Hond se gedagte. Kerneels Breytenbach
Читать онлайн книгу.
toe padgegee.”
“Dawk sy kant gebring?”
“Natuurlik. Daai hond het meer verstand as die hele voorry saam.”
“Dis geen prestasie nie.”
Krystle begin lag. Sy stoot haar nagereg weg, halfgeëet. “Moet dit nie voor The Teacher sê nie!”
The Teacher is ’n stug legende. Die enigste Duxleerling wat die Adelaide Gimnasium nog opgelewer het wat ses onderskeidings in matriek gekry het én kaptein van die skool se boksspan was. ’n Man van min woorde van die veld af. Op die veld het hy babbelsiekte. Maak hy sy teenstanders heelwat wys voordat hy hulle laat gras eet.
Sy mees bedenklike prestasie op die veld is die geel kaart wat hy in ’n toets gekry het vir te veel met die ref praat.
The Teacher lyk dom, dit weet Jaap Schvantz. Hy besef ook dat dik oogbanke geen verband hou met dít wat binne die skedel aanwesig is nie. Hy het lankal opgehou om Krystle aan te spreek oor haar gewoonte om mense op hul baadjies te takseer. Sy sal self uit haar foute moet leer, mettertyd.
Schvantz laat sy blik sak na sy bord, waar ’n oranje perske halflyf uit die vla rys.
Mettertyd – dalk eers wanneer hy nie meer daar is nie. Salige gedagte.
“Ek wonder of ons nie vir Paul Kersey moet inroep nie.” Die gedagte kom so skielik dat Krystle voel hoe ’n mislikheid haar hele lyf tref.
“Jaap!
“As versekering, jy weet.” Schvantz sug. “Rugsteun, dink ek noem die kinders dit deesdae.”
Krystle gee hom haar ysterkyk. Sien hoe sy hande bewe wanneer hy sy koppie tee lippe toe bring.
“Jy vergeet dat Kersey lankal oorlede is?”
Hy draai na haar, sy oë waterig. Die jare het fisieke onsekerheid gebring, dit laat sy liggaam hom op daaglikse basis onthou. Wat hy nie kan verwerk nie, is die wasigheid in sy geheue. Hy weet dat hy verneem het van Kersey se dood. Hy is seker daarvan. Dis net dat hy nie kan onthou daarvan nie. Sy ou staatmaker leef nog voort, gereed om die gang van die geskiedenis te help bepaal, sou Schvantz hom vra om dit te doen.
“O.” Hy versink weer in sy gedagtes, dáár waar Krystle geen toegang het nie. Dan, gouer as wat sy verwag het: “Wie sien deesdae na ons belange om?”
Sy weet presies wat hy bedoel. Sy ou apartheidsgewoontes en strukture het weggeval, en toe trou hy met iemand wat strukture van haar eie het. Subtiele strukture, as jy haar sou vra.
“Funky DD,” sê sy.
“O, ja.”
Die Dansende Dood.
5.
Laataand wys Maurice sy gesig in Popol Vuh. Eintlik sou hy vanaand eerder klubs toe wou gegaan het, maar hy stel daardie plesier uit vir die dag wanneer sy kontrak met Corpus Christi ten einde loop. ’n Maand ná die eindwedstryd. Fleur is al besig met haar lasagne wanneer hy teenoor haar neerplons. Hy draai na Plas, wys met twee vingers hoeveel whisky hy in sy glas wil hê, terwyl hy terselfdertyd die ander hand na die bakkie met brood voor Fleur uitsteek.
“Jy reggekom met Lektriek?” Hy druk ’n bietjie botter sag teen sy kleinbordjie se rand, smeer dit dan dik oor die sny witbrood. Hy glimlag in haar rigting – ’n glimlag wat hy dikwels in die badkamer se spieël oefen en wat hy die Super Baden-Powell noem. ’n Maneuver wat hy gebruik wanneer hy reeds die antwoord ken.
“Nada. Lektriek was nie lus vir gesels nie.”
Maurice slaan sy oë op na die plafon, waar geen hulp vandaan kom nie. “As hy nie lus het vir gesels nie, kry jy sy mond nie oop nie.”
Hy bring die brood na sy mond met ’n grasie wat grens aan nonchalance.
“Party mense kan die doosgeit aan- en afskakel. Ander nie. Ek dink Lektriek is een van laasgenoemdes.”
“Staan vas, suster.” Maurice het nog ’n snytjie beet. Hierdie tyd van die dag, weet Fleur, is hy senuagtig as daar nie ’n glas in sy hand is nie. “Laat ek met hom praat. Kom môre weer oefening toe. Jy sal sien.”
