Таайбараҥ. Венера Петрова
Читать онлайн книгу.
Дьон тылыттан, ордук төрөппүттэриттэн саллара да бэрдэ. Арай уолугар быктарбыт буоллун? Оччотооҕу доҕоро холоон онтон дьоллонуо этэ. Хайа эрэ кыыс киниттэн хат буолбутун туһунан быктарбыттааҕа. Ол кыыһа тута түһэртэрэн абыраабыт үһү. Киниэхэ оннук диэн сүбэлиэ этэ. Таах да, мин оҕолорбун үчүгэйдик иитиэм диэн ыраланарга дылыта. Аанчык да түһэртэрбитэ. Онто эмиэ киниэнэ киниэнин курдук содулламмыта. Өр эмтэнэн нэһиилэ өрүттүбүтэ. Ол туһунан кини санаабат буола сатааччы. Дьылҕата буоллаҕа, өрөлөһөн да, ытанан да туһа суох. Онно барытыгар киһитин буруйдуу саныыра. Кини куһаҕана Аанчыкка эмп кэриэтэ этэ. Ол куһаҕан ааһан биэрбэт тапталы туора сотоорой диэн өйүнэн үөҕэрэ, сүрэҕэ буоллаҕына – ону билинэн бэрт.
– Таптаабатах эрэ киһи… – мэлииппэ кэриэтэ мээрилиирэ.
Чахчы уонна таптаабатаҕа. Сүрэҕэ син күлүүстэммитэ, бэйэтэ бүтэйиэҕинэн бүтэйбитэ. Ол бэйэлээх кириэппэскэ ким чугаһыай. Холонон көрөөччүлэр бааллара да, бары хайдах эрэҕэ дылылара. Кэһэйбитэ бэрт буоллаҕа. Эрдэммитэ да аахсыллыбат. Дьонтон эрэ хаалсымаары эрэйдэнэ сатаабыта да, кини да тулуйбатаҕа, киниттэн да кэһэйбиттэрэ. Бу – сүрдэнэ сылдьар кэмэ этэ. Анна Афанасьевна эттэ-тыынна да сокуон. Тимир дьахтар, чуолкай дьахтар диэн кини. Хамаандалыахтаах, барыта кини этэринэн буолуохтаах. Инньэ гынан, дьүөгэлэрин кытары тэйиппитэ. Киһини истэр аат диэн суох, барытын кини билэр аатырар, сокуонтан ураты тугу да билиммэт дьахтары ким тулуйуой. Үчүгэйэ диэн кини өйүнэн барытын өйдүүр. Билигин кэлэн уларыйыа дуо. Уонна дьон толлоро туох куһаҕаннаах үһү. Иһигэр эрэ өтөн киирбэтиннэр, дьиҥ бэйэтин эрэ таарыйбатыннар. Дьиҥ бэйэлээх эрэ суох, иһэ-таһа барыта таастыйбыта дуу?
– Эйигин мин мэлдьи санааччыбын ээ.
Саҥатыйбыт доҕоро сирэйин эрэ салаабат. Ким итэҕэйиэн тыллаһа олороро буолуой?
– Оннук буолбаккаҕын…
– Эн итэҕэйбэккин дуо?
Оттон эн итэҕэт ээ, дьахтар өйүн баайар судургу. Аны кэлэн тылынан эрэ оонньоохтуур буоллаҕыҥ. Билиҥҥи Аанчыгынан хайдах оонньуургун, дьэ, көрүллүө.
Анна Афанасьевна киһитин саҥата суох одуулуур. Эйигин дьөлө үүттүөхтүү быһыччы көрөрө, этиэхтээҕин этэ охсоору гыммыттыы сылыбыратан саҥарара, туох баар туттара-хаптара олох уруккутунуу. Арай былдьырыта былдьаммыт. Кырдьарын кырдьыбыт, хайдах эрэ харааран, иинэ хатан хаалбыт. Эр киһи эрдэ кырдьар эбит. Күүһүн-уоҕун эрдэ бараабыт аанньа буолуо дуо. Бэйэтэ да бэрт үһүө. Омос көрдөххө эрэ эдэрчи. Ити киһитэ устар күнү быһа сирэйин өрө мыҥаан олорон көстүө да суоҕу көрөр ини. Хас сурааһын хайдах суруллубутун үөрэтэн үөрэттэҕэ. Кини да урукку Аанчыгы кытта тэҥнээн эрдэҕэ. Мылтай-болтой өһүргэс уонна өһөс кыыс сорҕотун да тимир-тамыр, дьиппэ дьахтартан була сатаан эрэйдэннэҕэ. Тыла минньигэһэ дьикти. Суоҕу да баар гына хараҕар көрө оонньуур бэйэкэтэ дуу? Аны кэлэн романтига киирдэҕэ. Эр дьону эҥин элэмиэн эрэ курдук саныыр Анна бу киһи эйэҕэһин-сайаҕаһын, санаатын барытын толорорго бэлэм курдугун кэмиэдьийэҕэ холуохча. Киниттэн атын үөрүө