Ettie Bierman Keur 9. Ettie Bierman
Читать онлайн книгу.
het?”
“Ek weet nie. Dan sou ek my vrees dalk kon bedwing het.”
“Is jy kalm genoeg om die ou man te ontmoet?”
“Ja, ek dink so.”
Hierdie ding met die hond kan dalk probleme veroorsaak, dink Ila. Sy kyk om na waar die groot, bruin hond teen die hek staan, dan stap sy vinnig agter Martin aan oor die grasperk.
Net soos daardie oggend op die stasie, voel Ila lus om om te draai en te vlug. Hoe kan Martin seker wees Daniel Niehaus sal haar met ope arms ontvang? Hy is ’n harde en trotse man, ontoegeeflik en onverbiddelik. Wie sê hy het sy dogter vergewe?
Ila is ’n goeie toneelspeelster, maar sy kan nie vir Martin verberg hoe senuweeagtig sy voel nie. Martin neem haar hand in syne en gee dit ’n bemoedigende drukkie.
“Ek sal die hele tyd naby wees. As ek kan, sal ek help. Moenie soos ’n gekweste wildsbokkie lyk nie, skatlam. Die ou man sal miskien jou kop was, maar dit nie afbyt nie. En doller as kopaf kan dit in elk geval nie gaan nie.”
“Dis ’n skrale troos. Martin, sê nou maar hy weet dadelik ek is nie Daniela nie?”
“Dan lag jy hom uit en jy vra vir hom hoe dit moontlik is dat ’n vader nie sy eie dogter herken nie.”
“Lag? Ek glo nie ek sal ooit in my lewe weer in staat wees om te lag nie.”
“Ja, jy sal. As ek daardie tjek vir vyf-en-dertigduisend rand vir jou gee, sal jy lag – al die pad bank toe sal jy lag.”
Ila trek haar hand uit Martin s’n. Sy wou nie op hierdie oomblik aan die geld herinner word nie. Sy woorde het banaal geklink en haar diep seergemaak.
“Het Judas gelag toe hy die dertig silwerlinge ontvang het?” vra sy met ’n vreemde hartseerklank in haar stem.
“Hou op om jouself as ’n martelaar te beskou,” sê Martin ergerlik. “Kom … Die ou man sal wonder waar ons so lank draai.”
Ila voel na aan trane en haar knieë voel bewerig, maar sy het geen ander keuse as om saam met Martin na die voorstoep toe te stap nie.
Die ou man sit in ’n rystoel, ’n kombers oor sy bene en sy kierie op die stoep langs hom. Sy hare is spierwit en sy vel het ’n wasagtige, half deurskynende voorkoms. Ila skrik toe sy hom sien. Martin het haar voorberei op wat sy toestand is, maar dit lyk asof die geringste windjie hom sal omwaai. Sy blou oë is egter helder en deurdringend toe hy sy kop draai om na haar en Martin te kyk.
Ila voel asof sy aan die stoeptreetjies vasgespyker is. “V-Vadie …?” fluister sy onseker, haar stem pynlik hees en haar keel toegetrek. Hierdie was die oomblik wat sy bo alles gevrees het. Nou kan sy nie meer omdraai nie … pleks dat sy gevra het Martin moet nie staan en toekyk nie, dan was dit dalk makliker vir haar.
Die ou man praat nie. Hy groet nie en hy heet Daniela nie welkom nie. Die blou oë is deurpriemend en die lippe in ’n ontoegeeflike lyn saamgepers. Ila vrees hy gaan geen enkele woord vir haar sê nie. Dan kom dit soos ’n sweepslag: “Hoog tyd!”
Ila het egter gesien hoe aangedaan hy is. Hy moes twee keer sluk voordat hy die woorde kon uitkry, en die benerige hande klem gespanne om die armleunings van die rystoel.
Met drie lang treë is Ila by hom. Sy val op haar knieë langs die stoel en verberg haar gesig in die reisdeken. Die ou man bly egter stokstyf sit.
Eers na ’n volle minuut beweeg een van die hande stadig om Ila se gesig op te lig. Hy draai haar kop na die lig om haar gesig te bestudeer. Ila draai haar gesig nie weg nie, maar sy byt haar onderlip senuweeagtig vas en haar oë kan nie in dié van die ou man kyk nie.
Martin voel magteloos terwyl hy wonder wat hy kan doen om Ila te help. Hierdie is die krisis-oomblik, die grootste hindernis waaroor Ila moet kom. As die moedswillige ou man net meer tegemoetkomend was, dink hy wrewelrig. Hy het net gesê: “Hoog tyd!” Arme Ila het haar seker morsdood geskrik. Dis snaaks dat sy nog so goed kop gehou en by die oukêrel gaan kniel het. Die ou man kon tog darem gesê het: “Welkom, my kind,” of iets van dié aard. Watter soort verwelkoming is hierdie vir die dogter na wie hy kastig so gehunker het?
