Таайбараҥ. Венера Петрова
Читать онлайн книгу.
тыыннаах эрдэҕинээҕитин умнубатаҕа мэһэйдээтэҕэ үһү. Таптаабат эр киһи да дьахтары өйүн баайан өрүтэ тыыннарар, сүрэҕин сүүйэн сиртэн тэйитэр эбитэ. Хайа да бэйэлээҕи таба таайар, өтө көрөр төрүү дьоҕурдааҕа эбитэ дуу? Эмиэ киирэн биэриэх муҥа дуу, билэ-билэ. Иккиһин абылаттаҕына, туох да бэйэлээх абырыа суоҕа. Биири бииринэн солбуйаллар, онон эрэ аралдьыйаллар. Аанчык атынтан атынынан солбуйан, аалан ыалдьар сүрэҕин уҕарыппыта. Кинини умнарын умнубатаҕа. Кини диэн атыны кууһара, уоһун уоска даҕайара, атын аан дойдуну арыйара. Эрдэ дьахтар буолбута эрэйгэ тэппитэ. Киһитэ сиэтэн киллэрэрин киллэрбитэ да, салгыы сирдээбэтэҕэ, муннаран кэбиспитэ. Аанчык атын таптал диэн тугун саҥа билэн иһэн, тохтоон хаалбыта. Оччотооҕу уолаттар кинини сирдиэхтээҕэр, бэйэлэрэ да иннин-кэннин билбэт этилэр. Баҕар, син мээнэ буолуохтара да, били уолугар тэҥнии тутар буолан, атыттар сүүйтэрэллэрэ үгүһэ. Маҥнайгы киһиҥ ол өттүгэр үчүгэй буоллаҕына, салгыыта астык буолуо диэн тойоннууллар да, Аанчыкка атыннык эргийэн тахсыбыта. Уһулуччуну хатылыыр эр бэрдин көрдөөн өр да эрэйи көрбүтэ. Отой кэлин эрдэммитэ. Онтон эмиэ. Бары киниэхэ сөп түбэспэт аатырбыттара. Дьон син олорор ээ. Киһи барыта аналын булар үһү дуо. Киниттэн атын үөрүө эбит – аан маҥнай таптаабыт киһитин кытары хоонньоспута. Чахчы оннук этэ да, кини саҕа сырыылаах суоҕун курдук саныыллара. Дьон тылыгар туохтан сылтаан киирэн биэрбитин бу диэн өйдөөбөт. Оннооҕор тыытылла, амтаһыйа илик уу туҥуй кыыһы өрө татакалатар сүрдээх да уол эбит, бу санаатахха. Билигин эбитэ буоллар ньии…
– Истиий… – киһитигэр эмиэ чугаһыыр.
Кинини хараҕар оҥорон көрө-көрө өлөр-тиллэр ыккардыгар киирэрэ, бэйэтигэр бэйэтэ бэлэх оҥороро. Ол бэйэлээҕэ субу аттыгар сукуллан баран олордоҕо үһү. Бэлиэр эстибитэ буолуо, кимиэхэ да ситтэрбэтэх, иннин биэрбэтэх эр бэрдэ? Киһитэ сыҥааҕын анныгар тигиилээҕэ аллараттан ынырык баҕайытык көстөр эбит.
Үчүгэйдик да саҕаламмыт эбит – маҥнайгы таптал, маҥнайгы хоонньоһуу. Уолга барыта оонньуу эбитэ буолуо. Өссө биир кыыһы «тоһуттум» диэн очукуо суруннаҕа. Оонньообуттара оҕо буола сыспытын кини билбэт ээ…
– Бэйи, мин барыым.
Айыыдалаах айдааннарыгар кыттыспатах кыттыстын. Дьоно Маайка баарын да туһунан умнубуттар быһыылаах. Ама, сүүрбэ сыллааҕы итинник дөбөҥнүк эргиллэрэ буолуо дуо? Эргэрбит «файл» диэн өй «корзинатыгар» көһөрүллүбүтү тилиннэриэххэ сөп эбит дии. Ааҕарга эрэ аналлаах «файл» ини.
– Чэ, оччоҕо… – дьиэлээх дьахтар хасааһын таһаарар. – Кыһылы баҕас иһэр инигит?
Маайканы эмиэ кыттыһыннарда. Ити кэннэ хайдах тахсан барыай. Айыыда испэтинэн өҥнөн байааччы.
– Инньэ да гыныаҕыҥ, – көр, сөбүлэстэҕэ дөбөҥүн.
Былыргы да, билиҥҥи да быраабыланы билиммэт эбит.
– Мин эйиэхэ ытанан да байбытым. Ол тухары арыллыбатаҕыҥ сүрдээх дии.
Быраабыла баайа сылдьыбыт Айыыдатыгар кыһыл бэрт түргэнник төбөтүгэр таҕыста быһыылаах.
– Ол арылларбыттан ким абыраныан баран.
– Дьүөгэ ааттааххын