Ballade vir ’n enkeling. Leon van Nierop
Читать онлайн книгу.
gebore 18 Februarie 1980 in Kleinbegin, Mpumalanga. Pa: Klaus Rynhard, treindrywer, kondukteur en later stasiemeester. Ma: Elizabeth (Liebet) Rynhard. Hy gaan skool op Kleinbegin in sowel die laer- as hoërskool waar hy uitblink as redenaar, rugbyspeler, atleet en later opstelskrywer.
Na matriek in 1998 swerf hy tot 2001 deur Europa en die VSA, en maak in New York kennis met die bekende Amerikaanse skryfghoeroe Cynthia Olive. Hy skryf in vir ’n kursus aan haar skryfskool in 2000. Hy publiseer egter geen werk tussen 2001 en 2002 nie en voer as redes aan dat die kortverhale wat hy in daardie jare op sy tikmasjien geskryf het te persoonlik is en hy dit iewers wegsteek waar niemand dit kan kry nie.
Daardie kortverhale was vingeroefeninge of private verhale wat hy nie wil publiseer nie. Sommige is half geskryf, ander is sonder inleidingsparagrawe of eindes.
In 2003 keer hy terug na Suid-Afrika en toer ’n jaar lank deur die land. Vanaf 2004 begin hy boeke wat beskryf word as warm, erotiese romans, onder ’n skuilnaam skryf.
Hy skryf ook vir ’n kort rukkie TV-sepies, maar vind dat hy nie saam met ander skrywers kan werk of ander mense se werk kan skryf nie. En erken prontuit dat die sepievervaardigers net sy naam wil gebruik en verder sy werk na willekeur wil verander om “by hul strak agendas te pas. Soveel tam talentloses, soveel kontakte op die regte plekke”.
Jacques Rynhard was nie daarvoor te vinde nie.
Hy publiseer hierna tussen 2004 en 2007 verskeie kortverhale en doen vryskutwerk as reklamekopieskrywer by Botha en Lategan onder die bestuurder Sylvia Nieuwoudt.
In 2008 publiseer hy sy eerste roman, Baanbreker, wat lesers gaande het en opgedra is aan die meisie by wie hy in daardie stadium al vir meer as drie jaar in Newtown gebly het, Lena Aucamp, wat ook al die voorblaaie vir sy romans ontwerp het, gebaseer op haar skilderye. Sy is ’n skoolliefde.
Dit word gevolg deur Met ’n uitsig op die stad (2009), asook Brandwag (2011) en Nagreisiger (2012). Meneer Rynhard praat glad nie oor sy kortverhale, gepubliseer of ongepubliseer, of die inspirasie daaragter nie.
Hy is ongetroud. Hy is ook bekend vir sy liefdadigheidswerk onder straatkinders in Newtown, hoewel hy ook weier om daaroor te praat. Sy vriende is hoofsaaklik mense in Newtown en omtrekke.
Dit is waar die inligting eindig. Geen flambojante tydskrifartikels waarin Jacques sy gunsteling-pastagereg met ’n Pepsodent-glimlag aanmekaarslaan nie, geen radio-onderhoude gevul met die regte geluide nie, geen verskynings op TV-kletsprogramme nie en geen Facebook-inskrywings nie.
Carina onthou vaagweg, toe ’n joernalis hom eendag by die bekendstelling van ’n boek vra hoekom hy nie onderhoude toestaan nie, dat hy geantwoord het: “Waar die storie aan jou vat of nie vat nie, is al wat tel. Dit maak nie saak wat ék daarna sê nie – dis te laat. Die skrywer is nie die ster nie, net sy stories.” En toe die joernalissie met sterre in haar oë volhou met vrae: “Ek het my tande stukkend gekou op die lewe. Ek herkou vir die oomblik.”
Daar was egter baie meer inligting op die internet oor Alicia Francke, met foto’s van haar en Jacques by boekbekendstellings en teaterpremières. Hulle het gereeld saam verskyn. Sy wonder wat Lena oor hierdie vriendskap te sê gehad het.
Iemand stamp teen Carina en mors rooiwyn op haar rok.
“Oe, sor-rie, koeks!” Die joernalis met die bloederige rooi tuitbekkie trippel giggelend weg. Carina staar vies na haar rok. Nes haar skoene, dra haar rokke net soveel bewyse van haar lewe en stories as haar notaboeke.
“Jammer, vriendin, maar dit is half simbolies, dink jy nie?” giggel Mysi nou weer langs haar. “Die wynmorsery van die vampier met die uitstaan-tieties. Sy toets eers die kleur voor sy jou nekare afbyt.”
“Ek wil huis toe gaan.”
