Geluk.”
Dit is verbasend gemaklik om so in die donker met hierdie vreemdeling te praat, iets verwyderd van die gewone lewe. Hulle kan nie mekaar se gesigte goed sien nie. “Ek is bevrees ek het dalk my siel verkoop.”
“Vir party mense is dit al wat hulle het om te verhandel.”
“Wat ek daarvoor kry, is nie iets wat ek wil hê nie.”
Die soldaat bring sy sakhorlosie te voorskyn, hou dit op om die lig te vang. “My wagdiens begin om middernag … Jou metgeselle?”
Sy draai om. Die pad agter haar is stil en leeg. “Miskien het hulle omgedraai.”
“Dan het ons seker genoeg tyd dat jy my kan vertel hoekom jy jou siel verkoop het vir iets wat jy nie wil hê nie.”
“Ek dog jy wil alleen wees.”
“’n Beter moontlikheid het hom voorgedoen. Kom ons kry sitplek iewers.” Hy wys na twee groot klippe langs die pad, so twee tree uitmekaar.
“Is jy seker jy wil dit hoor?”
“Dink hieraan as die eerste van ’n Duisend-en-een Afrika-nagte.”
Sy stryk haar rok plat oor haar boude, gaan sit op die klip en skuif totdat sy ’n redelik gemaklike posisie vind. Haar voete is op die grond, enkel teen enkel, en haar hande op haar knieë. “Die storie gaan só: In ’n dorpie in Sakse – Grossenhain, naby Dresden – het daar ’n arm skoenmaker en sy vrou en twee kinders gewoon. Lisbeth was die oudste. Eendag kom daar ’n brief aan van ’n verre land af … Ek dink nie ek kan volhou om voor te gee dat my lewe ’n feëverhaal is nie.”
“Gaan aan. Van wie af was die brief?”
“Die brief was van Fritze Kamke af, ’n man wat voorheen die hoefsmid in hulle dorpie was. Hy is jare tevore daar weg, om as soldaat Duitswes toe te gaan. Nadat hy sy diens in die schutztruppe voltooi het, het hy ’n plaas bekom en hom daar gevestig. Hy het my onthou … Hy het vir Lisbeth onthou, en het haar pa om haar hand gevra. Nadat nog drie briewe uitgeruil is, het hy die geld vir haar passaat aangestuur, plus iets ekstra om die gesin vir die verlies te vergoed … En dis waar ons nou sit.”
Sy het herr Kamke se briewe gelees en herlees, ’n prentjie probeer opbou van die man wat hare sal wees totdat die dood hulle skei. Sy onthou hom sleg, net dat hy na perd geruik en ’n leervoorskoot gedra het. Sy was seker omtrent vyftien jaar oud toe hy weg is uit die dorpie. Sy het in die jare tussenin glad nie aan hom gedink nie. Maar blykbaar het hy háár onthou.
“Hoekom het jy daartoe ingestem?”
“Dit help my ouers.”
“Om dít te doen, is ten minste iets wat jy wil hê. As jy by daardie man is, onthou jou ouers, dat jy hulle help,” sê die soldaat. “Jy is baie edel.”
Sy het nog nooit aan haarself gedink as edel of enigiets so verhewe nie. Iets anders het ook ’n rol gespeel in haar besluit om herr Kamke se aanbod te aanvaar, maar dit verswyg sy liewer. Sedert haar vroeë tienerjare het gesiene en vermoënde mans soms van haar gehou, maar dit was nie die soort belangstelling wat verby sonop geduur het nie. In teenstelling daarmee bied herr Kamke haar fatsoenlikheid – sy sal ’n getroude vrou wees. Dit is beter as wat sy voorheen geken het.
“Dis glad nie soos ek my my troue voorgestel het nie. My ma-hulle sal nie daar wees nie,” sê sy. “Ek weet nie eens wie my in die kerk gaan inbring nie. Seker een van sy vriende, neem ek aan. Ons is nog nie eens getroud nie, en ek is al klaar heeltemal aan hom uitgelewer.” Sy versit die sjaal oor haar skouers, probeer ’n ligter toon inslaan. “Dis maar hoe dit is.”
