Human & Rousseau

      Vir Chris en Marica

      Imagine, then, by miracle, with me,

      (Ambiguous gifts, as what gods give must be)

      What could not possibly be there,

      And learn a style from a despair.

      William Empson

      Springbok-kernspan

      Voorspelers

      Stutte

      Hannes “The Teacher” Gerber, Afra Rikhotso, Itumeleng Meyiwa en Beauty Ngqulunga

      Hakers

      Sol Miang en Nolla Vermaak (ook stut)

      Slotte

      Solms van Niekerk, Francois “The Damager” Martins en Simson Williams

      Flanke

      Somizi Matheba, Knife Marawa, Singo Nqweniso en Matthiam van Schalkwyk (ook agsteman)

      Agsteman

      Gert “Big Time” de Clerque

      Agterspelers

      Skrumskakel

      Neef van Eeden

      Losskakel

      Pedrovene Smith en Frommel Vinck

      Senters

      George Kaplan, Katstert Nel (k) en Diepte Zuma

      Vleuels

      Thabani Mashego en Chris Moagi

      Heelagter

      Slapogie Losper en Socks Mulaudzi

      Afrigter

      Lektriek de Klerk

      Assistent-afrigters

      Redmond Fransman (voorspelers), Zwandile Yoti (agterspelers), Frans-Jacques Fourie (verdediging)

      Spandokter

      Alphonzo Castro

      Skakelhoof

      Maurice Kumalo

      1.

      Die gil kom van die kwartlyn af, maar daar is niemand om dit te hoor nie. Ook Fleur de Villiers is afwesig, eensaam in haar bed in Houghton. Die kreet sal vandag nog haar lewe begin beduiwel en die weke wat voorlê dompel in ’n gemors van onsmaaklikheid en ander rugbydrama.

      Josephus (Slapogie) Losper is die een wat skree, daar op die kwartlyn aan die Doornfonteinkant van Ramses Ellispark Stadion op hierdie voorlaaste Sondag van die tweede wêreldrugbytoernooi in Suid-Afrika.

      As sy hier was, sou Fleur verklaar het dat dit nie vir haar heeltemal sin maak nie. Hier bevind Slapogie hom nou met ’n gebreekte toon op die rugbyveld waar hy gister vir hom met ’n enkele strafskop ’n plek oopgeskop het in die geledere van Springbokrugby se grootste helde.

      Onsterflike roem, om die korrekte rugbyterm te gebruik.

      Die rugbyheld het vroegoggend teruggekeer na die toneel van sy triomf. Hy beleef intense heimwee na die groot oomblik, drie minute ná die eindfluitjie reeds moes geblaas het in die kwarteindwedstryd tussen die Bokke en die Aussies.

      Hy wens die 70 000 toeskouers by gister se wedstryd het nie die stadion verlaat nie.

      Hy smag na die euforie wat hy saam met hulle gevoel het; die bruising in die bloed nadat hy, Vanwyksvlei se grootste seun, van sy eie kwartlyn af ’n strafskop oorgeskop het. ’n Sege weggeraap het uit die greep van die Aussies.

      “’n Wen is ’n wen,” het hy agterna op die perskonferensie verklaar, “al is dit met een punt.”

      Wie is die twee vuige vroue saam met Slapogie, daar op die heilige grasperk? Slapogie sal kan sê hoe hulle is, maar nie wie nie. Hy noem hulle Baby Doll en Piglet, maar dit is nie eg Argentynse name nie. Albei is in die land vir die joligheid en oormaat van alles wat rugbyspelers van dwarsoor die wêreld hulle bied. Slapogie se manjifieke skop van gister het hulle na sy bed gelok. Die skop en die schnarf.

      En natuurlik sy slap ogie.

      Slapogie het aan die einde van ’n lang nag besluit om die slaap ’n bietjie langer te ontwyk sodat hy Baby Doll en Piglet kon wys dat hy dit weer kan doen. Hulle is seer geskaaf en rugseer, maar hulle is bitter wakker.