“Kom ek verbind gou die kolletjies vir jou.” Mysi beduie na die mense. “Almal pleeg soet leuentjies en loer of die nuwe aankomeling dalk hul loopbane kan bevorder. En dis die ergste. Niemand hou van niemand hier nie, net van hulleself. So. Sit jou klipgesig op, grynslag soos Jack Nicholson en kry ’n nuwe angle op die storie.”
Carina kyk rond. “Dink jy iemand hier kon Agata geskep het?”
Mysi lag. “Nie een lyk interessant genoeg nie. Ek bedoel, watter ego wat hier rondhang kan skryf Liefde is ’n man wat jou granate sal ontpit?”
“Beslis nie my eks, Kelvin, nie.”
Mysi beduie na ’n plomperige vrou met dik hare wat soos halfmasvlae langs haar ore hang: “Dalk sý. As sy verby haar selfopgelegde genialiteit kan beweeg.”
Carina kyk na waar ’n plakkaat van Jacques Rynhard byna ’n halwe verdieping hoog teen die muur pryk. Daar is iets in sy oë. ’n Selfversekerde kyk wat vanuit ’n niemandsland waarneem en teleurgesteld is met wat hy sien.
Sy glimlag verklap niks. Dit is nie ’n aangeplakte kamera-glimlag nie. En hy neem meer van jou in met een blik as nadat hy jou CV onder oë gehad het.
Jacques Rynhard dra ’n ligte stoppelbaard op die plakkaat, asof hy vir twee dae nie geskeer het nie. Dit laat hom nog aantrekliker lyk. Sy hare en sy vel is bruingebrand.
“Daai bek sal jou bewusteloos soen,” fluister Mysi.
Op ander foto’s, waar hy vollyf gewys word, is dit duidelik dat hy ’n swemmerslyf het. Geen oordadige gimgeboude spiere wat bult onder te stywe T-hemde nie. Net ’n doodgewone liggaam in proporsie.
Die reuk van die eiers, parfuum, asook die kameraflitse en die gille van bekendes wat mekaar omhels, raak nou vir Carina soos ’n oorversierde koek.
“Ek gaan huis toe.”
Mysi keer. “Jy kan nie, want jy vaar saam met hierdie bootjie deur Hurricane Katrina en jy gáán na sy toespraak luister!”
Carina wonder hoe Jacques Rynhard oor hierdie kannibalistiese sirkus voel. Wie van hierdie mense ken hy werklik? Wie is hier omdat hulle regtig hier wil wees om hom vir sy prys te vereer? En wie is teenwoordig bloot om raakgesien te word en hul eie loopbane te bevorder?
Hy is daarvoor bekend dat hy nooit na sulke glansgeleenthede kom nie. En nou moet hy vanaand opdaag omdat hy ’n prys kry. Kan nie vir hom maklik wees nie.
In haar poging om weg te kom, steek Carina haar hand uit na die tafel agter haar. Sy vat ’n boek raak en druk daarop. Twee boeke tuimel af en Mysi keer. Mense begin in hulle rigting te draai.
Sy kyk vinnig na die boek in haar hand in ’n flou poging om voor te gee dat niks skort nie. Dit is Die enkeling waarvoor Jacques vanaand die prys kry. Op die voorblad is ’n stoomtrein wat deur ’n landskap beur. Langs die trein staan ’n seuntjie wat vir die trein waai, seker nie ouer as agt nie.
Carina maak die boek oop. Uitgegee deur Meyer de Necker staan voorin. En wanneer sy omblaai: Opgedra aan die meisie wat nie weet waar sy heen gaan nie.
Carina blaai terug na die blad met uitgewersinligting. Voorblad: ’n skildery deur Lena Aucamp, staan daar.
“Presies wie is Lena Aucamp?” vra Carina.
“Maar net een van die coolste skilders in die dorp.”
“Picasso was ook. So?”
“Haar ateljee is in Braamfontein.”
“En jy weet dit omdat …?”
“Ek ’n foto-artikel oor haar moes doen toe ek nog voorskote by Die Huisvrou gevou het. Het jy dit nie gelees nie?”
Carina onthou dit vaagweg en kyk na Die enkeling se voorblad.
“En as jy in die kwart-oor-rigting kyk, sal jy haar sien aan die hand van ooglekkergoed.”
Carina kyk oor Mysi se skouer.
Hulle kom tussen die mense deurgestap – ’n pragtige, ongekunstelde meisie en ’n lang, formele man langs haar.
Lena Aucamp en haar vriend loop langs hulle verby. Vir ’n oomblik kan Carina nie reageer nie. Sy weet nie hoekom nie, maar sy voel hartseer. Onthou skielik weer die