Haar stem sweef in die wind, en raak verlore in die donkerte.
Gruis skraap toe die soldaat sy voete beweeg. “Ek sou dit doen as ek kon, om jou in te bring… Dan is dit darem iemand wat jy van tevore ken, al is dit net vir ’n kort tydjie.”
Sy kyk na die mannetjie wat hier sit in sy te groot uniform, met sy bloedbevlekte sakdoek soos ’n ruiker in sy hand, en wat aanbied om haar te ondersteun. “Ek sal dit waardeer,” sê sy.
Dis te donker vir hulle om mekaar te sien glimlag.
* * *
Hulle stoom Windhoek uit die noorde binne, van Okahandja se kant af, met die son wat reeds laag aan hulle regterkant sit. Die trein kom om ’n draai en daar is dit – nie ’n dorp soos dié wat Lisbeth geken het nie, dis net ’n klompie verspreide geboue in ’n uitgestrekte, ongelyke kom tussen heuwels. Teen die naaste helling staan ’n klompie van die plaaslike mense se vaalbruin ronderug-hutte. Verder weg is die geboue in Europese styl, afgewit en hoekig. Die masjinis laat die lokomotief ’n paar keer fluit. Tegnologie het dit makliker gemaak, maar om die Namib oor te steek is nog steeds iets om te vier.
’n Streep mense wag hulle in, skerm die son met hulle hande van hulle oë af, dit lyk na ’n saluut. Daar is spoorwegmanne in uniform voor die lang, lae stasiegebou, portiere in vodde geklee met hulle tweewieltrollies, ’n handjievol soldate en ’n paar burgerlikes. ’n Man met ’n swart onderbaadjie steek ’n vlag uit wat blykbaar sterk genoeg is om ’n trein te stop.
Sodra hulle tot stilstand gekom het, ruik Lisbeth die gebrande steenkool. Een van die soldate wat naby haar gesit het, maak die deur oop en spring uit. Dan hou hy sy hande vir haar om te volg, vat om haar heupe en sit haar neer. Sy bedank hom, en hy bedank haar terug, synde hy pas ’n held in sy makkers se oë geraak het. Sy het weer by reiter Bock probeer sit, maar hy was heel agter, omring deur bagasie, aan die slaap na die nag se wagdiens.
Die soldate word na die trein se voorkant toe geroep en tou by haar verby waar sy met haar handkoffer by haar voete staan. Sy weet nie waarheen om te gaan nie. Sy het gehoop hier sou iemand wag om haar te ontmoet. Aangesien sy die enigste vrou op die trein was, sal dit tog maklik wees om haar uit te ken. Moet sy hier wag of moet sy binnetoe gaan en ’n ruskamer soek? Sy wil nie vir herr Kamke of sy gesant misloop nie, as daar een is. Sy is op ’n vreemde vasteland, sonder vriende en met bitter min geld. As iemand haar nie kom ontmoet nie, wat gaan sy doen? ’n Nag in ’n hotel en dan wat? Die nag wat hulle in Karibib oorgebly het, het sy gesien dat al die kombuisbediendes swart is. Miskien kan sy ’n kinderoppaster vir ’n ryk gesin word, maar hoewel sy darem kan lees en skryf, het sy nie geleerdheid nie. Of sal sy mans moet laat betaal om haar tot sonop te bemin? Dié moontlikheid was nog altyd daar. ’n Mens kan geld by mans kry vir wat hulle soms in elk geval vat, maar sy is nie gereed vir daardie stap wat so onherroeplik lyk nie. Herr Kamke beter kom.
“Fraulein Löwenstein?” Hy staan langs haar, hoed in die hand, sy skraal, sonbruin gesig vol plooie, sy geel en bruin hare teen sy kop geplak, en hy glimlag met een kant van sy mond.
“Herr Kamke?”
Hy knik, en kyk na haar handkoffer. “Is dit al?”
“Daar is ’n trommel.” Sy wys na die goederewa toe.
Hy tel haar tas op. “Kom ons gaan haal dit.”
“Herr Kamke … as jy nie omgee nie, ek moet