Сайланма әсәрләр / Избранные произведения (на татарском языке). Ахсан Баян
Читать онлайн книгу.
шул, кызым. Рәхмәт, менә шәп. Үзең ник эчмисең?
– Эчәсе килми, әти. Мин тиз генә бозауны карап керим әле.
– Бозау? Нинди бозау?
– Рәтләп бикләмәдем бугай… Чыгып сыерны иммәсен, – ди Көлемсәр һәм чыгып та тая.
– Нишләп керми бу Көлемсәр?
– Бозау чыгып качканмы әллә? Тукта, карап керим әле!
Абзарда бозау мыш-мыш күшәп ятуын белә. Кыздан гына җилләр искән.
– Карале, карчык, кыз бит юк анда…
– Бозау артыннан киткәндер.
– Киткәндер сиңа бозау артыннан… Әйдә әле, бүген кыланышлары бик мәзәк иде. Нидер сизенгән идем аны.
– Булмасны сөйләмә инде, карт.
– Чыгасыңмы-юкмы, кәнсә кәнис! Әйдә! – Карт шундый итеп акырды ки, гомерендә бу хәтлене ишетмәгән карчыгы аякларына тиз-тиз генә киез каталарын эләктерде дә, ах-ух килеп, карт артыннан йөгерергә кереште. Картның кулында – кай арада алып өлгергәндер – зур имән таяк, каталары өстеннән ябалак канатлары төсле ыштан балаклары лашпырдый.
– Гөнаһ шомлыгы, хәзер мин ул бозауның җанын алам! Эт итеп тукмыйм юньсезне. – Кемне сүгә торгандыр карт, үзе дә белми.
Белми дисәң дә, дөрес бара бит әнә – түбән тыкрыктан ике кеше җан-фәрманга чаба – кызы һәм…
– Әй, туктагыз! Әй! – Карт кычкырып җибәрүгә, тегеләр кире борылып түбән таба сызмасыннармы. Елга буйлап яңа салынып беткән өйгә таба.
– Юньсезләр, тәүфыйксызлар!
– Ник алай дисең, карт, туктале, тукта, киңәшик!
– Син киңәшкәнче… – диде дә тыйлыкты карт. Тик барыбер төшенде карчыгы: «син сафсата саткан арада ни генә булмас бу дөньяда» дигән сүзе иде бу аның. Һәм йөрәкләрен тота-тота йөгерә бирделәр. Җитмәсә, үч иткәндәй, ыштан һәм чапан канатлары куак һәм әрекмән ботакларына эләгә дә туктата, эләгә дә туктата.
– Әй, җәмәгатьләр, тотыгыз! Кызны урлыйлар! Кызны! Тотыгыз!
Ул салган сөрәнне ишетеп бөтен авыл диярлек урамга чыккан арада, егет белән кыз яңа гына салынган бер өйгә кереп шылдылар. Көлемсәрнең әтисе ишекне тартмакчы… Ә ишек эчтән бикле… Инде халык та җыелып алган – акырыш, гауга:
– Җимерергә кирәк ишекне, каерырга кирәк.
– Әйдә, бүрәнә белән, җәмәгать!
– Әйдәгез!
Дөп-дөп иткән тавыш һәм аны туктаткан аваз:
– Сез нәрсә, җәмәгать, җимерер өчен салдырдыммыни мин бу өйне? Ә?
– Кызны урлаганнар бит.
– Кызлы кеше, кем, син, бар, үз өеңне җимер, яме. Минекен җимермә.
– Нишләп җимерим ди? Ватам гына бит.
– Һа-һа-һа!
– Әй, җәмәгать, ташлагыз бүрәнәне…
– Алайса, ут төртеп кенә яндырыйк, җимермик.
– Үз кызыңны яндырырсыңмы?
Җавап урынына – ык-мык.
Нишләсеннәр, карт «телен йоткач», халык таралыша. Карт белән карчык, мескеннәр, мунчадан пешеп чыккан тәннәре калтырый башлаганчы торсалар да, ялынып-ялварып, куркытып-өркетеп карасалар да, ишек ачылмый.
– Ходай орган нәрсәләр! Егылып үлгерләре. Башыгыз бетсен! Бусагамнан кертмим мин сезне! Гомер буе бикләнеп яши алмассыз.