      Alles in die lewe kan Slapogie wéér doen. Dis sy filosofie.

      Hy het hulle deur die tonnel na die speelveld gelei. Rondom hom gekyk, na die rye leë sitplekke. Die skoonmakers het die plek van ’n kant af verlos van die gemors wat rugbyskares agterlaat. Papier, plastiekbierbekers, drek en kots; die onstigtelike dinge wat ’n ewe groot en waarderende skare (wat oor enkele ure hierdie stadion gaan vul vir die groot weeklikse dankseggingsdiens) uitermate sal ontstel.

      Slapogie sal daar wees. Saam met sy makkers, die draers van groen-en-goud.

      Om te getuig.

      Vroegoggend, met die son wat al ’n perskeskyfie uitgestoot het bo die winterhorison, rigting OR Tambo, staan hy met net sy hardloopskoene aan. ’n Man kan nie uit ’n gelouterde liefdesbed opstaan en dadelik sy toks aantrek nie.

      Om die heilige waarheid te vertel, soos hy hier staan met sy wife-beater-frokkie en Wallaby-broek wat ’n voorganger van Piglet in Sydney vir hom geskenk het, voel hy naak. Kaal werk vir hom, geen fout nie. Dit het heelnag gewerk terwyl Baby Doll en Piglet die een lyn ná die ander gesny het. “Gooi gruis, girls” het hy meer kere gesê as wat sy geskommelde geheue nou kan onthou. En hét hulle! ’n Lang lyn wat begin in die kuiltjie onder een van die twee se ken, en dan tussen die Twee Susters deur, groot schnarf by die naeltjie, en dan na die voortuin.

      Waar hy dan vir hierdie twee Argentynse chicks sy Vanwyksvleise moves gewys het.

      Slapogie se kop voel asof iemand sy sinusholtes met staalwol bygekom het.

      Maar wat! Hy kom van anderkant die plaas Smouskolk. Hy kan die hele Verneukpan snuif en daarna steeds ’n goeie game hê.

      Hy neem die kicking tee en stap kwartlyn toe. Doen ’n soort samba al voor Piglet uit. Sy aap hom die passies na, rugbybal onder die arm. Haar gegiggel en Spaanse gekoer eggo vanuit die gestoeltes terug. By die kwartlyn draai hy om, tree twee treë terug, en plaas die kicking tee op die geseënde gras.

      “Bal,” beveel hy. ’n Woord wat die kommunikasiegaping oorbrug.

      Piglet probeer die bal flink aangee, maar dit glip uit haar vingers.

      Slapogie dink nog daaraan om vorentoe te buk, maar die aand se joligheid haal hom in. Hy kraai van die lag en gee ’n lang tree na die bal toe, probeer dit soos ’n sokkerspeler net voor dit die grond tref, vang en hoog die lug in te skop, sodat hy dit makliker kan vang.

      Wanneer sy voet die bal tref, hoor hy die geluid van sy groottoon wat breek voordat hy kan verstaan hoekom die bal dan nou skielik soos ’n baksteen voel.

      Iets word losgemaak in die oerdeel van sy brein. Slapogie brul soos Ramses Ellispark dit nog nooit gehoor het nie.

      Piglet gil.

      Baby Doll skree iets en kom aangehardloop na Slapogie, wat nou besig is met ’n Skotse dans op sy beste aftrapvoet. Ná ’n paar hobbels syg hy onelegant op die gras neer.

      “Watse bal is dit?” Slapogie probeer sy voet uit die ligte drafskoen verwyder sonder om die toon verder seer te maak.

      “Dis ’n present.” Die Argentynse groupie praat ’n gefragmenteerde Engels. Ieta prê zent.

      “Vir wie?”

      Slapogie is die bliksem in.

      “Joe.”

      Baby Doll plaas haar hand