Hond se gedagte. Kerneels Breytenbach
Читать онлайн книгу.
trots in Piglet se rigting. Gô grêz. Twee weke voor die final en sy kan al Afrikaans praat.
Uit die hoek van sy oog sien hy die eensame figuur van sy kaptein, Katstert Nel, uit die bek van die tonnel gestap kom. Saam met sy bliksemse hond.
“Ons gaan daai hele bal nodig hê,” sê Slapogie.
“Gô grêz,” sug die minnares van die Pampas.
2.
Fleur de Villiers drentel die hotelportaal skuins voor elf op hierdie laat-herfsdag binne, enkele minute vroeg vir haar afspraak met die voorsitter van die Suid-Afrikaanse Rugbyvoetbalunie. Jaap Schvantz is nie meer vir haar ’n verskrikking nie. Dis net dat sy ’n laatkommery verpes – en buitendien beteken haar gebrek aan vrees vir hom nie noodwendig dat sy van hom hou nie.
Hotel Bonheur is in 2020 opgerig deur Corpus Christi. Dis een van ’n reeks hotelle dwarsoor die land – ’n veilige hawe vir reisigers en gelowiges in ’n land waar orde ’n kwynende herinnering is. Die hotel het ’n baie eienaardige argitektoniese konfigurasie waarin die simboliese elemente van ’n piramiede en ’n groot wit kruis versmelt is. Noord van Fourways, suid van die res van Afrika.
Alles is vir haar oorbekend, van die logo’s van die wit kruis – vir ’n oomblik lyk dit vir haar soos ’n ankh – en die ontwerpmotiewe van elemente uit die Egiptiese hiërogliewe oral in materiaal, glase en plafonne te sien. Ook in die donker faux leer van die rusbanke tot die wit kadotte van die tafelsambrele op die piazza neffens die deurgang na Hotel Bonheur.
Dit is die getemde woesteny van Afrikatoerisme, die geroesemoes van stemme en geblikte musiek wat opklink tussen nagemaakte marmerpilare, die ornate kandelaber in die hoë gewelf, groot kontinentale vloerteëls en die kleiner Mondrian-motief van houtinlegwerk by die deurloop. ’n Variasie op dieselfde tema in ’n duisend ander hotelle verspreid oor die kontinent. Toegespits op toeriste en plaaslike politici, mense buite Fleur se sosiale kringe. Niks daar buite sal ooit weer dieselfde wees in die land van verspeelde vryheid nie, maar hier binne is ’n gees van orde en vrede vaardig.
Fleur is nie beïndruk hiermee nie. Dié beskawing is verpak. Sy merk die lewende orgideë op, eenkant op die glasblad van ’n houttafel.
Hier is stoele, maar hierdie tyd van die oggend sit niemand nie.
Sy veg teen die gevoel dat sy nòg hier hoort nòg regtig hier tyd wil deurbring. Erge ongemak. Sy is nie deel van die rugbykultuur nie. Sy byt die wrewel daagliks in haar kieste vas, nes die wrewels van die verlede, gereed om te verskyn. Gifbekkie, het haar eerste nuusredakteur by die SAUK haar altyd genoem.
Gifbekkie, sy wat nie gekersten kan word nie.
Sy het in ’n onbewaakte oomblik daarin verstrengel geraak. Maurice Kumalo, ’n ou kennis uit haar SABC-dae, het Fleur nege maande gelede genooi vir drinkie-poohs by Popol Vuh. Hul gereelde bymekaarkomplek. Maurice, skakelhoof van die Suid-Afrikaanse Rugbyvoetbalunie. Die wêreldbeker-rugbytoernooi was nog nege maande in die toekoms. Fleur het half verwag hy gaan haar ’n werk aanbied. Een van sy halfdosyn kopieskrywers. Mense wat sorg dat daar daagliks nuwe nuus oor die toernooi geskep word. Sy was van voorneme om hartlik te lag en nee te sê.
Sy het ’n tafeltjie waar sy altyd in Popol Vuh parkeer. Plas Johnson, die eienaar, weet hoe besitlik sy oor die tafel voel.
Dis waar Maurice dan ook vir haar gewag het, ’n G&T voor hom. Geklee in Dolce & Gabbana van kop tot tone: rooi langmoutrui met ’n kruis tussen Georgia Peach- en Russies Ortodokse goue borduursels, ’n spierwit langbroek en rooi gemakskoene met dieselfde goue motiewe as sy trui. Retro in Italië, futuristies in Suid-Afrika. Sy hare kort geknip, met ’n paar dwarsriwwe en ’n paadjie op die verkeerde plek – ’n terughunkering, esteties gesproke, na ’n vorige geslag rugbyspelers se pogings om baie gangster te lyk.
Maurice had ook nog ’n moestas, as sy dit só kan noem, wat ’n lyn twee sentimeter dik al langs sy bolip beskryf het. Genadiglik het hy dit sedertdien afgeskeer. Die August Darnell-gesmoelte was só uit pas met Dolce & Gabbana.