Daniel Niehaus sou graag wou sê: “Ek is bly jy het na Rietendal teruggekom,” maar sy tong kan die woorde nie vorm nie. Hierdie oomblik, hierdie ontmoeting waarop hy so lank gewag het, is vir hom te veel. Hy kug twee keer en sê dan met ’n growwe stem: “Jy het … ouer geword.”
“Ja, Vadie. Ek is nie meer agtien nie.”
“Ek dank die goeie Vader dáárvoor.”
Ila is nie seker wat sy daarop moet antwoord nie.
Die maer hand beweeg voel-voel oor Ila se gesig, dan kry dit een van haar hande beet, die greep verbasend sterk vir sy ouderdom. Toe hy met sy ander hand oor haar hare streel, weet Ila die spanning is verby. Sy is vergewe. Sy lê haar kop teen die ou man se knieë en dan is dit asof ’n damwal meteens in haar meegee om die woorde te laat uitborrel, stamelend en half deurmekaar.
“Ek is jammer, Vadie. So vreeslik … jammer oor … oor alles. Vergewe my. Ek moes nie weggegaan het nie. Ek het u nie verstoot nie. Ek het nie geweet u is … siek nie. As ek dit geweet het, het ek lankal teruggekom. Ek het verlang …Was Vadie baie, baie kwaad vir my?”
“As ek sê ja, sal dit jou verdiende loon wees, Daniela. Maar nee, ek was nie vir jou kwaad omdat jy weggegaan het nie, my kind. Ek het verstaan. En ek kan maar net sê dankie dat jy teruggekom het.”
Ila waag dit om vlugtig in die ou man se gesig op te kyk. Dog dis geslote en onpeilbaar en sy weet nie wat hy met daardie woorde bedoel het nie. Hy sê hy verstaan waarom sy weggegaan het … Wat verstaan hy? Dat sy nie met Martin wou trou nie? Of … of wat het hy bedoel?
Ook Martin frons onbegrypend waar hy nog steeds op die stoeptreetjies staan. Sedert Daniela daardie nag, vyf jaar gelede, weg is, het die ou man nooit enige woord oor die rusie tussen hulle twee gerep nie. Dit was aan Martin oorgelaat om sy eie afleidings te maak. Maar wat presies tussen Daniel Niehaus en sy dogter gesê is, weet Martin tot vandag toe nie. Hy het egter aanvaar dat die ou man aan sý kant was en vir Daniela gesê het sy is kleinlik en kinderagtig om nie met haar stiefbroer te wil trou nie. Dit was die logiese afleiding, het Martin geredeneer, want hoekom anders het Daniela weggegaan? As die ou man Daniela se kant in die saak gekies het, sou sy op Rietendal gebly het. Maar nou wonder hy skielik: Wat het Daniela destyds vir haar vader vertel? En wat verstaan die ou man vandag? Weet hy wat gebeur het daar … daar by Rooikloof?
Daniel Niehaus lig nie een van die twee in oor die betekenis van sy opmerking nie. Sy blik dwaal vir oulaas oor Ila se gesig, dan sê hy kortaf vir Martin: “Jy het lank genoeg langs die pad gedraal voor jy Daniela vir my gebring het. Nou kan jy jou bruikbaar maak. Gaan haal vir die kind ’n stoel en sê Mieta moet tee bring. Dan gaan kyk jy wat met die melkery aangaan.”
Martin is onwillig om Ila en sy stiefvader alleen te laat, maar hy durf hom nie openlik teëgaan nie. Dis een ding om agter sy rug van die ou man te skinder en neerhalend van hom te praat, maar heeltemal ’n ander om dit in sy teenwoordigheid te doen. Wanneer hy by sy stiefvader is, is Martin baie gedienstig en behandel hy Daniel Niehaus met die eerbied wat hy as huidige baas van Rietendal verdien.
“Vader, voor ek weg is dorp toe, het ek bevele gelaat. Arend-hulle kan alleen met die melkery aangaan,” sê Martin.
“Bevele gelaat …” sê die ou man iesegrimmig. “En wat wil jý doen? Heeldag op die stoep sit en tee drink terwyl ander jou werk op die plaas doen? Dis nie hoe daar op Rietendal geboer word nie.”
Niks van Martin se opstandigheid en ergernis is in sy stem hoorbaar nie toe hy gedienstig antwoord: “Goed, Vader, ek sal gaan kyk dat Arend-hulle behoorlik melk.”
“Ja, en dan gaan maak jy ’n draai by die Simmentalers in die boonste kamp. Laat my en Daniela alleen. Ons het baie om oor te praat …”
Toe Ila uiteindelik opgaan badkamer toe om haar gesig en hande voor ete te was, keer Martin haar op die trap voor.
“Was