Fleur pers haar lippe saam. Skud haar kop. “Het daai ene ook al gehoor.”
Plas Johnson kom aan met Maurice se whisky in ’n lang glas, ’n karaffie water byderhand.
Maurice is nie ’n groot eter wanneer hy dors is nie. Hy bestel slaai en gee dan aandag aan die bou van ’n behoorlike dop. Wanneer Plas buite hoorafstand is, speel die duiweltjies in sy oë: “Wat is vanaand se teksvers?”
“Plas het nog nie gesê nie.” Sy en Maurice sit vir mekaar en glimlag. Dis deel van die spel, hierdie agterdog oor die sjef-filosoof se gedagtes van die dag. In ’n helder oomblik sal Fleur erken dat dit vir haar ’n toevlug is, ’n bietjie breingimnastiek om te vergeet van die dodelike verveling wat ’n span rugbyspelers omgeef. Die lewe is helaas nie vol helder oomblikke nie, weet sy, uit dure ondervinding.
Maurice het haar gewaarsku, heel in die begin. “Almal dink ’n rugbyspeler se lewe is opwindend. Rubbish! Dis ontsettend vervelig. Dieselfde dinge wat oor en oor herhaal word. En dan moet liewe ou Maurice sorg dat hulle nie saans dros en die soort dinge doen wat Australiërs gewoonlik doen nie.”
“Of Wallisiërs,” het sy nog geskerts soos ’n ware sportkommentator, maar Maurice was nie ontvanklik nie.
Dis net die klank van die lugreëling wat in die restaurant hoorbaar is. Hard aan die werk in die boonste hoeke van die lang vertrek, van waar dit ’n stroom warm lug inpomp vir diegene wat hier binne wegvlug van die koue Hoëveldse naglug. Plas speel soos gebruiklik, diep op die agtergrond, die musiek van Popol Vuh. Duitse musici met ’n gevoel vir ruimte. Hy het selfs die restaurant na hulle genoem. Andersins niks. Kos en klank ontmoet slegs op die grens van dronkenskap, en só beledig hy nie sy sjef nie. Aldus die filosoof van Parkhurst.
Die voordeur swaai oop en giet ’n man met ’n swaar winterjas na binne. Hy stap na een van die tweesitplektafels teen die lang muur. Die dik jas word versigtig oor die rug van die een stoel gehang. Hy gaan sit in die ander stoel, sy gesig na die ingang.
Plas kyk op sy horlosie. Die aand het daardie punt bereik waar die geroesemoes bedaar. Die kombuis is reeds besig om op te ruim en voorraad te neem vir môreoggend se aanvullende inkopies. Die wêreldbekerrugby veroorsaak groot druk op sy pastareserwes.
Hy stap rustig oor na die tafel van die laat aankomeling. Die man is vinnig met sy bestelling, mors nie tyd met gemeenplasighede nie.
Plas kom weer met sy rustige gang terug na Maurice en Fleur se tafel, maar druk sy kop eers by die kombuisdeur in, roep die bestelling uit. Spaghetti puttanesca, een grappa, een bier.
“Sê vir my,” sy donker oë wat intens van Fleur na Maurice en terug beweeg, “wie van julle ken vir Catherine Bott?”
“Toevallig, ja. Nieu-Seelandse sokkerspeler. Internasionale vlak.” Maurice wonder hoe op aarde sy op Plas se radar verskyn het. Vrouesokker is nie deel van die filosoof se register nie.
“Nee. Nee!” Plas rol sy oë. “Kan jy aan niks anders as sport dink nie?”
Maurice lig albei hande op, gee oor.
“Sy’s ’n Britse sopraan. Jy sou haar gehoor het, Maurice, as jy na die vroeë Swingle Singers geluister het. Maar dalk was dit buite jou bereik …”
“Wees hom genadig, Plas.” Fleur wil die vrede bewaar, maar eintlik hou sy oor ’n honderd van Plas wanneer hy Maurice se knoppies druk.
“Laat hy homself verdedig, verdomp.” Plas kyk weg, na die eensame puttanesca-eter, gaan dan voort. “Bott het ’n engelstem. Miskien ’n bietjie té soet vir vandag se oor, maar omdat sy op haar toppunt daarin gespesialiseer het om Middeleeuse musiek te laat herleef, is sy op die hande gedra.”
“En?” Maurice knipoog vir Fleur. “Is sy een van daardie soprane wat in ’n voorry sou kon sak? Hè?”