Hoe sy ook al voel oor enige moontlike aanbod vanuit die binnekringe van rugby, sy moes aan haarself erken dat hy erg aantreklik is, op ’n vae, jongerige Denzel Washington-erige manier.
“Dearie!” Sy uitroep was gul, maar nie té gul nie. Maurice was – en bly steeds – hipersensitief oor vals bonhomie. Fleur deel sy gevoel.
Sy het vir haar ’n G&T laat kom. Jenewer uit Stilbaai, die brouery onlangs genasionaliseer om die waarde vir die ganse bevolking te ontsluit.
Plas het hom uit die voete gemaak. Maurice het hom seker vooraf gevra om skaars te bly. Hy moet ernstige sake op die hart hê.
Hulle het oor beuselagtighede gesels, totdat haar G&T bedien is en sy haar lippe kon natmaak.
“Jy wou my sien,” het Fleur gesê.
Hy het haar in die oë gekyk. Sy glimlag het stadigaan oorgegaan in saaklike erns. Hy het begin praat. Die lof besing van Jaap en Krystle Schvantz. Sy het half geluister, meer bewus van hoe hy sy kop na links draai, sy regterwang met die elegante lang vingers van sy linkerhand krap. Naels ge-mani, sonder twyfel. Toe weer stadig na haar gedraai, sy oë momenteel gesluit.
“Weet jy hoe onmeetbaar groot die empire is wat hulle gebou het?” Hy het na haar gekyk asof hy verwag sy moes antwoord, toe skielik verder gegaan, asof hy nie wou hê sy moes antwoord nie. “Terwyl die res van die land besig was met politiek. Terwyl ons ons neuse opgetrek het vir rugby en godsdiens.”
Fleur het gedink aan die groot polisiestaking van vroeg in die 2020’s, wat die Internasionale Rugbyraad amper laat besluit het om die toernooi elders te neem. Gerugte dat Krystle gehelp het om die staking tot ’n einde te bring met ’n groot donasie aan diverse politici. Soveel meer subtiel as Bosasa.
Maurice se bewieroking van die Schvantze het geen verrassings ingehou nie. Fleur is in die algemeen goed ingelig oor Jaap en Krystle wat Suid-Afrikaanse rugby uit sy bankrotskap gered het. Die stryd om die ou gierige administrateurs uit die saal te lig. Die ondergang van die geldgierige rugbylui, voos geklets op Twitter en SocialEyes. Fleur het altyd gedink dis die rugga buggers se verdiende loon dat hulle nie meer die massiewe stadions kon vol kry nie. Net nóg veragtelike simbole, in werkende toestand weliswaar, in ’n land waar die meeste dinge afgerem en verslete is. Sy kan dit nie verhelp nie – rugby was die afgelope dekade vir haar ’n soort meta-Eskom, inherent bankrot en net soms in werkende toestand.
Fleur stuit by een oorweging. Jaap Schvantz, PW Botha se laksman tydens die noodtoestande van die tagtigs, wat skielik ná 1994 die vennoot geword het van die ou struggle-aktivis Martha Bosch. Hul legendariese, nee, ikoniese regenerasie van Genadendal en omgewing. En toe, nog meer onverwags, trou hy met Martha Bosch se dogter, Krystle. Die ou apartheidswerkesel kon sy kop uit die trog van vernedering lig, en het Krystle gehelp om te vergeet van haar vorige, mislukte huwelik. Jaap die Trooster. Dit walg Fleur om aan al die fisieke ramifikasies van die huwelik te dink. Krystle het meer moed as sy wat Fleur is.
“Rugbyunies sonder geld,” dring Maurice se stem weer tot haar deur. “Leë stadions. Jaap en Krystle het die prentjie gesien. Baie helder.” Maurice het op die klawers van ’n denkbeeldige klavier voor hom gespeel, beide polse skielik dramaties gelig, asof hy pas ’n uitvoering gelewer het, en sy hande weer stadig op die tafel laat rus.
Fleur het ’n ou joernalis-truuk ingespan: Sy fokus op die brug van Maurice se neus, sodat hy die indruk kry dat sy elke woord wat hy sê, indrink. Hy is nou besig om uit te wei oor Corpus Christi se begindae. Alles dinge wat sy ter voorbereiding vir hul gesprek gegoogle het: Notering op die aandelebeurs, Krystle wat besef het dat hulle nie net rugbystadions op Sondae moet vul nie. Kyk ook na Saterdae – vir die redes waarvoor die stadions gebou is. Rugby.
Wat Fleur betref, sou Krystle die land ’n guns gedoen het as sy nie die rugbykultuur gekoöpteer het nie, maar eerder die flentergat-regering. ’n Sielsalige variasie van staatskaping.
Oorkant die tafel het Maurice se loftuiting ’n hoogtepunt bereik.
“Sy en Jaap het Suid-Afrikaanse